De films van de Japanner Kobayashi Masahiro zijn controversieel, maar niet zoals die van landgenoot Takashi Miike, die opvallen vanwege het extreme geweld. De films van Masahiro zijn ‘controversieel langdradig’.

Dat het publiek bij bosjes wegliep bij de voorstelling van Kobayashi Masahiro ’s The Rebirth weerhield de jury van het filmfestival van Locarno er dit jaar niet van de Japanse film te bekronen met de Gouden Luipaard, de hoogste onderscheiding. Controverse rond een Japanse film – dan draait het meestal om extreem geweld of expliciete seks, maar daarvan is in Kobayashi’s film geen sprake. The Rebirth is controversieel langdradig: alleen in de proloog en epiloog wordt gesproken en daartussendoor worden keer op keer dezelfde routinematige scènes herhaald.

De film is gebaseerd op een krantenbericht over een tienermeisje dat werd vermoord door een klasgenote. Regisseur Kobayashi speelt de vader van het gedode meisje, die de moeder van de moordenares tegen het lijf blijft lopen. Terwijl in stilte steeds dezelfde dagelijkse handelingen van de twee worden getoond – hij werkt in de fabriek, zij maakt schoon, ze komen thuis, ze eten, etc. – verraden kleine details voorzichtige veranderingen in hun gemoed.

De man wordt verscheurd door verdriet en de vrouw door schuldgevoelens, en zonder dat ze elkaar ooit aanspreken lijken ze elkaar toch steeds weer op te zoeken.

The Rebirth is Kobayashi’s tiende film en de eerste waarin hij zelf de hoofdrol speelt, naar verluidt simpelweg omdat hij geen andere geschikte hoofdrolspeler kon vinden. De regisseur zegt voor de uitgeklede vorm van de film te zijn geïnspireerd door Solzjenitzyns Een dag uit het leven van Ivan Denisovitsj – in de film het lievelingsboek van de mannelijke hoofdpersoon. Verder heeft hij thema’s willen aansnijden als de klasseverschillen in Japan (de man woont aanvankelijk in een chique buurt en heeft een goede baan; na de moord op zijn dochter geeft hij beide op) en de erfzonde – een thema dat de regisseur tevens in zijn vorige productie Bashing (2005) onderzocht. Ook die film, over een Japanse vrouw die werd gegijzeld in Irak en na thuiskomst niet meer in haar eigen land kan aarden, ging veel festivals langs en won diverse prijzen.

Kobayashi Masahiro (1954) begon zijn carrière als folkzanger (de enige muziek in The Rebirth, een liedje onder de eindcredits, is van zijn hand) en schreef in zijn jonge jaren scripts voor allerhande films, waaronder komedies en erotiek. In 1980 verhuisde hij naar Frankrijk in de hoop zijn grote idool François Truffaut te kunnen ontmoeten, maar dat is er nooit van gekomen. Als regisseur debuteerde Kobayashi in 1996 met Closing Time, een grimmig drama dat zich afspeelt in het nachtleven van Tokio. Het merendeel van zijn daaropvolgende films ging in première in Cannes en maakte vervolgens een ronde langs het festivalcircuit. Dit jaar in Rotterdam wordt Kobayashi’s complete oeuvre vertoond.