Fassbinder twintig jaar dood: voor de Rainer Werner Fassbinder Foundation de perfecte gelegenheid om, in samenwerking met de Duitse distributeur E-M-S, een flink aantal Fassbinders op dvd uit te brengen. Cinema.nl bekeek de eerste drie edities.

De Rainer Werner Fassbinder Foundation (RWFF) brengt in samenwerking met de Duitse distributeur E-M-S een vuistvol Fassbinders uit op dvd. Omdat oude films vaak nogal belabberd op dvd terecht komen ga je zelfs een dergelijk project met de nodige scepsis tegemoet. Daar kunnen ook de keurig opgemaakte hoesjes niets aan veranderen: in karton gestoken digipacks, met citaten van Fassbinder als toelichting op de films en boekjes met kopieën van rekeningen, subsidietoezeggingen en ander interessant archiefmateriaal.

Maar alle twijfel verdwijnt wanneer je de films zelf ziet. Voor hun digitale première werden ze van begin tot einde opgepoetst, met verbluffend resultaat. Een incidentele vlek, kabel of kras doet niets af aan het maagdelijke, haarscherpe beeld. Terwijl je aan het korrelige zwart-wit van Katzelmacher de leeftijd van de film gemakkelijk kunt aflezen, maken Händler der vier Jahreszeiten en Angst essen Seele auf een driedimensionale indruk die je normaalgesproken alleen met dvd-releases van nieuwe films associeert.

Het opzettelijk kunstmatige kleurgebruik in deze melodrama's komt volledig tot zijn recht. Emmi's blokjesjurk in Angst essen Seele auf, de rode rozen van Hans' vriendin in Händler der vier Jahreszeiten - wie even aan de misère van de personages wil ontsnappen heeft aan zulke details genoeg, ook (of vooral) op dvd. De films zijn , zoals het hoort, te beluisteren in de oorspronkelijke monomix.

Voor de extra's is dankbaar gebruik gemaakt van materiaal dat geschoten werd tijdens een uitgebreid retrospectief op een eerdere Fassbinder-sterfdag. Het aardigst is de paneldiscussie op de dvd van Angst essen Seele auf, waarin allerlei controversen rond Fassbinder aan de orde komen en natuurlijk ook wordt stilgestaan bij de actualiteit van zijn enorme oeuvre. Jammer is wel dat hoofdrolspeelster Brigitte Mira geen commentaartrack heeft gekregen: de diva komt in het panelgesprek woorden tekort en zegt eigenlijk alleen maar interessante dingen over (haar samenwerking met) Fassbinder. En natuurlijk hadden we bij Katzelmacher graag Hanna Schygulla gehoord, om de vervreemdende acteerstijl ook voor hedendaagse toeschouwers begrijpelijk te maken.

Bij elk schijfje zit een extra dvd met behalve het tien minuten durende Das kleine Chaos (1967), een speels, Godardachtig niemendalletje, ook de korte docu Rainer Werner FASSBINDER 1977. Hierin wordt Fassbinder gevolgd tijdens de opnamen van Despair (1978) en veelvuldig ondervraagd over zijn houding ten opzichte van de Duitse cinema. 'Momenteel zijn Wim [Wenders, red.] en ik de enige filmmakers in Duitsland die het vak tot in de perfectie beheersen,' zegt hij. 'Maar begrijp me goed, dat bedoel ik niet arrogant.'

Bedrukkend is de uitgeblustheid waarmee Fassbinder sommige vragen beantwoordt, alsof hij in 1977 al op het randje van de dood balanceerde. 'Art deco is een levensstijl die iets eindigs heeft,' vertelt hij, wanneer de interviewer wil weten waarom Despair zozeer met die kunststroming flirt. 'We hebben voor deze stijl gekozen omdat de film over de eindigheid van het leven gaat. Een eindigheid die je je realiseert als je 35 of 40 bent. En daar leef je dan normaalgesproken nog zo'n 20 jaar mee verder.' Vervolgens staart hij een seconde of tien zwijgend in de camera. Misschien zou hij bij elke film hetzelfde, van levenslust gespeende verhaaltje hebben verteld.

Beeldformaat: 1.33:1
Geluidsformaat: Dolby 2.0 (Duits)
Ondertiteling: Engels
Duur: 86, 85 en 89 minuten (hoofdfilm)
Distributeur: E-M-S (import)