Gerhard Busch, filmjournalist van VPRO Cinema, kiest ook dit jaar weer de acteur en actrice van het jaar uit.

Voor velen was het tegen het zere been, Martin Scorseses opmerking dat de superheldenfilms van Marvel wat hem betreft geen cinema zijn. Regisseurs van de Marvelfilms reageerden nog net niet met ‘OK boomer’, want daarvoor hebben ze toch net iets te veel respect voor de maker van Taxi DriverRaging Bull en GoodFellas, maar keurden zijn geringschattende woorden wel fel af.

Grappig genoeg bewijst actrice Scarlett Johansson met haar fantastische vertolking in scheidingsdrama Marriage Story in zekere zin Scorseses gelijk. De 35-jarige actrice speelde in zeven van de Marvelfilms de rol van superspion Black Widow, maar neem willekeurig welke vijf minuten uit Marriage Story en wat Johansson daarin doet is beter, spannender en echter dan alles wat ze in de Marvelfilms heeft kunnen laten zien. Waarmee we dus niet zeggen dat de Marvelfilms slechte films zijn! De meeste zijn behoorlijk goed en een enkele is zelfs heel goed, maar het zijn niet voor niets verfilmde stripverhalen. De nadruk ligt op plot, special effects en spectaculaire gevechten. Het is groot, groter of grootst. En dan blijft er voor een acteur niet altijd evenveel ruimte over.

Scarlett Johansson in Marriage Story

In het relatief kleine Marriage Story kon Johansson eindelijk weer eens laten zien wat ze als actrice allemaal aankan. Verdriet, vertwijfeling, woede, frustratie, verliefdheid, haat, teleurstelling, wat regisseur Noah Baumbach in Marriage Story van de actrice vraagt is veel, maar Johansson overtuigt telkens weer. Wellicht hielp het dat ze tijdens de opnamen zelf door een scheiding ging, en dat ze samen met Baumbach al in een vroeg stadium aan haar personage heeft kunnen sleutelen, maar de belangrijkste reden is natuurlijk dat Johansson gewoon een heel goede actrice is.

Dat heeft ze in de kwarteeuw dat ze acteert namelijk al vaker laten zien. In Sofia Coppola’s Lost in Translation bijvoorbeeld, toen ze net achttien was, of in Woody Allens Matchpoint en Vicky Christina Barcelona, en Jonathan Glazers Under the Skin. Maar na al die Marvelfilms en recente actiefilms als Lucy en Ghost in the Shell waren we dat misschien een beetje vergeten.

Volgend jaar mei zal Johansson overigens opnieuw in een Marvelfilm te zien zijn. Haar eigen Marvelfilm deze keer, want in Black Widow draait alles om Johanssons personage. Het is de vraag of dat de cinema wordt zoals meneer Scorsese het graag ziet, maar het zou zomaar eens een erg goede film kunnen worden. Regisseur van die film is namelijk de Australische Cate Shortland, die nog niet zo lang geleden het prachtige WO II-drama Lore maakte. Waarmee in elk geval de kans aanwezig is dat Black Widow in sfeer en aanpak dichter bij het grimmige, introspectieve Joker ligt dan bij de non-stopactie uit de Avengers-films. Een mens mag hopen, toch?

Meer over Scarlett Johansson

Acteur en actrice van het jaar 2018

Acteur en actrice van het jaar 2017