Vijfendertig jaar na Ridley Scotts sf-klassieker Blade Runner is er dan toch een vervolg, getiteld Blade Runner 2049. Geregisseerd door Denis Villeneuve. 'Ik schrik ’s nachts nog wel eens wakker en denk dan: wat heb ik in godsnaam gedaan?'

Het is waar, de Canadese regisseur Denis Villeneuve (1967) moest huilen toen hij gevraagd werd voor de regie van Blade Runner 2049, het langverwachte vervolg op Ridley Scotts sf-klassieker Blade Runner uit 1982.

Dat was tijdens een geheime ontmoeting met producent Andrew Kosove. 'We zaten tegenover elkaar in een achterafcafeetje, want Andrew wilde geen getuigen. Ik vroeg hem waar al die geheimzinnigheid voor nodig was, en hij legde alleen maar een envelop voor me neer waarop Queensborough stond. Hij zei: “Queensborough bestaat niet. Dit is het script voor Blade Runner 2049, en we willen dat jij het gaat regisseren.” Huilen gaat misschien wat ver, maar ik kreeg wel tranen in mijn ogen, want ik wist dat Andrew en Ridley al een paar jaar bezig waren met een vervolg op het origineel. Het idee dat ze mij dat script en daarmee de hele film toevertrouwden, maakte diepe indruk.'

Villeneuve is half september in Berlijn om de internationale filmpers te woord te staan over de wereldwijde release van Blade Runner 2049 op 5 oktober. Op de kop af vijfendertig jaar na het origineel, dat destijds opvallend genoeg maar weinig bezoekers trok. Dat kwam vooral omdat Blade Runner zijn tijd ver vooruit was. 1982 was het jaar van E.T., van blije, optimistische sf-films, en het publiek had weinig behoefte aan het dystopische Blade Runner, waarin het altijd maar regent en donker is.

'Het goede en het slechte nieuws is dat ik een heel andere filmmaker ben dan Ridley Scott'

Denis Villeneuve

Blade Runner was in commercieel opzicht misschien een mislukking, maar creatief gezien bleek het een meesterwerk. Scotts verbeelding van de toekomst bleek visionair, en ook het filosofische verhaal, waarin onderzocht wordt wat ons menselijk maakt, is nog steeds actueel. Binnen de kortste keren groeide Blade Runner uit tot een cultsucces, en inmiddels kan vastgesteld worden dat de film van grote invloed is geweest op het sf-genre. Films als The Terminator, The Matrix en zelfs Batman Begins (regisseur Christopher Nolan verplichtte cast en crew om voor de opnamen naar Blade Runner te kijken) zijn ondenkbaar zonder Scotts klassieker.

In de loop der jaren zijn er verschillende pogingen gedaan om een opvolger van de grond te krijgen, maar altijd zonder succes. Tot het bewuste gesprek tussen Villeneuve en Kosove.

Villeneuve: 'Ik had eigenlijk niet gedacht dat er ooit een vervolg zou komen, maar nu is het dan toch zover. En ik ben de regisseur. Maar eerlijk gezegd schrik ik ’s nachts nog wel eens wakker en denk dan: wat heb ik in godsnaam gedaan? Een vervolg op het iconische Blade Runner… Gekkenwerk!'

En toch zei u ja. Waarom?
'Vanwege het scenario. Het draait altijd om het scenario. En dat was heel sterk. Het had respect voor het origineel en tegelijkertijd werden er ook nieuwe vragen opgeroepen. Hampton Fancher, die aan de basis stond van het origineel, was ook bij dit scenario betrokken. Zoiets geeft continuïteit.'

© Filmdepot

Bij uw vorige film, Arrival, vertelde u dat u zich stoorde aan de angst bij veel medewerkers om bij het creëren van de aliens in die film out of the box te denken. Ze vielen altijd maar terug op wat al eerder gedaan was. Maar Blade Runner ís the box. Daar kun je niet omheen. Hoe maakte u deze film van uzelf?
'Je hebt gelijk. Hoe maak je je de droom van een ander eigen? Ik kan je wel vertellen dat het een lang proces was. Ik moest een manier vinden waarop die wereld van mij werd. Ik moest in ieder geval niet nostalgisch worden. Dit is geen film van een fanboy. Ik wilde de poëzie en de essentie van het origineel respecteren, maar ik wilde er geen ode aan brengen. Dan zou het maar knip-en-plakwerk worden. Het goede én het slechte nieuws is dat ik een heel andere filmmaker ben dan Ridley Scott. We hebben een andere sensibiliteit. We hebben natuurlijk ook overeenkomsten, bijvoorbeeld onze culturele referenties, maar het was soms eng om te zien dat hoe langer we met de film bezig waren, hoe meer die van mij werd. En hoe minder van Ridley.'

Ridley Scott gaf u vooraf zijn zegen, toch?
'Zeker. En dat was voor mij ook een voorwaarde. Zonder zijn zegen had ik de film nooit kunnen maken. Hij zei: "Doe wat je wil, maar als je vragen hebt kun je me altijd bellen."'

En, deed u dat?
'Een paar keer. Dat ging over casting, en een keer over een montagekwestie. Meer niet. Hij was een soort peetvader op de achtergrond. Iemand die over me waakte.'

Meer over Blade Runner 2049