Gluckauf betekent 'Kom veilig boven' in Zuid-Limburgs dialect. Het is een mijnwerkerswoord. Een woord van vroeger dus, want de mijnen in Limburg zijn al jaren dicht.

Kruimelcrimineel Lei is ook een man van vroeger. Hij leeft buiten de wet, maar wel volgens een code. En hij heeft een zoon, Jeffrey, die hij helemaal zelf heeft opgevoed. Nadat hij hem eerst bij diens moeder heeft weggehaald.

Zo goed als alles is misgegaan in Lei's leven, maar hij had altijd de zorg voor zijn zoon nog. Ook dat dreigt hij nu kwijt te raken. Jeffrey is begin twintig en gaat zelf de misdaad in. Al snel overvleugelt hij zijn vader en langzaam maar zeker beginnen de rollen zich om te draaien en moet de zoon voor de vader zorgen.

Gluckauf is een vader-zoondrama vermomd als misdaadfilm. De misdaadplot (met drugs, automatische geweren en een lokale gangsterbaas) is slechts bijzaak. Een decor, net als de beelden van het verpauperde Limburg waartegen het vader-zoonverhaal zich afspeelt. En het feit dat in de film alleen in Limburgs dialect gesproken wordt.

Hoe scherper de details getekend worden, hoe herkenbaarder en universeler het centrale thema van de film wordt. Want juist omdat alles in Gluckauf zo precies en levensecht is, overtuigt dat vader-zoondrama (toch een geliefd en ook wel afgekloven onderwerp in films).

Dat Gluckauf zo echt voelt, komt doordat regisseur Remy (klemtoon op de 'i') van Heugten zelf in Heerlen geboren is. Het scenario dat romanschrijver Gustaaf Peek schreef is gebaseerd op ervaringen en jeugdherinneringen van Van Heugten. Hij woonde in Limburg (woont inmiddels in Amsterdam), kent de mensen en spreekt hun taal. 

Dat laatste kan niet gezegd worden van de hoofdrolspelers. Zowel Bart Slegers, die Lei speelt, als Vincent van der Valk (Jeffrey) komen niet uit Limburg. Hun dialect is uit het hoofd geleerd. Misschien dat ze in Limburg iets vals horen, voor mij klinkt hun Limburgs perfect. Maar dat heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat de twee volkomen geloofwaardig zijn als Lei en Jeffrey.

Amerikaanse recensenten wijzen er maar al te graag op wanneer ze iets hebben gezien dat in hun ogen Oscarwaardig is. Bij dezen wil ik de jury van het komende NFF erop wijzen dat ze de namen van Slegers en Van der Valk alvast in potlood kunnen noteren.

Meer over Gluckauf