'Ik voel me geen echt mens,' probeert de Bulgaarse Hristina Tasheva uit te leggen, 'het lijkt wel of ik droom.' Jarenlang verbleef Tasheva, een in eigen land afgestudeerd econome op zoek naar werk, zonder verblijfsvergunning illegaal in Nederland en verdiende de kost als schoonmaakster bij een tiental gezinnen, stellen en alleenstaanden in hun huis, appartement of grachtenpand in hartje Amsterdam. Een anoniem, eenzaam bestaan, of beter gezegd een schijnbestaan, zo blijkt uit de documentaire De huizen van Hristina van filmmaakster Suzanne Raes.

'Ik kende Hristina al jaren, ze heeft ook bij mij schoongemaakt,' vertelt de maakster, 'maar ik realiseerde me dat ik eigenlijk niets persoonlijks van haar wist, terwijl ik het wel doodnormaal vond haar in de intimiteit van mijn huis toe te laten.'

In De huizen van Hristina zien we hoe de cleaning lady dag in dag uit met de aan haar verstrekte sleutels de diverse huizen betreedt en aan het werk gaat. Gewoonlijk zijn de bewoners afwezig of anders verlaten ze haastig het pand; contact verloopt via - grotendeels zakelijke - briefjes. Briefjes die beginnen met 'Hi Hristina', gevolgd door aanwijzingen waar deze dag gestofzuigd, gezeemd of gesopt moet worden, en besluiten met het obligate 'Have a nice day.'

Onzichtbaar, anoniem speelt zich het leven van Hristina af - ver van haar vaderland - in een decor van lege, Hollandse huizen. De bewoners ziet ze niet, alleen de sporen van het leven dat zij leiden. Voor de Bulgaarse is het of ze steeds onzichtbaarder wordt; geen deel uitmaakt van de maatschappij , van 'het leven'.

De stilte, anonimiteit maken haar wanhopig en verdrietig. Voelt niet ieder mens de noodzaak een 'afdruk' achter te laten en zich ervan te verzekeren dat zijn leven zin heeft, vraagt ze zich af. Om haar uitzichtloze situatie te doorbreken grijpt ze de kans een cursus fotografie te volgen. Ze begint de huizen die ze schoonmaakt te fotograferen. De foto's van de wanorde die zij dagelijks aantreft en de schoonmaakmiddelen waarmee ze die te lijf gaat, verdrijven haar eigen onzichtbaarheid: Hristina was here!

De documentaire is op twee manieren te bekijken zegt Raes: 'Kijkers die zelf ook zo met hun huishoudelijke hulp omgaan, worden aan het denken gezet. Al wil ik wel de kanttekening plaatsen dat de groeiende stroom illegale schoonmakers anonimiteit wel in de hand werkt. Vroeger bij ons thuis in Nijmegen kwam de hulp ook uit Nijmegen en hoorde zo'n beetje bij de familie. En tegelijk is mijn film ook een portret van een interessante jonge vrouw, die een kunstzinnige manier vindt om uit haar isolement te breken.'

Inmiddels bezit Hristina Tasheva een verblijfsvergunning (door toetreding van Bulgarije tot de EU) en verdient ze haar geld met fotografieprojecten.

Extraatje voor alle filmtoeschouwers: veel inkijkjes in diverse interieurs, van trendy tot traditioneel, van beetje rommelig tot regelrechte janboel.