Argos
Vervuilde diesel
Een recordaantal schepen raakte vorig jaar op zee in zware problemen door ernstige motorschade. De oorzaak: er zat chemisch afval in hun brandstof. In Argos een speurtocht naar de herkomst van dat chemisch afval. Wie zit erachter? En waarom grijpen de controlerende instanties niet in?
Het ministerie van VROM weet al sinds 1986 dat chemisch afval stiekem met scheepsbrandstof wordt vermengd. Het ministerie staat oogluikend toe dat op deze manier chemisch afval verdwijnt. Het afval zou eigenlijk moeten worden verbrand in een speciale verbrandingsoven, maar dat is veel duurder.
Honderd zeeschepen liepen vorig jaar motorschade op na in Rotterdam met chemisch afval verontreinigde brandstof te hebben gebunkerd. Een aantal schepen raakte op drift nadat de motor was uitgevallen.
-----
Inleiding Cor Galis
Radio 1, de VPRO.
Cellen, beste luisteraars, duizenden nieuwe gevangeniscellen. Steeds meer worden er bij gebouwd, maar altijd blijven ze tekort. In politiek Den Haag is het een vaste Pavlov-reactie: zeg je cellen, dan zeg je tekort.
Hebt U ze wel eens goed bekeken? Die politici, die zeggen dat er een cellentekort is? Allemaal hebben ze zo'n verbeten trek om de mond. Zo'n verbeten gezicht van: "Bij mij komen ze er nooit meer uit." Jazeker, eigenlijk hadden ze cipier willen worden. Cipier, met een mooi strak uniform en een bungelende sleutelbos op de heup. Maar ja, afgekeurd voor cipier, dan maar de politiek in.
Die Schmitz, die nieuwe staatssecretaris van Justitie, die is er ook zo een. Waarom verlaat je anders een luizenbaantje, een luizenbaantje als burgemeester van Haarlem, om hoofd cellenbouw van Nederland te worden?
Die Schmitz, die Schmitz, die maakt het wel heel bont. Die wil nieuwe cellen gebruiken om afgewezen asielzoekers op te sluiten. Die cellen, die cellen moeten vol. Als dat je roeping is, dan organiseer je desnoods zelf je klandizie. Want asielzoekers, daar gaat die Schmitz toevallig ook over. En asielzoekers, die zijn er genoeg. En: ze zijn niet moeilijk te pakken.
De criminelen, beste luisteraars, de criminelen lopen intussen vrij rond. Criminelen in een cel krijgen, daar heeft het ministerie van Schmitz heel wat meer moeite mee. Vooral als het om milieucriminelen gaat, zo ontdekte de redactie van Argos in de onfrisse wereld van scheepsbrandstof en chemische afval. Ha, ha, ha, die Schmitz, die kan alvast een aantal cellen vrij houden.
Luistert U maar gauw naar het speurwerk van redactrice Marwil Straat en de stem van presentator Hans Simonse.
Luistert U naar ARGOS!
-----
Persbericht
Ministerie VROM staat geknoei met chemisch afval oogluikend toe
Het ministerie van VROM weet al sinds 1986 dat chemisch afval stiekem met scheepsbrandstof wordt vermengd. Het ministerie staat oogluikend toe dat op deze manier chemisch afval verdwijnt. Dat onthulde het VPRO-radioprogramma ARGOS (vrijdag 21 oktober 1994, 11.00-12.00 uur, radio 1). Het afval zou eigenlijk moeten worden verbrand in een speciale verbrandingsoven, maar dat is veel duurder.
Uit eigen onderzoek van het ministerie blijkt dat scheepsafvalverwerkende bedrijven stelselmatig brandstof op de markt brengen die met chemicaliën is vermengd. Desondanks zijn de vergunningen, die VROM aan die bedrijven heeft verstrekt, in geen enkel geval ingetrokken. De belangrijkste scheepafvalverwerkende bedrijven die in Nederland opereren, zijn Tankcleaning Amsterdam (TCA) en Tankcleaning Rotterdam (TCR).
Ellen Ninaber, van de milieuorganisatie Werkgroep Noordzee, zegt in het VPRO-radioprogramma Argos: "Men weet dat de regelgeving zo lek is als een mandje. Maar ik zie nog steeds niet de politieke wil om te zeggen: we zitten hier met chemisch afval, dat moeten we kwijt op een verantwoorde manier. Het wordt gewoon door VROM toegestaan dat er geld aan wordt verdiend."
Honderd zeeschepen liepen vorig jaar motorschade op na in Rotterdam brandstof te hebben gebunkerd die was vervuild met chemisch afval. Een aantal schepen raakte op drift nadat de motor was uitgevallen. Veiligheidsinspecteur Loek Janssens van het Rotterdamse scheepsinspectieburo Benelux zegt hierover in Argos: "Als dit met slecht weer gebeurt of in een haveningang, dan kan het schip aan de grond lopen. Als je niet uitkijkt, kan dat echt een ramp veroorzaken."
Het Noorse onderzoeksinstituut Det Norske Veritas bracht eind 1993 een rapport uit na analyse van 23 brandstofmonsters van de schepen die dat jaar in problemen kwamen. Het instituut trekt in het rapport de conclusie dat de brandstof vervuild was met afval afkomstig uit de chemische industrie. Det Norske Veritas waarschuwde daarop de scheepvaartwereld op te passen met scheepsbrandstof uit de Rotterdamse haven.
-----
Draaiboek Vervuilde diesel.
Fragment Vieze stank
Tekst 1
Een opslagtank van scheepsbrandstof in de Rotterdamse haven, een ondraaglijke, chemische stank. Milieucriminelen hebben scheepsbrandstof ontdekt als mogelijkheid om chemisch afval te lozen. Ze vermengen het ermee. Gesjoemel, soms met grote gevolgen. Motoren van schepen vallen midden op zee uit, schepen raken op drift, of erger; ze vergaan.
In Argos vandaag een speurtocht naar de herkomst van de met chemisch afval vermengde scheepsbrandstof. Wie vermengt het en waarom grijpen de controlerende instanties niet in?
NB 99108 Chris
uit: (gierende storm)
in: in zee 0.35
Tekst 2
Het ongeluk met de olietanker Braer maakte duidelijk hoe gevaarlijk het is als op zee de motoren van een schip uitvallen. Ook de ramp met de Estonia, waarbij voor de kust van Finland 900 mensen omkwamen, wordt in eerste instantie toegeschreven aan het uitvallen van de motoren. Een onderzoeker van de Technische Universiteit in Delft daags na de ramp in het NOS-journaal.
A.1 onderzoeker Delft (NOS-Journaal)
uit: Ik hoorde
in: flinke halen gaat maken 0.27
Tekst 3
De werkgroep Noordzee, een organisatie die zich bezighoudt met de bescherming van het zeemilieu, inventariseert voorvallen met in problemen geraakte schepen. Ellen Ninaber:
B.1 Ellen Ninaber
uit: in de tijd dat de Braer
in: spul kwijt moet 2.10
Tekst 4
Het ongeluk met de Braer is waarschijnlijk veroorzaakt door verontreinigde brandstof, zegt Ellen Ninaber. Brandstof waarin chemische afvalstoffen zitten die er niet in thuis horen. Ninaber hoort dat in de wandelgangen van een internationaal bunkercongres, twee weken geleden in Rotterdam.
In de zomer van 1993 lopen naar schatting 100 schepen motorschade op. Een aantal zo ernstig dat ze stilvallen midden op zee en teruggesleept moeten worden naar de haven. De incidenten vertonen een aantal overeenkomsten. De schepen hebben allemaal getankt in Rotterdam. En de motoren zijn aangetast door extreme roestvorming en defecte brandstofinspuiters. Machinisten hebben brandblaren op hun handen en zijn bovendien onwel geworden na het inademen van dampen van scheepsolie.
Monsters uit de brandstoftanks van drieëntwintig schepen worden in Rotterdam onderzocht in het laboratorium van het wereldwijd gerespecteerde onderzoeksinstituut, Det Norske Veritas. De resultaten liegen er niet om.
A.2 Laboratorium
uit: Vr: Kijk, hier is de deur van het laboratorium
in: stuklopen--0.18(geluid+gepraat gids)--. 2.27
Tekst 5
Samen met Barbara van der Hoek, de scheepvaart-specialist van Greenpeace, bezoekt de verslaggeefster het laboratorium.
B.2 Laboratorium
uit: --0.07(geslurp)--Hier wordt dus de zuurgraad
aan het eind wordt Loek Jansens geïntroduceerd
in: de gevolgen daarvan kunnen zijn--0.07(deur)-- 2.39
MUZIEKBRUG.
A.3 Loek Jansens
uit: --0.10(geluid schip)--Vr: Het is net een fabriek hier
in: ramp veroorzaken--0.04-- 2.46
Tekst 6
De bemanning mag de microfoon niet zien. Het gesprek kan daarom niet te lang duren. Het schip is verboden terrein, zeker voor journalisten. Als we op de gang de kapitein tegenkomen valt bij het handen schudden de microfoon bijna uit de mouw van de verslaggeefster.
De rederijen zijn de negatieve verhalen over hun slecht onderhouden schepen meer dan zat.
A.4 Ellen Ninaber, werkgroep Noordzee
uit: --0.09(geritsel papieren)--Vr: Hier voor mij een
het is absoluut
niet Rotterdam alleen
in: die dat risico willen nemen 3.50
Tekst7
Na lang zoeken vinden we een direct betrokkene die wel wil praten over de sjoemel-praktijken met de brandstof. Maar hij wil absoluut niet herkenbaar zijn. Het zou hem zijn baan kunnen kosten. Daarom hebben we zijn stem vervormd.
B.4 Schipper Van der Laan
uit: --0.17(geklots)-- Vr: Hierachter is de kade
naam PAKTANK NOM val kort na begin
in: regel dan uitzondering 6.42
Tekst8
Via de milieuorganisatie Greenpeace krijgen we een dossier over het chemisch vervuilen van scheepsbrandstof. Het dossier bevestigt het verhaal van de schipper ??????? Op verschillende plekken in de Rotterdamse haven liggen partijen chemisch afval die worden gebruikt om scheepsbrandstof op de juiste dikte ???????te krijgen.
Het dossier geeft ook aanwijzingen waar dit chemische afval vandaan komt. De verontreinigde brandstof die in de zomer 1993 zoveel schepen in problemen bracht blijkt afkomstig uit een tank van het opslagbedrijf Paktank-NOM. Diverse brieven en een aankoopcontract bewijzen dit.
Uit vrachtbrieven wordt verder duidelijk dat er regelmatig transporten plaatsvinden tussen Paktank-NOM en de scheepsafvalinzamelbedrijven Tankcleaning Amsterdam en Tankcleaning Rotterdam. Het lijkt erop dat met chemisch afval vermengde olie vooral afkomstig is uit de hoek van de scheepsafvalinzamelaars, de bedrijven die bijvoorbeeld tankers met chemicaliën schoonmaken.
A.5 Paktank Nom met Remi Poppe
??NB 98639 lopen in gras (0.13)??
uit: --0.03-- Oh ja,
in: zo verkopen -- 8.10
NOG MONTEREN REMI POPPE, 4 min.
B.5 telefoongesprek met Tankcleaning Amsterdam
uit: --0.10(overgaan telefoon)--TCA Holding, goedemiddag
in: we zeggen gewoon niks 0.36
Tekst 9 (na telefoongesprek)
Tankcleaning Amsterdam zamelt zowel scheepsafvalstoffen in als afval dat afkomstig is van chemische industrieën. Het is een van de bedrijven waarvan Remi Poppe, tweede kamerlid voor de SP, vermoedt dat ze chemisch afval met scheepsbrandstof vermengen.
Woordvoerder van Hoogen van TCA ontkent dat er gerommeld wordt met chemisch afval en afvalolie. "We hebben een vergunning van het ministerie van VROM om afgewerkte olie op te werken tot nieuwe scheepsbrandstof. Als we daar chemisch afval in mengen dan zou dat ons vaste klanten kosten." Maar U heeft ook losse klanten, zo sug. we. De TCA-woordvoerder begint wat nerveus te lachen. "Tja, wat moet ik daar nou op zeggen. Als u van complottheorieën houdt, breng ik u daar toch niet vanaf. Nee, geloof me maar, alles wat we doen, daar hebben we vergunningen voor. Misschien zijn we wel het best gecontroleerde bedrijf van Nederland.
Het best gecontroleerde bedrijf van Nederland. Op 17 december vorig jaar deed de politie een grootscheepse inval bij Tankcleaning Amsterdam en vier zusterbedrijven. De officier van Justitie in het NOS-journaal:
A.6 Fragment NOS-journaal
uit: De bedrijven worden verdacht
in: verrast op de inval 0.38
Tekst 10.
Justitie verdenkt het bedrijf TCA en het inmiddels failliete zusterbedrijf TCR al jarenlang van grootscheepse milieufraude. Voor van het illegaal uitvoeren van chemisch afval naar het buitenland. Het is nog maar de vraag of Justitie ook zal optreden tegen het mengen van chemisch afval in scheepsbrandstof, zegt Ellen Ninaber van de werkgroep Noordzee.
B.6 Ellen Ninaber over TCR
uit: Daar hebben zij vergunning voor
in: geld aan verdienen 3.25
Tekst 11
We vragen de afdeling milieu van het ministerie van VROM om een reactie. Volgens de voorlichtster is niemand bereid iets te zeggen, microfoonangst, plankenkoorts.
Gisteren deden we toch nog maar een keer een poging.
A.7 tel. reactie VROM
uit: Ik blijf dus
in: geen reactie? Nee 0.14