Opnieuw Nederlandse winnaar VPRO Joris Ivens Award

Prijzenfestival in Paradiso

Gerhard Busch ,

Na John Appels André Hazes-documentaire vorig jaar, ging de belangrijkste IDFA-prijs dit jaar opnieuw naar een landgenoot. Tijdens een feestelijke uitreiking in Paradiso kreeg Gert de Graaff het beeldje en de cheque van 25.000 gulden voor zijn magnum opus De Zee Die Denkt. Ook de winnaars van De Zilveren Wolf, de Fipresci-, Speciale Jury- en Publieksprijs werden bekendgemaakt.

Aanvankelijk trokken vooral de in het wit gestoken dames die champagne schonken de meeste aandacht. Ze deden dat immers vanuit een op hun hoofd bevestigde fles. Maar toen rond half negen de juryleden en genomineerden werd gevraagd hun plaatsen in te nemen, richtten alle blikken in Paradiso zich op het podium. Voordat het grote swingfeest zou beginnen moesten er immers nog wat prijzen uitgereikt worden.

Festivaldirecteur Ally Derks opende het officiële gedeelte door iedereen te bedanken die had meegeholpen het grootste documentaire festival ter wereld (meer dan 200 films, meer dan 65.000 toeschouwers) tot een goed einde te brengen. Waarop spreekstalmeester Aldith Hunkar het woord overnam. Ze zal opdracht gekregen hebben het kort te houden, want in sneltreinvaart werden de prijswinnaars naar het podium gehaald.

Winnaar van de Fipresciprijs werd de Amerikaanse docu Hybrid van Monteith McCollum. Het grote publiek kan het er niet mee eens zijn, want deze film over genetische manipulatie van graankorrels werd als een van de slechtste beoordeeld . De vier bovenste plaatsen op die lijst met publieksfavorieten waren voor Nederlandse producties: Na de Lente van 68, Hollandse Helden, Achter Gesloten Ogen en Desi. Toen alle ruim 12.000 stemmen waren geteld bleek het bioscooppubliek Desi van Maria Ramos de beste film van het festival te vinden.

De Zilveren Wolf voor beste videoproductie ging naar de Italiaanse documentaire Jung (Guerra) Nella Terra Dei Mujahedin van Alberto Vendemmiati en Fabrizio Lazzaretti. De makers van deze soms schokkende documentaire over een hospitaal voor oorlogsslachtoffers in Afghanistan waren alweer aan het draaien ( ditmaal in Afrika), zodat hun producent het speldje en de cheque van 10.000 gulden in ontvangst nam.

Het was de laatste Zilveren Wolf die op het IDFA zal worden uitgereikt. De grenzen tussen film en video vervagen. Verschillende producties in de filmcompetitie zijn op video geschoten en later opgeblazen naar 35 mm. Zodat beide disciplines - voor zover daarvan al sprake is - vanaf volgend jaar inelkaar geschoven worden.

Het officiële gedeelte werd afgesloten met de uitreiking van de Speciale Jury Prijs (voor Keep the River on Your Right van broer en zus Shapiro) en de VPRO Joris Ivens Prijs. In een rommelige, maar amusante aankondiging maakte de zeer slecht Engels sprekende Russische juryvoorzitter Victor Kossakovsky, geholpen door Hunkar, de winnaar bekend. Het beeldje en de 25.000 gulden waren voor De Zee Die Denkt van Gert de Graaff. Dat Hunkar zijn film even daarvoor had aangekondigd als De Zee Die Zingt was de opgetogen De Graaff toen ongetwijfeld alweer vergeten. Zoals hij ook weinig aandacht zal hebben geschonken aan de tamelijk stupide toevoeging dat een van de juryleden zich had geërgerd aan het vele roken in zijn film.

De jury roemde de creatieve manier waarop de film de kijker betrekt bij het verhaal , en onderving kritiek als zou de documentaire geen documentaire maar een drama- film zijn, met de woorden: "Hoewel in deze film fictieve elementen zijn gebruikt , is het niettemin een documentaire over perceptie." Waarvan akte.

Gerhard Busch