Shtetl

Verenigde Staten 1995. Documentaire van Marian Marzynski. Met o.a. Marian Marzynski en Nathan Kaplan.

Ooit was Polen een bloeiend land met een inloedrijke joodse gemeenschap. Hieraan kwam een einde toen tijdens WO II zes miljoen joden vermoord werden, enkel omdat ze jood waren. Marian Marzynski was een van de overlevenden. Als kind verborgen bij een katholieke familie kon hij, als enige van zijn familie aan de moordkampen ontsnappen. Hij week uit naar Amerika, ervan overtuigd dat hij nooit meer naar Bransk, zijn `shtetl` (stadje) zou terugkeren. Begin jaren 1990 besloot hij toch terug te gaan, samen met zijn vriend, de 72-jarige historicus Nathan Kaplan. Ze gaan op zoek naar hun roots en trachten te ontleden wat hier tussen 1935 en 1945 gebeurd is, wie de verraders waren, wie de helden. Geen eenvoudige opdracht, vermits de joden die vandaag nog in Polen leven er alles voor doen om hun joodse identiteit verborgen te houden. Een aangrijpende exodus door een land dat gebukt gaat onder een schuldcomplex, dat na jarenlange communistische bezetting terug geconfronteerd wordt met de minder mooie kanten van haar geschiedenis. Kaplan overleed in 1994, kort na voltooiing van deze documentaire. Marzynski schreef het scenario en spreekt de commentaar. Millie Cave en David E. Simpson tekenden voor de montage. Fotografie is van Slawomir Grünberg. Bekroond met de Grote Prijs op het Festival du Réel in 1998.