Zes jaar geleden bedachten regisseur Frank Ketelaar en actrice Rifka Lodeizen Escort. De film is nu een van de zes Telefilms. Lodeizen moest overigens gewoon auditie doen. Au!

We hebben amper hallo gezegd of actrice Rifka Lodeizen gooit ons voor de voeten: 'Het is niets voor de VPRO om een leuke dame op de cover te zetten...' Ze heeft natuurlijk gelijk, maar voor haar maken we graag een uitzondering. Lodeizens rol in de thriller Escort behoort immers tot het beste wat de Telefilms dit jaar te bieden hebben.

Lodeizen, bekend als vaste actrice van regisseur Eddy Terstall en op het moment op televisie te zien als de zus van Kim van Kooten in de serie Evelien, speelt in Escort de volkse Chantal. Chantal is kapster, en omdat ze ooit een eigen zaak wil hebben verdient ze wat bij als escortdame. Maar 'het' doet ze niet. Dat zou haar vriendje Robin nooit goedvinden.

De relatie tussen de twee komt onder druk te staan als de schatrijke Jacobsen, een van Chantals klanten, haar vraagt te trouwen. Hij heeft nog maar een paar maanden te leven, en als Chantal die met hem doorbrengt - en alles doet wat hij haar vraagt - zal ze alles erven.

Hoe werd jij Chantal ?
'Dat is wel een leuk verhaal. Met Frank Ketelaar, die Escort schreef en regisseerde, heb ik eerder De trein van 6 uur 10 gemaakt. Een hartstikke goede film die hier nauwelijks is opgemerkt. In Duitsland hadden ze dat wel door, want daar kreeg de film op een festival in Keulen de prijs voor beste buitenlandse televisiefilm. Eindigden we nog voor ER en West Wing. Frank en ik gingen die prijs ophalen in Keulen en in de auto ontstond het idee voor Escort.'

Wat was de basis?
'Het begon met de vraag: Wat zou je doen voor zes miljoen? Chantal staat voor die keuze, maar heeft ook te maken met een jaloers vriendje, wat de keuze gelijk een stuk ingewikkelder maakt.
Dat ritje naar Keulen is nu alweer zo'n zes jaar geleden, en we kwamen er toen niet helemaal uit. Frank stuurde af en toe nog wel wat ideetjes op, en ik ben er altijd vanuit gegaan dat ik Chantal zou spelen. Vorig jaar was het eindelijk zover dat de film gemaakt kon worden, en toen bleek dat ik toch auditie moest doen! Frank was bang dat ik misschien iets te oud voor de rol geworden was, maar ik heb hem gelukkig van het tegendeel kunnen overtuigen.'

Heb je trucjes voor zo'n auditie?
' Nee, ik weet ook niet of er trucjes voor zijn. Ik weet wel dat ik heel slecht ben in auditie doen.'

Waarom?
'Ik vind het blijkbaar moeilijk om in drie minuten het allerbeste te laten zien van wat ik kan. Dat is lastig, want ik zit toevallig in een heel goede lichting actrices. We staan soms wel met zijn tienen te dringen. En het is een klein wereldje. Van Nadja [Hüpscher-GB] hoorde ik dat ze auditie had gedaan voor de nieuwe film van Dick Maas. Ik ben daar niet voor gevraagd en dat zit me dan wel dwars. Hoezo, ik niet!

Welke scène uit Escort moest je voorspelen?
'Een scène in de kapsalon, ergens in het begin van de film. Chantal praat wat met Nanouk, haar baas, maar dat ging volgens mij nergens over.'

Dan kan je als actrice ook niet veel laten zien, toch?
'Ik denk dat Frank tijdens de audities wilde ontdekken wat hij eigenlijk in Chantal zocht, maar zeker weten doe ik het niet. De pest is dat regisseurs je bij audities ook nooit vertellen wat ze van je willen. Dat moet je zelf maar verzinnen, en dan hopen dat het past.'

Wilde je graag Chantal spelen?
'Absoluut. Chantal is een vrouw die bijna alles meemaakt in het leven, behalve een bevalling. Ik bedoel maar: dood, ellende, angst, geluk, alles . Het is ook mijn eerste hoofdrol. En dat was wel pittig, moet ik zeggen. Want in de hoofdrol moet je echt het verhaal spelen. Ik speel meestal een bijrol en dan kan je nog lekker tegen de scènes in spelen'

Dat snap ik niet.
'Escort is een thriller, en de spanning moet je in Chantal ook terugvinden. Als ik nu een bijrol had gespeeld, had ik tegen die spanning in kunnen spelen. Dan had ik de scène lichter kunnen maken, een andere kleur geven. Als hoofdrolspeelster kan dat niet.'

Je werkt voor televisie en speelfilm, als je moest kiezen, wat zou het worden?
'Film. In de bioscoop is alles groter, meeslepender. Escort was te laat klaar om ook nog in de bioscoop uitgebracht te worden en toen ik dat hoorde was ik toch behoorlijk teleurgesteld . En dat terwijl er op televisie wellicht een half miljoen mensen gaan kijken, en je in de bioscoop blij mag zijn met honderdduizend.'

Kan jij nog naar een film kijken zonder heel nadrukkelijk op de acteerprestaties te letten?
'Het gekke van acteren is, dat als het goed is het helemaal met je aan de haal gaat en geen acteren meer is. Ik ben gisteren naar Capote geweest en werd helemaal meegenomen door Philip Seymour Hoffman. Wat een acteur. Aan de ene kant heb je al die trucjes, de wufte handgebaren, dat hoge stemmetje, en tegelijkertijd zet hij toch de sluisdeuren wijd open waardoor alles volslagen waarachtig wordt. Ik zag dat laatst ook bij Nicole Kidman. Ik weet niet meer precies in welke film, maar ze zat bij de opera, of het toneel. Ze kijkt in ieder geval naar een podium en begint zich iets te realiseren. O ja, dat was in Birth. Er komt iets heel hard binnen. De camera blijft de hele tijd op haar gericht, en je ziet het allemaal gebeuren in haar gezicht.'

Hoe kan je dat oefenen? Ga je dan voor de spiegel staan...?
'Nee nee nee, dat kan je niet oefenen. Dat is gewoon kijken en zien. Beseffen dat het nog kleiner is dan je dacht. Dat het allemaal draait om echt voelen. Of denken. Dat is het mooie van film. Als ik denk: "Ik wil hier weg," kan een camera dat oppikken. Jij ziet misschien niets, maar een camera pikt dat op. Dat is acteren. De ander laten voelen wat jij voelt, denken wat jij denkt.
Maar het kan ook wel eens zijn dat ik het wel voel, maar dat de regisseur toch zegt: "Ik zie het niet, ik voel het niet." Dat zijn zo'n beetje de ergste woorden die je van een regisseur te horen kan krijgen.'

Over regisseurs gesproken, je hebt ooit gezegd: ' Alle regisseurs zijn mannen, en alle mannen willen met je naar bed.' Als dat zo is, dan is een actrice toch ook een beetje escortdame.
'Acteren is inderdaad heel erg pleasen, doen wat de ander vraagt. In een film ben je toch de verbeelding van wat de regisseur in zijn hoofd had. En als je een mooie vrouw speelt, werkt dat nog sterker. Dan ben je misschien wel het ideaalbeeld dat een regisseur van een vrouw heeft.'

Dat gaat misschien nog wel verder dan escortdame?
'Ja, ik ben eigenlijk een soort hoertje. Haha.'

Heb je daar geen bezwaar tegen?
'Nee hoor, ik ben blij dat ik het weet. Ik denk dat de mannelijke hoofdrol ook vaak een projectie is van het zelfbeeld van de regisseur. Dat geldt niet altijd en niet voor iedereen, maar je kan het toch vaak inpassen zo. Wat vind jij: is dat erg?

Nee, maar het heeft wel iets triests. Van die oudere Franse regisseurs die iets beginnen met hun nieuwe ontdekking van twintig...
'Zoiets heb ik zelf gelukkig nooit hoeven doen, en ik ben het ook zeker niet van plan.'