Ooit, in kijkcijfervrije, netmanagerloze, niet-commerciële, kortom vriendelijkere en kalmere tv-dagen, was hij een vaste waarde op binnen- en buitenlandse publieke zenders: de zwart-witfilm.

Decennialang konden kijkers wekelijks genieten van goudklompjes uit de filmhistorie (die er dan uitzagen als zilver, u begrijpt).

Amerikaanse slapstickhits, film noir, Frans poëtisch realisme, commedia all' italiana – dit en nog zoveel meer was allemaal voorhanden. Zwart-witfilms behoorden simpelweg tot de cultuur die aan nieuwe generaties werd doorgegeven.

Wat resteert daarvan? Bedroevend weinig. Onlangs zond de VRT des zaterdagmiddags La grande illusion uit. Champagnemoment! De BBC doet nog wel 's een klassieke screwball comedy of thrilleroudje. Wat echter te ‘moeilijk' of antiek is, wordt naar de digitale nichenetten verbannen. O, natuurlijk ontfermen de Duitse netten en Arte zich nog over de zwart-witten met hun fascinerend grijspalet. Nasynchronisatie garandeert echter algemeen negeren.

En de Nederlandse publieken? Zwart-witloos. Behalve voor omroep VPRO heeft in Hilversum een divers filmspectrum nul prioriteit, laat staan dat de ‘ mottenballenkist' nog eens opengaat. Door deze verschraling is een zwart gat ontstaan waarin films die ouder zijn dan een zeker aantal jaren simpelweg uit het zicht verdwijnen. Wat oud is, wordt afgehaakt. Oud is gaap.

In december duiken er nog wel zwart-witjes op, maar daarvoor moet je de grens over . Bij TV5 staat de vermakelijke Provence-komedie La cuisine au beurre uit 1963 op het menu. Dankzij Fernandel en Bourvil eindigt deze cinefiele eindejaarsbespiegeling dus toch nog met een glimlach. En noir et blanc.

La cuisine au beurre: maandag 24 december, 23:55 uur, TV5 Monde