Omroepdirecteuren vinden dat de NPO de afgelopen jaren te veel macht naar zich toe heeft getrokken. Uw reactie?

Binnen het bestel hebben omroepen en NPO-organisatie op grond van de Mediawet en reglementen hun eigen rol en bijbehorende taken en daar houden wij ons aan.

 

Een andere kritiek van de omroepdirecteuren is dat de NPO te veel gefixeerd is op kijkcijfers. Daardoor kunnen ledenomroepen niet de programma’s maken die zij belangrijk vinden of die bij hun profiel passen. Uw reactie?

Bij de publieke omroep gaat het om publieke waarden (o.a. onafhankelijkheid, betrouwbaarheid, pluriformiteit) en prestaties (o.a. waardering, bereik, kwaliteit en kijkcijfers). Het is aan de omroepen om programmavoorstellen te doen met content waarin het eigen profiel tot uitdrukking komt of die zij belangrijk vinden. Het is de opdracht van de NPO om ervoor te zorgen dat deze content wordt geprogrammeerd in een programmering waarin het hele Nederlandse publiek zich voldoende herkent.

Zie deze link voor meer informatie, zoals alle - in goede samenspraak met alle omroepen opgestelde - genrebeleidsplannen: https://over.npo.nl/organisatie/bestuur-en-organisatie/directie-video#content. Zoals u kunt zien worden er veel meer criteria gehanteerd dan alleen de kijkcijfers.

 

De NPO heeft ervoor gezorgd dat beslissingen over programma’s inmiddels door meerdere mensen worden gemaakt, middels de programmeertafels. De kritiek hierop luidt dat dit geen oplossing is voor het belangrijkste probleem, namelijk dat het onduidelijk is op basis waarvan beslissingen worden genomen. Bovendien wordt gezegd dat het nadeel hiervan is dat nu nog minder transparant is wie uiteindelijk verantwoordelijk is voor een bepaalde beslissing.  Uw reactie?

 Sinds 1 maart 2022 heeft de NPO een nieuwe programmeerstrategie aan de hand van genres. Het programmeren door de verschillende genremanagers is transparanter, omdat vooraf al duidelijk is aan welke criteria de programmavoorstellen worden getoetst. In 2022 zijn deze in goed overleg met alle omroepen opgesteld. Deze genrecriteria zijn overigens openbaar in te zien.

--

De programmavoorstellen worden door de genremanagers besproken met de omroepen. Daarna neemt de programmeertafel een besluit en die toetst het voorstel aan de genoemde criteria en de eisen van doelmatigheid. Het besluit van de programmeertafel wordt met de betrokken omroep besproken. Indien de omroep het niet eens is met dit besluit kan de omroep hiertegen bezwaar aan tekenen.

--

De genremanagers van de NPO moeten uit een veelheid van voorstellen een goed totaalpakket samenstellen waarmee het Nederlandse publiek wordt bereikt in al zijn verschillende smaken, interesses en opvattingen. Ze baseren zich daarbij onder meer op data, onderzoeken en analyses. De genremanager heeft daarbij de opdracht gekregen om rekening te houden met de mogelijkheid voor een omroep om zich te kunnen profileren. Voorstellen voor de intekening worden vervolgens besproken aan de programmeertafel zodat adviseren over de toekenning van een intekening niet afhankelijk is van één persoon. Hiermee hebben we onze checks and balances verbeterd, zeker op het punt waar voorheen kritiek op was. Dit zorgt er namelijk voor dat het een afweging is van een team ipv één aan te wijzen individu. Wel is met de omroepen afgesproken dat de betreffende genremanager over een intekening de verantwoordelijk contactpersoon is van de NPO.

--

Omroepen en NPO hebben vorige maand nog in een gezamenlijke evaluatie vastgesteld dat ze tevreden zijn met de ingeslagen weg van meer transparantie en duidelijkheid rond de totstandkoming van de programmering. Wel moeten betrokkenen nog wennen aan de nieuwe werkwijze.

 

Volgens de mediawet gaan omroepen over inhoud programma’s. Valt de toewijzing van een presentator daaronder wat u betreft?

De omroepen gaan over de finale keuze en dus toewijzing van presentatoren. In de praktijk is het nadenken over de juiste presentator wel een samenspel tussen de omroepen en de NPO.

 

Een veelgehoorde klacht in Hilversum betreft de korte contracten voor werknemers. Omroepen beamen dit als een probleem te zien, maar zeggen dat de NPO hen niet in staat stelt om lange contracten te verlenen doordat beslissingen over verlening van programmaseries vaak lang wordt uitgesteld door de NPO en de series zelf bovendien kortlopen. Hierdoor hebben omroepen te weinig financiële dekking voor lange contracten. Graag uw reactie.

Als NPO vinden we dit ook een punt van zorg. We werken op dit moment aan een actieplan rond een sociaal veiliger werkomgeving in de media, waarbij we ook zeker zullen kijken naar de mogelijkheden rond het terugdringen van aantal kortlopende contracten. Een en ander is hierover al opgenomen in de huidige CAO. Daarin staat de afspraak dat de omroepen per einde CAO (31-12 2023) de verhouding contacten voor bepaalde tijd vs. contracten voor onbepaalde tijd terugbrengen van max 40% bepaalde tijd en 60% onbepaalde tijd naar max 30% bepaalde tijd tegen 70% onbepaalde tijd.

--

Als NPO zijn we overigens voor de financiering ook jaarlijks afhankelijk van het budget dat we als gehele publieke omroep uit Den Haag krijgen. Dit budget is zoals bekend niet toereikend om alle onvermijdelijke kosten te dekken; en daarbij ontbreekt het aan langjarige zekerheid. Dit is al jaren een groot punt van zorg, voor zowel omroepen als NPO.

 

Nog een algemene opmerking:

De afgelopen jaren is de financiële druk op de organisatie van de omroepen groter geworden mede door de komst van nieuwe omroepen. Daardoor is ook de beheersbaarheid van het bestel onder druk komen te staan. Het is uitdagender geworden om binnen het publieke bestel een gezamenlijke koers te bepalen en de financiële middelen toereikend te houden om de gezamenlijke publieke mediaopdracht uit te voeren.

 

Uit onze rondgang onder omroepbestuurders blijkt ook dat de helft van de directeuren die we spraken vindt dat Frans Klein niet terug kan komen. Wat is jullie reactie hierop? Heeft dit gevolgen voor zijn positie binnen de NPO?

Frans Klein is tijdelijk teruggetreden als directeur video NPO om zo de onafhankelijkheid van het externe onderzoek van oud-minister Martin van Rijn niet in de weg te staan. Zijn tijdelijke terugtreding blijft de komende maanden van kracht zolang het externe onderzoek loopt. Remco van Leen en Jojanneke Doorn zijn aangesteld als gezamenlijk waarnemend directeur video NPO.

 

Vorige week werd bekend dat BNNVARA definitief niet doorgaat met Ranking the Stars. Wij hebben begrepen dat daar iets aan vooraf is gegaan. Namelijk: Paul de Leeuw en/of Medialane zou hierover al eigenhandig afspraken hebben gemaakt met de NPO/Frans Klein. Het stond al in het schema voordat de omroep hierbij werd betrokken. Vervolgens is het programma door de huidige BNNVARA-directie dus teruggetrokken. BNNVara bevestigt deze lezing.

Maakt de NPO vaker afspraken met presentatoren en productiebedrijven zonder daarbij de omroep waar het programma uitgezonden moet worden te betrekken?

Het werkt als volgt: zowel omroepen als producenten mogen bij de NPO direct programma’s aanbieden via de pitchmodule. De NPO mag ook direct met producenten in gesprek hierover. Als de NPO potentieel ziet in een voorstel, dan wordt een omroep aan de betreffende producent gekoppeld en gaat het de volgende fase van het proces in. Een programma komt pas in het schema als producent en omroep gekoppeld zijn. Er wordt ook dan pas over het financiële deel (begroting) gesproken.