Jan Doense is een beetje ongerust. Zijn voor het NFF samengestelde Hollandsche Filmnacht is pas voor een zesde deel afgemonteerd, en er rest nog maar beklemmend weinig tijd voor de overige blokken. 'Straks toch maar met de organisatie bellen of ze geen Plan B hebben.' Vooralsnog heeft Doense - de man achter het jaarlijkse Festival van de Fantastische Film Amsterdam en de inmiddels eveneens jaarlijkse Nacht van de wansmaak - er nog net genoeg vertrouwen in dat het evenement gewoon doorgaat.

 

  • Wordt het weer een Nacht van de wansmaak, maar dan met Nederlandse films?

    'Een beetje wel. Zo'n nachtprogramma moet toch vijf uur entertainend zijn, vooral wanneer je je op een studentenpubliek richt. Er zitten zeker wansmaakachtige dingen tussen, zoals de twee trailers van de pornofilm Een schot in de roos: eerst draaien we de softe versie, en dan de harde.'

  • Vanwaar de 'sch' in Hollandsch?

    'Natuurlijk om aan te geven dat de nacht enigszins ' campy' zal verlopen, maar ook om te wijzen op het historische karakter van het programma. We nemen het publiek mee op een excursie door de Nederlandse bioscoopgeschiedenis, en vertonen films die ook echt de moeite waard zijn. Zoals Korps mariniers, een propagandafilm die Paul Verhoeven maakte tijdens zijn militaire dienst. Heel mooi, vol bommen en granaten. Je kunt de film zien als een voorstudie op Starship Troopers, maar dan zonder de ironie. Erg interessant is ook Sunset in the Fields van Wim T. Schippers, een surrealistische ode aan het platteland in CinemaScope-formaat. De ondertitel van die film is 'A sad movie', maar ik ben er nog steeds niet uit hoe serieus het allemaal bedoeld is. De nacht wordt besloten met de integrale vertoning van Fons Rademakers' Because of the Cats. Een erg heftige film, eigenlijk de Nederlandse versie van Kubricks A Clockwork Orange. We hebben Rademakers uitgenodigd, maar het was hem toch allemaal wat te laat. Wie we ook hebben uitgenodigd maar niet komt, is Frans Weisz. We vertonen reclamespotjes die hij in de jaren zeventig maakte voor Melkunie, maar daar geneert hij zich voor.'

  • Wie komt er wél?

    'We hebben Sietske Tjallingii, de maakster van Godzilla VS the Netherlands. Zij komt uitleggen waarom haar film direct na de première in 1999 vernietigd moest worden. We hebben nog een kopie weten te vinden, en die draaien we stiekem ook. Eveneens aanwezig is Willem van Batenburg, authentiek Nederlands pornokoning en maker van Een schot in de roos en die andere beroemde Nederlandse pornofilm, Pruimenbloesem. Nee, Pruimenbloesem-hoofdrolspeelster Diane de Koning hebben we niet gevraagd. Het moet wel serieus blijven.'

  • Hoe 'Hollandsch' is de omlijsting van het gebeuren?

    'Het personeel gaat waarschijnlijk in klederdracht rondlopen en zorgt voor oer-Hollandse snacks. En ik wil een traditie in ere herstellen die echt hoort bij de Nederlandse film: de Bio- collecte. In de jaren zeventig, tachtig en ook nog negentig begonnen vertoningen bijna altijd met een spotje ten bate van de Bio-kinderrevalidatie, een in 1927 door het bioscoopbedrijf opgerichte stichting. In die spotjes zag je dan wat de stichting deed met het bij collectes opgehaalde geld, en na afloop hoorde je de bus alweer rammelen. Bert Haanstra maakte in 1960 zo'n filmpje, en daarmee beginnen we onze Nacht. Na afloop wordt er natuurlijk gecollecteerd.'

  • Ga je zelf rond met de collectebus?

    'Nee, dat laat ik aan anderen over.'

     

    De 1e Hollandsche Filmnacht: vrijdagnacht (26 septemmber) twaalf uur, Rembrandt I, Utrecht