In de toekomst (2074) is tijdreizen uitgevonden en vervolgens illegaal verklaard. Toch slaagt een misdaadsyndicaat erin hun tegenstanders dertig jaar terug in de tijd te sturen, naar 2044, zodat ze dan gedood kunnen worden door huurmoordenaars. Elke huurmoordenaar weet dat er ooit een moment komt waarop hij zelf – zijn dertig jaar oudere versie – wordt teruggestuurd. Dat heet ‘closing the loop’. Vandaar de bijnaam van de huurmoordenaars, ‘loopers’, en de naam van de film, Looper.

Waarom het misdaadsyndicaat zijn tegenstanders niet handiger (en goedkoper) uitschakelt, of de tijdmachine voor grotere, meer winstgevende klussen inzet, zijn vragen die je niet moet stellen. En het pleit voor regisseur Rian Johnson dat zijn film daar ook niet toe uitnodigt. Je gaat als kijker gewillig mee in de premisse.

De looper uit de titel is Joe. In 2044 gespeeld door Joseph Gordon-Levitt (Young Joe) en in 2074 door Bruce Willis (Old Joe). De film komt in een stroomversnelling als Young Joe in 2044 ineens tegenover zijn oudere ik komt te staan, en er niet in slaagt de trekker over te halen.

De ontmoeting van twee versies van de zelfde man zou een mind fuck à la Philip K. Dick kunnen opleveren, maar ook hier kiest Johnson handig voor de weg van de minste weerstand. Hij volgt de plot en laat de praktische en filosofische consequenties van het tijdreizen over aan de cultliefhebbers die de film zeker zal krijgen.

Johnson loodst ons behendig langs alle plotgaten in zijn film, maar drukt ons bovenop het feit dat Gordon-Levitt en Willis niet door een en dezelfde acteur worden gespeeld door Gordon-Levitt op te zadelen met ongemakkelijk ogende make-up. De bedoeling was natuurlijk dat hij zo meer op Willis zou lijken. Zonder succes. De veelzijdige Gordon-Levitt (Mysterious Skin, Inception, 50/50) heeft nu nog het meeste weg van een zwaar opgemaakte paspop.

En Johnson laat meer steken vallen . Halverwege zakt de film in en verliest hij aan focus als we in zevenmijlslaarzen door de geschiedenis van Old Joe stappen. Aan het eind trekt hij gelukkig de touwtjes weer strak en weet hij toe te werken naar een spannend en visueel overweldigend einde.

Looper is Johnsons derde film, na de detective Brick (2005) en de oplichterskomedie The Brothers Bloom (2008). Hij schrijft zijn films zelf en is daarmee wat ze in Frankrijk zo graag een ‘auteur’ noemen. En zijn ster is rijzende. Looper mocht afgelopen september zelfs het prestigieuze filmfestival van Toronto openen. Het is duidelijk dat de verwachtingen voor Johnson hoog zijn, en ergens in hem zit dat grote meesterwerk ook wel. Maar Looper is het niet.

Meer over Looper