Vier licht gebogen schermen met bewegende voorstellingen in gewassen inkt. Hedendaags impressionisme van de hoogste kwaliteit. Ernaar kijken is als het ware de wereld instappen en er tezelfdertijd uittreden. Tijd verdwijnt, tijd dijt uit.

Een verlaten stationnetje in Nergenshuizen, China. Rails die achter de einder verdwijnen. Een man die, zijn fiets aan de hand, bedaard de twee sporen oversteekt, en weer verdwijnt. Winterkale bomen in tegenlicht, een vogel die hoog op een tak neerstrijkt, gezelschap krijgt van een andere vogel. Verder niets, of juist alles, afhankelijk van hoe je ernaar kijkt. Een nondescript terrein dat daar maar braakligt, een hond die snuffelend het beeld binnenwandelt. En, zonder weet van veel meer dan zijn gesnuffel, het beeld uit wandelt.

Een grotestadspanorama bij avond, bij nacht, de mensloze wildgroei van beton en staal. De lichtjes van de flatgebouwen die, als de toevalscombinaties op een reusachtige gokmachine, aan en uit gaan in een rusteloze, eindeloze cyclus, nooit twee keer hetzelfde.

Ziehier The Views, het laatste werk dat de Chinese animator Shaoxiong Chen voltooide voordat hij in november 2016 overleed. Vier licht gebogen schermen met bewegende voorstellingen in gewassen inkt. Hedendaags impressionisme van de hoogste kwaliteit. Ernaar kijken is als het ware de wereld instappen en er tezelfdertijd uittreden. Tijd verdwijnt, tijd dijt uit.

Evenals andere Chinese bijdragen aan het haff 2017 toont The Views de voort­razende verandering van dat reusachtige land, maar dan op een volkomen afwijkende manier. Dit zijn de tussen­momenten, of misschien beter: dat wat er ook is terwijl de eeuwige goederentrein van de vooruitgang genadeloos voortdendert. Dit is de verstildheid tout court. Kijken wordt bespiegelen. Geen gevoelsdode postmoderniteit hier, geen spuuglelijke abstracties – niets van dat alles. Deze wereld is tastbaar en, welbeschouwd, evenzeer de onze als de Chinese. Iedereen kan dit laatste erfstuk van Shaoxiong Chen begrijpen. Het is niets minder dan een roerend en waardig afscheid, postuum topstuk in de Expanding Animation-selectie dit jaar.

Wie The Views waardeert, zal het thematisch verwante Nothing van Chens landgenoten Chao Wu en Weilun Xia beslist niet passeren. Eerder verraste co-auteur Wu bezoekers van het haff met een multischerminstallatie getiteld Happen, waarin het mensverzinsel tijd ook veranderde terwijl je ernaar ‘keek’. Misschien niet verwonderlijk: ook Wu is gefascineerd door de tijd en de alledag van gewone ­Chinezen, en haar nieuwe werk toont daar scènes uit.

Kleurrijk en warm is de schildertechniek. ‘Buiten’, al dan niet met mensen erin, speelt de hoofdrol. Een montage van bomen. Zomaar een achterafstraatje. Een slingerpad, enkele gestalde fietsen. Stilte. Kalmte. Pauze. Wanneer je naar het beeld kijkt met de mannen die op een mooie dag wat zitten te praten, die zich even uit de wurggreep weten van het altijdmaardoor, is het alsof je bij hen zit. Gewoon een beetje niksen, de tijd laten zwemmen in de zon. Net als in The Views verdwijnt in Nothing dat ons door onszelf opgelegde, dwingende, altijd aanwezige tikken van de klok. Voor even.

Meer HAFF 2017