Er komt een afscheid voor in de film Oorlogsgeheimen waarbij geen woord wordt gezegd. Hoeft ook niet. Alles is al gezegd en, vooral ook, gedaan. Het is goed zo. De personages kijken elkaar aan en lopen weg, ieder een andere kant op.

Dennis Bots ( Achtste-groepers huilen niet) gebruikt die stilte vaker in deze verfilming van de jeugdroman van Jacques Vriens, over de vriendschap van twee jongens in een Limburgs dorp, die in bezettingstijd onder druk komt te staan. De stilte, om te laten zien in plaats van te zeggen. Als 's nachts een gezin voor een bombardement schuilt, glijdt de camera in het duister over de angstige gezichten . Inderdaad: niemand hoeft te zeggen dat ie bang is of dat de moffen verdomme weer voor de deur staan. Bots laat de beelden spreken en dat tekent het hoge niveau van de film.

Dat begint natuurlijk met Vriens' boek en het script van Karen van Holst Pellekaan, maar blijkt ook uit de casting van de twee jongens, Maas Bronkhuyzen als Tuur en Joes Brauers als Lambert. Een goede keuze, want de spanning tussen die twee is bepalend voor de kracht van de film. Mooi ook hoe in de eerste helft in het duister wordt gelaten wie aan welke kant staat – in ieder geval voor de doelgroep. Ook al is wel duidelijk dat Lamberts vader niet alleen een burgemeester in oorlogstijd is, maar echt sympathie voor de nazi's koestert.

Want daar draait het hier om: geheimen. Niet alleen voor de bezetter, als er een onderduiker naar het dorp komt, maar ook voor familie. Waarom wordt hem niks verteld, klaagt Tuur tegen zijn ouders als hij vermoedt dat ze iets achterhouden. Hij is toch oud en wijs genoeg? Dat is maar de vraag. Kunnen ouders hun kinderen wel vertrouwen, en kinderen hun ouders? Oorlogsgeheimen is niet alleen een verhaal over verloren onschuld, maar ook over hoe snel en gedwongen die onschuld in zo'n extreme situatie verloren gaat. Want ook jongens van dertien kunnen keuzes maken met grote gevolgen.

En dat dus allemaal gefilmd met de souplesse en vaart van – daar is ie dan – een spannend jongensboek. Is er dan helemaal niks mis? Nou ja, de themamuziek zwelt iets te vaak aan en de cameraman is hier en daar nogal royaal met z'n crane-shots, waardoor je even uit het verhaal raakt. Maar op andere momenten worden die juist weer heel goed ingezet. Het zijn details. Oorlogsgeheimen is vooral een scherp gesneden avontuur dat zowel hier als over de grenzen nog wel eens flink in de prijzen kan vallen.

Meer over Oorlogsgeheimen