In Stonemouth trotseert Stewart, op zoek naar de waarheid én de liefde, een Schotse maffiafamilie. De serie is de tweede Iain Banks-adaptatie van de BBC.

Haste ye back, zo staat er te lezen onder het plaatsnaambord van Stonemouth. Die tekst komt uit een vrolijk Schots liedje: Haste ye back / we loo you dearly / call again / you’re welcome here. Maar in de trailer voor de nieuwe tweedelige dramaproductie Stonemouth ziet de kreet op het bord er behoorlijk onheilspellend uit; hoofdpersoon Stewart Gilmour (Christian Cooke) kijkt er, als hij het fictieve plaatsje in loopt, gealarmeerd naar. Daar heeft hij reden toe ook, want hij is twee jaar geleden het dorp uit gejaagd door de criminele familie van zijn toenmalige vriendinnetje Ellie (Charlotte Spencer). Nu is hij terug voor de begrafenis van Ellies broer: Stewarts beste vriend Callum, die onder verdachte omstandigheden zelfmoord heeft gepleegd. Stewart wil de waarheid over Callums dood boven tafel krijgen. Ondertussen laat Ellie Stewart nog steeds niet onberoerd. Maar haar onfrisse familieleden – met aan het hoofd vader Don (Peter Mullan, bekend van onder meer Trainspotting en Top of the Lake) – hebben Stewart nog lang niet vergeven, zo blijkt, én barsten van de duistere geheimen...
 
Stonemouth is gebaseerd op de gelijknamige roman uit 2012 van de Schot Iain Banks. Banks is in Nederland niet al te bekend , maar aan de overkant van het Kanaal een gevierd schrijver. Hij overleed in 2013 op 59-jarige leeftijd aan galblaaskanker. In totaal publiceerde hij 27 romans en een dichtbundel. Eigenlijk was hij overigens twee auteurs tegelijkertijd: onder de naam Iain M. Banks bracht hij sciencefiction uit, als Iain Banks schreef hij romans. In Nederland is vooral zijn gewelddadige debuut De wespenfabriek (1984) bekend. 
 
Met de als gritty (schurend) omschreven serie Stonemouth pakt de BBC niet voor het eerst een Banks-boek uit de kast; in 1996 verscheen de positief ontvangen adaptatie The Crow Road. Deze dramaserie draaide net als Stonemouth om familiegeheimen die het daglicht niet kunnen verdragen. Volgens Banks waren zijn plots overigens nog niets vergeleken bij het echte leven. In The Guardian verscheen een paar dagen na zijn dood een laatste interview met de auteur, waarin hij stelde: ‘Alleen het gewone leven komt weg met echt schokkende zaken. Het probleem met het schrijven van fictie is dat het moet kloppen, terwijl dat in de realiteit niet zo is. Ongelooflijk irritant voor ons krabbelaars.’



Info: bekijk op de website van de BBC wanneer de afleveringen van Stonemouth wordt uitgezonden