VPRO Cinema zet de beste dramaseries van 2017 op een rij: van groots en meeslepend tot kleurrijk, vreemd of per ongeluk actueel. Verdeeld over negen categorieën.

Groots, meeslepend en prijswinnend drama

Big Little Lies

Het was niet de eerste keer dat HBO grote namen naar het kleine scherm haalde, maar met Big Little Lies overtrof de streamingdienst zichzelf. Reese Witherspoon, Nicole Kidman, Shailene Woodley én Laura Dern. En dan doen Zoë Kravitz en Alexander Skarsgård (True Blood) ook nog mee. De jury van de Emmy Awards kon door de overdaad bijna niet kiezen en nomineerde vrijwel iedereen die betrokken was bij de serie. Terecht, want Big Little Lies is veel meer dan een soapy vrouwenserie, het label dat sommige (mannelijke) critici eraan wilden hangen. Niet eerder waren er zo veel slimme, gelaagde en interessante vrouwelijke personages tegelijkertijd op één klein scherm te zien. Een waar genot.

Ook aanbevolen in deze categorie: The Crown, This Is Us (seizoen 2)

Per ongeluk zo actueel dat het eng is

The Handmaid's Tale

Van deze serie kreeg menig Amerikaan het afgelopen jaar nachtmerries. The Handmaid’s Tale, met de fenomenale Elisabeth Moss in de hoofdrol, is gebaseerd op het gelijknamige boek van Margaret Atwood uit 1985. Maar haar dystopische fictie over een samenleving in de nabije toekomst, waarin vrouwen geen rechten meer hebben en vruchtbare vrouwen enkel dienen om kinderen te baren van en voor de leiders van de heersende partij, voelde in 2017 opeens akelig realistisch. Niet voor niets doken de witte kappen en rode gewaden, in de serie de kleding van de dienstmaagden, het afgelopen jaar op bij vrouwenprotesten en tijdens politieke bijeenkomsten.

Ook aanbevolen in deze categorie: Alias Grace, The Americans (seizoen 5)

Nederlands drama met complexe familieverhoudingen

Hollands Hoop (seizoen 2)

Een combinatie van Breaking Bad en Penoza, van thriller en lichtvoetig drama, zware misdaad en zwarte humor: Hollands hoop is van alles wat, maar is juist door die mix heel sterk. De sukkelige psychiater Fokke Augustinus verhuist na de dood van zijn vader naar het Groningse platteland, maar komt er dan achter dat op zijn vaders boerderij een megagrote wietplantage staat. Dan is het al te laat en zit Fokke tot over zijn oren in de misdaad. In het tweede seizoen staat hij aan het hoofd van dit wietimperium, en bezit hij ijssalons en een matrassenwinkel om geld wit te wassen, al weet vrijwel het hele dorp bij wie je moet zijn voor je wekelijkse dosis wiet. Hollands hoop wordt steeds zwaarder, maar blijft door absurde scènes, zoals een man in Elvispak die in de fik staat tussen de wietplanten, sterk overeind.

Ook aanbevolen in deze categorie: Het geheime dagboek van Hendrik Groen, Klem

Comedyserie die verrassend diep gaat

Insecure (seizoen 2)

Scherp, slim, grappig en vreselijk relevant. HBO-serie Insecure volgt Issa (gespeeld door schrijfster Issa Rae) en haar beste vriendin, Molly. Het is een reeks tjokvol rake verwijzingen naar de hedendaagse popcultuur, herkenbare liefdesperikelen en actuele verhaallijnen. Issa is de enige Afrikaans-Amerikaanse werknemer bij een non-profitorganisatie met als logo een witte hand die zwarte kinderen omhooghoudt en Molly verdient een stuk minder dan haar blanke, mannelijke collega. Maar Insecure is op z’n allerbest als de twee goed- én grofgebekte vrouwen hun levens met elkaar bespreken. Dat veel afleveringen werden geregisseerd door Melina Matsoukas, van de Thanksgivingaflevering van Master of None en Beyoncés veelgeprezen ‘Formation’-videoclip, maakt dat het geheel sprankelt.

Ook aanbevolen in deze categorie: Better Things (seizoen 2), BoJack Horseman (seizoen 4)

Scandinoir met het licht aan

Midnight Sun

Een gruwelijke moord, een mysterie dat naar een complot voert en twee rechercheurs met tegenovergestelde persoonlijkheden die elkaar natuurlijk uitstekend blijken aan te vullen als het erop aankomt: alle clichés van het (moderne) politiegenre zijn in principe af te tikken in Midnight Sun. Toch is het een serie die er heel anders uitziet dan we gewend zijn, en ook anders aanvoelt. Dat heeft vooral te maken met het licht: de actie speelt zich niet af in de grijze, regenachtige straten van een willekeurige stad, maar in het felle licht van de middernachtzon, in het natuurrijke hoge noorden van Zweden. En er wordt ook net iets meer verteld dan in de gemiddelde scandinoirproductie: racisme en klimaatverandering zijn belangrijke thema’s in Midnight Sun. Ambitieus dus, maar vooral ook – en daar gaat het uiteindelijk toch om – spannend.

Ook aanbevolen in deze categorie: Broadchurch (seizoen 3), Ozark

Topserie met een nóg beter nieuw seizoen

Orange is the New Black (seizoen 5)

‘Adembenemend’, zo noemden we vorig jaar het vierde seizoen van gevangenisdrama Orange Is the New Black (OItNB). En ook: actueel, spannend, uitstekend geschreven en geacteerd. Het klopte nagenoeg van begin tot eind. Hoe overtref je zo’n successeizoen? Dat kunnen we vanaf nu aan OItNB-bedenker Jenji Kohan vragen: de vijfde reeks van OItNB is namelijk nog strakker, nog spannender en minstens even maatschappijkritisch als eerdere reeksen.

Dit seizoen speelt zich af in een periode van slechts drie dagen: tijdens een gevangenisrel en -overname en daarna opnieuw een rel. Een vorm waarbij de intensiteit hoger ligt, het claustrofobische gevoel van de gevangenismuren versterkt wordt en de personages de kans krijgen om ons in nieuwe situaties te laten lachen, huilen én om ons te verrassen. Is deze lofzang te enthousiast? Om een eerdere OItNB-slogan te citeren: ‘Sorry, not sorry.’

Ook aanbevolen: Better Call Saul (seizoen 3), Fargo (seizoen 3)

Fantastische serie die bijna niemand zag

The Leftovers (seizoen 3)

Veel mensen weten niet wat ze aan moeten met The Leftovers. Is het sciencefiction? Twee procent van de wereldbevolking verdwijnt namelijk plotseling, zonder dat daar een verklaring voor lijkt te zijn. Of is de serie toch vooral rauw drama? The Leftovers begon namelijk als een verhaal over de uiteenlopende manieren waarop mensen rouwen. Hoofdpersoon is Kevin Garvey (sterke rol van Justin Theroux), maar het is Carrie Coon die de show steelt als Nora Durst. Zij verloor haar gezin tijdens de Sudden Departure en vindt troost bij Kevin. Het derde en laatste seizoen van The Leftovers is dan ook vooral een groots opgezet liefdesverhaal, met een beknopt antwoord op de vraag waarom iedereen is verdwenen.

Ook aanbevolen: The Deuce, Chewing Gum

Serie die imposant én vreemd is

Twin Peaks (seizoen 3)

Na 25 jaar was daar dan eindelijk Twin Peaks: The Return. En die return kun je vrij letterlijk nemen. Het is niet alleen fbi Special Agent Dale Cooper die terug moet keren naar het stadje Twin Peaks (voor wie het niet meer weet: hij zat na het oplossen van de moord op Laura Palmer opgesloten in de White Lodge, terwijl zijn evil doppelgänger rondloopt in de echte wereld). De serie gaat ook over de terugkeer van David Lynch en al zijn fans naar de serie Twin Peaks, de cultklassieker uit 1990. Kun je nog wel terugkeren naar zo’n serie?
David Lynch speelt met onze verwachtingen en ons uithoudingsvermogen, maar degenen die de test doorstaan, krijgen met dit derde seizoen van Twin Peaks een van de vreemdste, beste en indrukwekkendste series aller tijden te zien.

Ook aanbevolen: Stranger Things (seizoen 2), American Gods

Dramady met een kleurrijke cast

Master of None (seizoen 2)

‘Man van alles, meester van niks’ – het is een wat onhandige vertaling van het Engelse spreekwoord, maar het dekt wel degelijk de lading van deze onweerstaanbare dramady. Master of None is in het kort een verzameling losse, maar niet per se onsamenhangende scènes, situaties en thema’s uit het leven van een jonge acteur van Indiase afkomst in de grote stad. In het tweede seizoen blinkt Aziz Ansari – bedenker, schrijver én hoofdrolspeler ineen – daarbij ook nog eens uit in al zijn hoedanigheden. Rode draad in het verhaal is ditmaal een onmogelijke liefde; de tweede reeks van Master of None is een uitgebreide ode aan de Italiaanse film van weleer, met prachtige stadsbeelden, wonderschone muziek en een stevige portie ondraaglijk verlangen. Tussendoor is er ook nog tijd voor een vormexperiment en de beste Thanksgivingaflevering aller tijden.

Ook aanbevolen in deze categorie: Black-ish, She’s Gotta Have It

Bepaal mee welke film wordt uitgeroepen tot VPRO Cinema's Film van het Jaar door mee te doen aan onze Film van het Jaar-verkiezing. Alle deelnemers maken kans op een jaar lang gratis naar de bioscoop.