'Het laatste interview van het festival, en de eerste vraag gaat gelijk over Vladimir Poetin!’ De Russische regisseur Andrey Zvyagintsev doet een beetje lacherig, maar je ziet dat de vraag hem niet lekker zit. Het bewuste interview vindt plaats op de laatste dag van het filmfestival van Cannes, waar Zvyagintsev met Leviathan meedong naar de Gouden Palm (die hij overigens niet won, wel de prijs voor het beste scenario). Leviathan had die Palm verdiend, want het is een magistrale film. Over arbeider Kolya, die met zijn mooie tweede vrouw Lilya en puberzoon Roma in een vissersdorpje aan de Barentszzee in Noordwest-Rusland woont. Ze wonen in een fraai huis aan de kust, dat al generaties in het bezit is van Kolya’s familie. Maar nu wil de burgemeester de grond waar het huis op staat. Kolya wil niet verkopen, maar wordt zwaar onder druk gezet. Verzet lijkt zinloos, want ook politie, justitie en zelfs de kerk kiezen de kant van de corrupte burgervader. De koppige Kolya geeft zich echter niet zomaar gewonnen en vraagt zijn oude legervriend Dimitri, die nu advocaat in Moskou is, om hulp. Die komt inderdaad naar het noorden, maar lijkt meer geïnteresseerd in Kolya’s mooie vrouw.
Leviathan is een sombere film, die heel goed te lezen is als satire op het huidige Rusland. Waar boeven en opportunisten de dienst uitmaken en waar de bevolking zich steeds meer van de leiders afwendt. Veelzeggend is de scène waarin Kolya en een handvol vriendenportretten van oude Sovjetpresidenten als schietschijf gebruiken. Vandaar die eerstevraag aan Zvyagintsev, waarin ik wilde weten of hij met deze film, net zoals Kolya de Sovjetpresidenten op de korrel nam, zijn vizier heeft gericht op Ruslands huidige president, de alom omstreden Vladimir Vladimirovitsj Poetin.
Na zijn poging de vraag eerst weg te lachen geeft Zvyagintsev toch voorzichtig antwoord. Maar wel zodat hij het achteraf altijd weer kan ontkennen. ‘Er hangt een portret van Poetin in de kamer van de burgemeester, zoals het portret van de huidige president in de kamers van alle overheidsdienaars in Rusland hangt. Dus ja, als je het zo bekijkt zit Poetin inderdaad in de film.’
Zal deze film dan ook controversieel zijn in Rusland?
‘Ik weet het niet . Tot nu toe heeft alleen de minister van Cultuur hem gezien. Die zei dat hij de film groot artistiek potentieel vond hebben, maar ook dat hij hem niet “leuk” vond.’