Donderdag is From Hell op tv, een film over de jacht op Jack the Ripper in eind negentiende-eeuws Londen. Vooral de moeite van het kijken waard door de sfeertekening.
De anglofiel in mij zou best een tijdje in laat-Victoriaans Londen willen
vertoeven. Interessante tijd.Toen was Groot Brittannië nog een fiere grootmacht
, de wetenschap bloeide, operaties werden bijvoorbeeld uitgevoerd met chloroform
, wat me een hele verbetering lijkt ten opzichte van 'een paar glazen rum en
snijden maar'. Alle technologische vooruitgang werd gecompenseerd met een hang
naar het romantische. Waarzeggers, hypnotiseurs en mystici trokken een
geïnteresseerd, welgesteld publiek. Intellectuelen snoepten van absinth, opium
en cocaïne.
Dracula,
Jeckyll & Hyde en
The Invisible Man werden bedacht.
Maar er was in die periode
natuurlijk ook kinderarbeid en vreselijke armoede, ziekte en uitbuiting. En ook
veel hypocrisie. Victorianen waren in theorie zeer kuis, maar er moest na een
uitbraak van syfilis een wet komen om die kuisheid in de praktijk door te voeren
. Een uitvloeisel van die wet: bordelen werden gesloten. En dat had weer als
gevolg dat Jack the Ripper de gelegenheid kreeg om in donkere steegjes bloedig
huis te houden onder de straatmadelieven.
De zaak van Jack the
Ripper leent zich uitstekend voor films met een laat-Victoriaanse setting. De
tegenstelling tussen de moreel hoogstaande burgers (in theorie, dan) en de
afschuwelijke misdrijven levert al snel dramatisch vuurwerk op. In die tijd
waren er speurders van het kaliber Sherlock Holmes (die
ouderwetse, niet die moderne met
Benedict Cumberbatch, die is heel leuk maar niet erg negentiende-eeuws) en
waren zijn tegenstanders demonische boeven. Want toen 'kwam het niet door de
sociale omstandigheden', er werd niet gezegd: 'Hij is niet slecht, maar ziek,
hij kan er niets aan doen'. Misdadigers waren gewoon duivelse slechterikken.
Stiff upper lip: 'Gentlemen. My wife has just been found dead. Her
throat torn out...'
From Hell, gebaseerd op een graphic novel van Alan Moore, geeft een aardig
sfeerbeeld van de periode. Londen bij nacht is donker, mistig, slechts verlicht
door een paar zwakke gaslantaarns en een bleke maan achter de wolken. Het is er
smerig. De lokale bevolking is xenofoob en antisemitisch, en spreekt een rauw en
plat taaltje. De hoofdpersoon van de film,
Inspector Frederick Abberline, wordt geïntroduceerd terwijl hij aan een
opiumpijp lurkt, waarna hij in een droom wegzakt. Niet voor de lol maar dure
plicht: hij gebruikt de drug om visioenen te krijgen om misdaden op te lossen.
From Hell is vooral voor de sfeer aan te bevelen. Het verhaal is gebaseerd op
een aantal theorieën die in de loop der tijd zijn gepostuleerd over de
identiteit van Jack the Ripper (die nooit is gepakt). Dat levert een enigszins
warrig hutspotje op. Vooral vermakelijk voor romantische anglofielen.
From Hell is donderdag, 3 juli, 0.15 uur te zien op RTL 7
Meer columns van De Bankzitter
over het filmaanbod op tv