De beelden worden begeleid door haar verhaal. 'Het was negen uur 's avonds. Toen ze kwamen was het donker. Ze sloegen en stompten me toen ik op de grond lag . Ik schreeuwde: ik ben zwanger, dood me niet. Ik wist niet dat ze me een voor een zouden verkrachten. (...) Ze wassen zich niet, ze hebben luizen en ze verkrachten. Daarom was ik me, elke keer als ik die geur ruik.'
De documentaire Fighting the Silence gaat over een van die door het Westen nagenoeg vergeten Afrikaanse conflicten. Op dit moment is er (even) aandacht voor de gruwelijkheden in het Soedanese Darfur, maar in andere delen van Midden-Afrika - Noord-Oeganda, Zuid-Soedan, de Ethiopische Ogaden, Somalië, het oosten van Congo - is het ook goed mis.
De tweeling Ilse en Femke van Velzen (27) stak tweeënhalf jaar in een van die brandhaarden. In Fighting the Silence vertellen ze over het oosten van Congo, waar tijdens een grote oorlog tussen 1998 en 2003 en de nasleep daarvan tienduizenden vrouwen en meisjes verkracht werden en worden door soldaten, rebellen en 'gewone' mannen. Femke van Velzen: ' Het was een verhaal dat verteld moest worden.' Ilse van Velzen: 'Verkrachting is een wapen dat ingezet wordt om de maatschappij te ontregelen. Vrouwen die verkracht zijn, worden verstoten door hun man, met als gevolg dat hele gezinnen ontregeld raken.'
In de documentaire, krachtig gefilmd door Bram van Spengen, volgen we Chantal Kakozi, een Congolese die opvanghuizen voor de verkrachte en verstoten vrouwen heeft ingericht. Vandaar uit probeert ze mannen te bewegen hun vrouwen terug te nemen, gaat ze de discussie aan met de daders, die in Congo, land van de impunité, de straffeloosheid, zelden gestraft worden. Kakozi, zaterdag bij de première in Amsterdam aanwezig, een dappere vrouw die een Nobelprijsnominatie verdient, schuwt de confrontatie niet.
Onthutsend moment: Kakozi zit in een kring met mannen in uniform en probeert hen te overtuigen dat verkrachten een misdadige handeling is. De argumenten van de mannen, officieren ook nog eens: 'Jonge vrouwen moeten niet schaars gekleed over straat lopen', en 'Jullie vrouwen verkrachten de mannen, dus jullie moeten niet de mannen beschuldigen.' Kakozi zit daar verloren in haar eentje, ze geeft weerwoord op weerwoord en geen van de mannen valt haar bij. Verderop in de film confronteert ze in de gevangenis van Mulunge een jongeman, die een jong meisje heeft verkracht. Of Bagume geen spijt heeft? Hij staart schaapachtig voor zich uit. Dan vraagt Kakozi: vind je het normaal wat je hebt gedaan? Ja, zegt de jonge rotzak.
Nee, de boodschap van Fighting the Silence is niet bepaald optimistisch te noemen, zeggen Femke en Ilse van Velzen. Maar aan het eind van hun indrukwekkende documentaire is toch een sprankje hoop te zien. Een man die zijn door rebellen verkrachte vrouw eerst had verstoten, heeft haar, dankzij de bemiddeling van Chantal Kakozi, toch teruggenomen. Ze hebben samen weer een kind . De naam: Espoir, hoop.