Wat hebben een palingvisser, een ambulancebroeder, een paaldanseres, een filosofische bomenarts, een stel oude prostituees en een fotoromanacteur met elkaar gemeen? Niet veel, behalve dat ze allemaal wonen en werken in de buurt van de GRA, de ringweg om Rome.

Wie naar verdere samenhang zoekt in de Italiaanse documentaire Sacro GRA ( winnaar van de Gouden Leeuw in Venetië), of een heldere structuur of een soort plot, zal veel moeite moeten doen. Filmmaker Gianfranco Rosi (bekend van onder meer El Sicario, Room 164, een huiveringwekkend portret van een Mexicaanse seriemoordenaar) is puur intuïtief en associatief te werk gegaan.

Het idee voor een film over de ringweg werd Rosi door een bevriende architect aangereikt, die al een compleet scenario had liggen. Rosi keek het nooit in, maar besloot maandenlang observerend over de weg te trekken. Via via raakte hij intussen bevriend met allerlei paradijsvogels uit de Romeinse buitenwijken. Sommigen daarvan begon hij pas na twee jaar te filmen; eerst moesten er relaties worden opgebouwd.

Is die rigoureuze voorbereiding terug te zien in Sacro GRA? Niet heel direct misschien, maar de film toont wel een zeldzaam kleurrijke verzameling mensen, die de camera amper lijken op te merken en een heel authentieke indruk maken. Het gebrek aan structuur is even wennen, maar wie bereid is zich door Rosi te laten meevoeren op zijn wonderlijke reis, raakt onvermijdelijk ontroerd door al die warme, geestige en melancholieke schetsen.

Een gelauwerd portret van Rome uit 2013: een vergelijking met Paolo Sorrentino’ s La grande bellezza ligt voor de hand. Sacro GRA is in alles de tegenhanger van die film: de buitenwijk in plaats van het centrum, soberheid in plaats van decadentie, lelijkheid in plaats van schoonheid. Toch is Sacro GRA de hoopvollere film van de twee. Rosi’s antihelden van de periferie hebben een onweerstaanbare levenslust.