Bij de Oscar-uitreiking staan grote belangen op het spel. De 6500 leden van de Oscar Academie genieten dan ook veel prestige. Juryleden Nadia Bronson en Bruce Feldman geven tekst en uitleg.

Het valt niet mee om deze weken een Oscar-jurylid aan de lijn te krijgen - en te houden. Nadia Bronson excuseert zich drie keer vanwege dringende telefoontjes. Collega Bruce Feldman moet zelfs twee keer terugbellen.

' Het is een gekkenhuis,' verzucht Bronson. Feldman: 'Ieder jaar ben je blij als het weer begint, en ieder jaar ben je blij als het weer voorbij is.' Voor Hollywood-veteranen als Bronson en Feldman is de aanloop naar Academy-Awards traditiegetrouw de drukste periode van het jaar.

Beiden behoren tot de top in de filmmarketing. Bronson, van origine Française, was de eerste vrouw die het tot internationaal marketingdirecteur van een grote filmstudio (Universal) schopte; ze is bevriend met Sharon Stone en staat steevast op het lijstje van vijftig machtigste vrouwen in de filmindustrie. Sinds 2001 runt ze haar eigen consultancyfirma, die studio's en distributeurs bijstaat in hun campagnes voor de Golden Globes, de Britse Bafta's en de Oscars.

Feldman was hoofd marketing bij (eveneens) Universal en Polygram, en begeleidde films als Kiss of the Spiderwoman, Jurassic Park en Gladiator. Tegenwoordig heeft hij een pr- en marketingbedrijf, met als prominentste klant Robert Redford.

Allebei maken ze ook alweer zo'n twintig jaar deel uit van de 6000 leden tellende Oscar- Academie (zie onderaan het stuk). Ze vallen onder het kopje 'overige leden', een allegaartje van filmprofessionals die niet onder een noemer te vangen zijn, zoals casting directors, make-upartiesten en pr-mensen.

Lid worden ging niet zomaar, vertelt Bronson. Aspirant-leden moeten door twee zittende leden worden voorgedragen. En uiteraard dien je ook wat te hebben gepresteerd. Bronson : 'De regel in ons vak is dat je een grote marketingafdeling moet hebben geleid .'

Inmiddels is het jurywerk een vast onderdeel van het levensritme geworden, zegt Feldman. Voor de jury begint het seizoen zo rond november. Dan zijn alle kandidaten bekend en komt de stemming voor de nominaties in zicht. Ieder lid mag in deze ronde vijf stemmen uitbrengen voor kandidaten in zijn eigen sectie - acteurs stemmen voor acteurs, regisseurs voor regisseurs, enzovoort - en voor Beste Film. 'Overige leden' mogen alleen nomineren voor Beste Film en, als ze zich daarvoor aanmelden, Beste Buitenlandse Film.

Screenings
De laatste maanden van het jaar gaat dan ook bijna alle vrije tijd op aan films kijken. Bronson: 'Ik zie door het jaar heen al veel. Maar er zijn altijd dingen die je hebt gemist, of tegen die tijd alweer bent vergeten.' Net als ieder jurylid krijgt ze alle films op video en dvd toegestuurd, maar ze probeert zoveel mogelijk op het grote scherm te zien. Als lid van de Academie kun je daarvoor terecht op de besloten screenings die studio's organiseren in Los Angeles, New York, Chicago en Londen. Maar op vertoon van je lidmaatschapskaart kom je ook bij gewone filmtheaters naar binnen.

Feldman schat dat hij de afgelopen maanden 'drie à vier avonden per week' in de bioscoop heeft gezeten. Idealiter zou het daarbij blijven. Maar de realiteit in Hollywood is anders. Met de Oscars zijn zulke grote belangen gemoeid dat studio' s er alles aan doen om de jury te beïnvloeden. De methodes die ze daarbij hanteren variëren van vrij onschuldig (paginagrote advertenties in de LA-Times en vakbladen als Variety), tot iets minder onschuldig (etentjes, feestjes en intieme vraag- en antwoordsessies met sterren rondom de screenings; het beruchte Oscar-partycircuit).

De laatste jaren waren deze campagnes een beetje uit de hand gelopen. Sommige studio's lobbyden zo agressief dat de Academie zich gedwongen zag maatregelen te nemen. Zij die het erg bont maakten werden bestraft (ze kregen bijvoorbeeld geen kaarten meer voor de Oscaruitreiking) en alle juryleden ontvingen in 2003 een brief.

'Manipulatieve en excessieve campagnes hebben geleid tot de indruk dat de Oscars kunnen worden gekocht, in plaats van verdiend met hard werk en talent,' foeterde het bestuur. Ook de als feestjes verpakte lobbyavondjes werden veroordeeld. De brief eindigde met een lijstje nieuwe ethische richtlijnen.

Het leek te helpen, want vorig jaar verliep de Oscar-race opvallend rustig. Maar cynici weten dat aan het feit dat er met een torenhoge favoriet als Lord of the Rings gewoon weinig te lobbyen viel.

Bronson erkent dat de campagnes concurrentievervalsend werken: grote studio's kunnen hun films keer op keer onder de aandacht brengen, terwijl kleine producenten het moeten doen met screenings, een paar advertenties en een dvdmailing. Maar aan de andere kant moeten we de invloed ervan volgens haar ook weer niet overdrijven. 'Alles wat ze doen is iedereen ervan bewust maken dat een film bestaat. Uiteindelijk blijft de kwaliteit van de film de doorslag geven. Dat is de bottomline.'

Feestjes
Ook de impact van de veelbesproken feestjes wordt volgens Feldman overschat. 'Ik heb m'n twijfels over de nieuwe regels. Bij de Bafta's in Engeland hebben ze die regels niet. Daar kun je dus nog gewoon met Tom Cruise staan praten na afloop van een screening. Maar ik denk niet dat dat zo'n probleem is. Iedereen die in deze industrie werkt, bezoekt een heleboel feestjes en komt voortdurend bekende mensen tegen. We zijn allemaal volwassen, en we zitten tenslotte in de showbusiness. Voor mij persoonlijk is het gewoon een kwestie van je even losmaken van al die poeha en de film nomineren die je het beste vindt.'

Als de nominaties rond half januari bekend zijn gemaakt, volgt nog een tweede stemronde waarin de winnaars worden gekozen. Hierin gelden weer heel andere spelregels. Dit keer mag ieder jurylid stemmen voor alle categorieën, wat de uitslag een stuk onvoorspelbaarder maakt . ('Waarom zou ik voor kostuumontwerp mogen stemmen,' grapte songwriter Randy Newman eens. 'Kijk eens hoe ik erbij loop.')

Daardoor is het zelfs voor een insider als Bronson (ze had alle nominaties voor Beste Film goed) lastig in te schatten wie er gaat winnen. Voor Beste Film zal het gaan tussen The Aviator , Million Dollar Baby en Sideways, zegt ze. De eerste twee zijn favoriet, maar vlak Sideways niet uit. 'Lost in Translation was ook zo'n 'kleine' film met een hele enthousiaste aanhang, en kijk eens hoever die het heeft gebracht.' (de film won een Oscar voor Beste Originele Scenario in 2003 - HC)

Wie er ook wint zondag, zeker is dat Bronson en Feldman na afloop even kunnen uitblazen. Tot april, want dan komen de studio's alweer leuren met hun Oscarkandidaten voor 2006. En dan begint het hele circus weer van voor af aan.

---

De Oscarjury
De samenstelling van de Oscarjury is een van de best bewaarde geheimen van Hollywood. Officieel weet niemand wie lid zijn van de Academy. Wel bekend is hoeveel leden er zijn (ruim 5800) en hoe die zijn onderverdeeld naar branche. Acteurs (1298) vormen de grootste groep, dan producers (465), executives (433), schrijvers (403), regisseurs (372), art directors (366) en pr- lui (365). Naast de 14 branches zijn er 366 'overige leden', onder wie Nadia Bronson en Bruce Feldman. En dan is er ook nog een groep 'associate members', zoals managers en agenten. Zij zijn wel lid, maar mogen niet stemmen. In totaal komt het aantal leden daarmee op 6500. Eenmaal aan boord blijf je in principe lid voor het leven. Waarom worden mensen lid? Heel eenvoudig, zegt Feldman. 'Het is een van de meest prestigieuze functies ter wereld.'