Boeken

Rob Wijnberg

Journalist, filosoof en auteur Rob Wijnberg laat in zijn boek 'Nietzsche & Kant lezen de krant' zien hoe de actualiteiten benaderd kunnen worden aan de hand van klassieke grootmeesters en moderne denkers.

Zijn mensenrechten universele waarheden of westerse dogma’s? Discrimineert Geert Wilders moslims als hij kritiek heeft op de islam? En wat wordt er nu werkelijk bedoeld met ‘de Nederlander’? Journalist, filosoof en auteur Rob Wijnberg laat in zijn boek Nietzsche & Kant lezen de krant zien hoe de actualiteiten benaderd kunnen worden aan de hand van klassieke grootmeesters als Plato en Kant en moderne denkers als Fish en Rorty.

Zijn mensenrechten universele waarheden of westerse dogma’s? Wijnberg onderzoekt deze vraag op een onconventionele wijze. Hij beschrijft een vissenkom met daarin een aantal goudvissen. Amerikanen en Chinezen werd gevraagd te omschrijven wat hen als eerste opviel wanneer zen aar de kom keken. Uit onderzoek blijkt dat Amerikanen hun aandacht richten op de grootste vis in de kom, terwijl Chinezen als eerste de omgeving van de vissen zien. Dit onderscheid verraadt iets over het verschil tussen de westerse en de Chinese denkwijze. Aan de hand van deze bevinding onderzocht Wijnberg de mensenrechtenkwestie in China. Hij constateerde dat de mensenrechten zijn voortgekomen op een westers denkbeeld waarin de individu centraal staat. In China staat daarentegen, dankzij vijfduizend jaar oosterse filosofie, de gemeenschap centraal. Om de mensenrechten in China aan te pakken, zou dus vijfduizend jaar filosofie ongedaan gemaakt moeten worden.

Bovenstaande anekdote is een voorbeeld van Wijnbergs werkwijze. Hij beantwoordt de meest prangende vragen uit de actualiteit aan de hand van moderne en klassieke denkers. Nietzsche & Kant lezen de krant is een bundeling van anderhalf jaar essays in NRC Next, waarin Wijnberg niet alleen de actualiteiten analyseert aan de hand van de filosofie, maar zich ook beklaagt over de oppervlakkigheid van de media. Zijn boek is daarmee een pleidooi voor meer filosofie in de krant en op televisie, omdat filosofie volgens hem van groot belang is bij het doorgronden van het dagelijks nieuws.