'Wat moet ik daar nou op zeggen?'

Op het afgelopen filmfestival van Cannes draaide ook Venus in Fur, de nieuwe film van oudgediende Roman Polanski (1933). Net als zijn vorige film, Carnage (2011), een verfilming van een toneelstuk. Maar nog kleiner en nog intiemer. Want telde Carnage nog vier acteurs, nu zijn het er twee.

Of zijn volgende film nog maar één acteur heeft, wil een van de collega- journalisten tijdens het ronde-tafelgesprek weten. ‘Nee, nee,’ antwoordt de oude meester. ‘Met twee mensen heb je altijd een conflict. En een conflict in je eentje is volgens mij masturbatie. Haha.’

Venus in Fur – dat zich vrijwel volledig afspeelt in een theater – zit inderdaad vol conflicten. De wulps geklede Wanda komt lang na de afgesproken tijd op auditie voor de vrouwelijke hoofdrol in een toneelversie van Venus im Pelz, Leopold von Sacher- Masochs baanbrekende boek over seksuele onderwerping. Alleen de regisseur van het toneelstuk, Thomas, is nog aanwezig in het theater. De pedante Thomas voelt zich aanvankelijk ver boven Wanda verheven, maar nadat hij zich door haar heeft laten verleiden samen de rollen te lezen, worden de bordjes al snel verhangen.

Defensief
‘Deze film begon ook in Cannes,’ herinnert Polanski zich. ‘Vorig jaar was ik hier ook en toen kreeg ik van mijn agent het toneelstuk van David Ives in handen gedrukt. Met de opmerking: ga dit maar eens lezen. Toen ik een paar uur de tijd had, begon ik te lezen. En even later betrapte ik me erop dat ik in mijn eentje hardop zat te lachen! Ik was helemaal gegrepen door het stuk. Door de ironie en de frisse kijk op deze battle of the sexes . Ik vond het fantastisch dat er ook eens een rol voor een vrouw was waarin ze niet alleen grappig maar ook dreigend kon zijn. Dat zie je niet vaak.’ 

De twee rollen in Venus in Fur worden vertolkt door Emmanuelle Seigner, de vrouw van Polanski, en door Mathieu Amalric, die akelig veel op een veertig jaar jongere Polanski lijkt . De regisseur reageert defensief als hem wordt gevraagd waarom hij specifiek deze acteurs heeft gekozen. ‘Hoezo, had ik twee andere moeten kiezen dan?’ Hij heeft natuurlijk vaker de vraag gehad waarom hij weer zijn eigen vrouw heeft gecast. Zoals eerder in Frantic, Bitter Moon en The Ninth Gate. Maar hij wil best nog een keer uitleggen dat zijn Emmanuelle wel degelijk een echte actrice is: ‘Ze heeft gewoon te weinig goede filmrollen aangeboden gekregen. Maar in het theater is ze indrukwekkend. Ze speelde laatst nog in een stuk naast Bruno Ganz en ze komt uit een echte theaterfamilie. Haar grootvader was meer dan dertig jaar de baas van de Comédie Française.’

Wacht even!
Polanski was vorig jaar in Cannes met nog een film: de documentaire Weekend of a Champion. Het is niet echt zijn documentaire, maar van de Amerikaan Frank Simon, die hij had leren kennen in 1968, toen Polanski jurylid was in Cannes en Simon daar de documentaire The Queen had draaien. Op verzoek van Polanski maakte Simon in 1971 Weekend of a Champion, over Formule 1-coureur Jackie Stewart en de race van Monte Carlo . ‘Die film heeft jaren in een kluis in Londen gelegen. Een paar jaar geleden werd ik gebeld met de vraag wat ze er mee moesten doen. Simon was overleden, en of ze de film moesten weggooien of verbranden. Ik zei: Wacht even! Die film wil ik eerst nog even zien. Ik bekeek hem en besloot de film te hermonteren en er een stukje aan te plakken. Waarin Jackie [Stewart, een goede vriend van Polanski , GB] terugkijkt op die periode. Dat was een heel andere wereld toen. Een wereld van playboys en gladiatoren. Jackie vertelde me dat hij in vijf jaar tijd 57 van zijn collega’s was verloren. Tegenwoordig zijn dodelijke race-ongelukken een uitzondering. Ik meen dat er in de Formule 1 al achttien jaar geen dodelijk ongeluk meer is geweest. Toen was het een andere, wildere tijd. De jaren tussen de pil en aids, zeg ik altijd. Mensen hadden een andere kijk op seks en dat zag je ook terug in hun gemoedstoestand. Ze waren blijer.’