Overzicht

April is de 'Maand van de Filosofie'. Arts, filosoof en schrijver Bert Keizer schreef het begeleidende essay 'Waar blijft de ziel?' en in Brands met Boeken lichtte hij toe waarom hij zich verzet tegen het idee dat 'wij ons brein zijn'.

De VPRO Bob den Uyl Prijs is een jaarlijkse prijs voor het beste reisboek. In 2012 wordt de prijs, bestaande uit 7.500 euro, voor de negende keer uitgereikt. Uit bijna zestig boeken koos de jury een longlist van dertien titels. Begin mei wordt bekend gemaakt welke zes boeken op de shortlist staan.

De VPRO Bob den Uyl 2012 Prijs wordt uitgereikt op zaterdag 2 juni, tijdens het VPRO Boekenfestival in de Nes in Amsterdam. We stellen graag de jury aan u voor.

Een onbekende videoband in een bureaula. "Niet gezocht, toch gevonden," schrijft Hans Keller. De video bevatte werk van de Duitse schrijfster en dichteres Hilde Domin (1909–2006). Vier gedichten van een geheimzinnige en onmiddellijk overtuigende eenvoud. In aflevering 602 van de Dode Dichters Almanak de gedichten 'Im regen geschrieben' en 'Tunnel'.

Hans Aarsman heeft een hekel aan stilering, aan vooraf bedachte plaatjes. Meer waardering heeft hij voor de persoonlijke, authentieke kiek. In zijn nieuwe boek 'De Fotodetective' legt hij aan de hand van voorbeelden details aan de dag die normaal ongezien blijven en doet hij verslag van zijn zoektocht naar nieuwe manieren van fotograferen en kijken.

De veelzijdige Hans Andreus (1926-1977) liet een breed oeuvre na van gedichten, hoorspelen, televisie- en reclameteksten, chansons, romans, een novelle en vele kinderboeken. In de Dode Dichters Almanak een viertal van zijn gedichten

In 'Twee Vrouwen' analyseert de Amerikaanse onderzoeksjournaliste Deborah Scroggins de verhalen van publiciste Ayaan Hirsi Ali en terrorismeverdachte Aafia Siddiqui. Twee vrouwen met één gedeelde overtuiging: het westen is in oorlog met de islam. En filosoof Maarten Doorman vertelt over zijn boek 'Rousseau en ik'. Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) is de uitvinder van een idee dat gaandeweg een obsessie voor de westerse cultuur is geworden; het authentieke ik.

In Brands met Boeken een gesprek met socioloog Koen Damhuis over zijn boek 'De virtuele spiegel', waarin hij een portret schetst van de Facebookgeneratie die digitaal meer en meer met elkaar deelt, maar achter de perfecte zelfbeelden vooral vecht tegen zichzelf.

De dichter Robert Creeley (1926–2005) speelde een belangrijke rol bij de bevrijding van de nieuwe Amerikaanse poëzie uit de verstikking van de ook daar altijd voortdurende vraag: wat is belangrijker, vorm of inhoud? In de Dode Dichters Almanak het gedicht 'Flaubert’s Earley Prose'.

De belangrijkste geschriften van politicus Hans van Mierlo (1931-2010) zijn nu bijeen gebracht in het boek 'Een krankzinnig avontuur'. Op de tweede sterfdag van Van Mierlo praat Wim Brands in Boeken met Lennart van der Meulen, Henk Hofland en Guy Verhofstadt.

In Brands met Boeken een gesprek met literatuurhistoricus Piet Calis over zijn boek ‘Literaire vriendschappen en andere misverstanden’, waarin hij vertelt over zijn ontmoetingen met schrijvers, over zijn literaire vriendschappen en de onderlinge ruzies. Zijn herinneringen leveren een portret op van onze literaire wereld.

Met ‘Wanted Women’ schreef de Amerikaanse journaliste Deborah Scroggins een boek over twee vrouwen die de verdeeldheid onder moslims belichamen: Ayaan Hirsi Ali en Aafia Siddiqui. De een vecht met woorden tegen de islam, terwijl er aanwijzingen zijn dat de ander een aanval van de omvang van 9/11 voorbereidde.

Op 1 februari overleed de Poolse dichteres en Nobelprijswinnaar Wislawa Szymborska (1923–2012). In haar gedichten gebruikte ze vaak alledaagse voorwerpen om grote thema's als dood en liefde te behandelen. In de Dode Dichters Almanak een fragment waarin ze het gedicht 'Grafschrift' voorleest.

Hoe de wereld zich ontwikkelde na de ontdekking van Amerika. Dat beschrijft de Amerikaanse journalist Charles Mann in zijn boek '1493'. Charles Mann laat zien dat de zogeheten Columbian Exchange heeft gezorgd voor niet minder dan de opkomst van Europa, voor de ondergang van het Chinese keizerrijk en voor de verstoring van de ecologie in Afrika.

In Brands met Boeken een gesprek met historicus Rutger Bregman over zijn boek 'Met de kennis van toen', waarin hij actuele problemen in het licht van de geschiedenis stelt.

Op de dag van de presidentsverkiezingen in Senegal zijn er in de Dode Dichters Almanak twee gedichten te horen van de eerste president van de voormalige Franse kolonie, Leopold Senghor (1906–2001). Jean-Paul Sartre noemde hem ‘de zwarte Orpheus’.

In 'De ontdekking van de middeleeuwen' onderzoekt Peter Raedts, hoogleraar middeleeuwse geschiedenis, hoe er door de eeuwen heen teruggekeken is op de middeleeuwen. Hij ontdekte veel romantische onzin, dromerij en halve waarheden. En historicus Jos Palm schreef met 'Moederkerk' een persoonlijke geschiedenis, die verweven is met een algemene geschiedenis van katholiek Nederland.

"De bewonderde gedichten in haar knauwende stem die ik nu voor het eerst hoorde, klonken plotseling van zo nabij dat ik prompt vergat wat mij die avond in Nederland bezig gehouden zou kunnen hebben," schrijft samensteller Hans Keller over het moment dat hij de Amerikaanse dichteres Elizabeth Bishop (1911–1979) hoort voordragen.