Arthur Honegger

Lise et André

Frankrijk 2000. Drama van Denis Dercourt. Met o.a. Isabelle Candelier, Michel Duchaussoy, Aïssa Maïga, Augustin Bartholomé en Jean-Christophe Bouvet.

Howard Phillips Lovecraft (1890-1937)

Frankrijk​/​​België 1998. Documentaire van Patrick-Mario Bernard en Pierre Trividic.

Abel Gance et son 'Napoléon'

Frankrijk 1989. Biografie van Nelly Kaplan.

Nelly Kaplan, die eerder de korte film ALBERT GANCE, HIER ET DEMAIN (1963) maakte, komt nu met een soort van eerbetoon en experimentele studie, gewijd aan deze om verschillende redenen uitzonderlijke film. Vooral vanwege het feit dat hij ten tijde van de release, een halve eeuw na de eerste keer, opnieuw een succes werd, en dat gebeurt niet vaak.

Giovanna d'Arco al rogo

Italië 1954. Historische film van Roberto Rossellini.

Rossellini verfilmde het toneelstuk over Jeanne d'Arc met zijn vrouw Bergman in de hoofdrol. Hoewel de regisseur het beschouwde als een neorealistische film, blijft het gefilmd theater. Uitsluitend voor Rossellini-vorsers en fans van Bergman. Scenario van de regisseur en fotografie van Gabor Pogany.

Un Revenant

Frankrijk 1946. Drama van Christian-Jaque. Met o.a. Louis Jouvet, Gaby Morlay, Ludmilla Tchérina, François Périer en Marguerite Moreno.

De leider van een balletgroep komt na twintig jaar terug in zijn geboorteplaats Lyon en gebruikt deze gelegenheid om oud zeer met familieleden te vereffenen. Door een prima ballerina met een neef te koppelen zaait hij tweespalt in de familie. De film onderscheidt zich door de venijnige dialoog (van Henri Jeanson) die de acteurs een kans tot rake typeringen geeft, Jouvet in de eerste plaats. Het filmdebuut van Tchérina.

Les démons de l'aube

Frankrijk 1946. Oorlogsfilm van Yves Allégret. Met o.a. Georges Marchal, André Valmy, Dominique Nohain, Jacqueline Pierreux en Marcel Lupovici.

Een luitenant die zich met zijn commandogroep gereed maakt voor de invasie in Frankrijk, ontdekt opeens aan boord een verstekeling. Vroeger heeft deze eens geprobeerd hem te vermoorden. Nu is hun doel hetzelfde, maar de wederzijdse vijandschap blijft bestaan. Zij sterven tenslotte zij aan zij op het strand. Dit tragische oorlogsdrama heeft zeer sterke scènes en is, net als bijna heel het œuvre van deze jonge broer van Marc Allégret, een pessimistische film. De muziek van Honegger en de decors van Georges Wakhéwitch zijn zeer indrukwekkend. Scenario van Maurice Auberge en Jean Ferry. Ook bekend als Ames qui vivent.

Un Ami viendra ce soir

Frankrijk 1945. Oorlogsfilm van Raymond Bernard. Met o.a. Madeleine Sologne, Yvette Andreyor, Cécilia Paroldi, Lily Mounet en Michel Simon.

Een vreemd sanatorium in de Alpen tijdens de Duitse bezetting: het dient als hoofdkwartier van het Verzet terwijl spionnen, door de nazi's betaald, zich onder de demente patiënten bevinden. De sfeer is zo gespannen dat men niet goed de een van de ander kan onderscheiden tijdens de gewelddadige gebeurtenissen. Deze film lijdt onder zijn lengte maar bevat een aantal verstikkende scènes in een claustrofobische sfeer met bovendien uitzonderlijke intense acteerstaaltjes.

L'or dans la montagne

Zwitserland 1939. Drama van Max Haufler. Met o.a. Jean-Louis Barrault, Suzy Prim, Alerme, Janine Crispin en Alexandre Rignault.

De vrijbuiter Farinet spot met de regering en de politie, maar de bergen zijn z'n vrienden. De roman van Charles Ferdinand Ramuz, Farinet ou la fausse monnaie, biedt vele mogelijkheden voor een boeiende film, die hier niet zijn benut. De regie heeft te veel vertrouwd op het, overigens briljante, spel van Barrault en zich praktisch alleen daarop geconcentreerd. Duitse titel: FARINET ODER DAS FALSCHE GELD.

Cavalcade d'amour

Frankrijk 1939. Romantiek van Raymond Bernard. Met o.a. Janine Darcey, Simone Simon, Corine Luchaire, Blanchette Brunoy S en Milly Mathis.

Romantische drieluik rond een kasteel aan de Loire. Drie verhalen in drie verschillende periodes. Het eerste luik speelt in 1639. De dochter een slothouder wordt tegen haar wil uitgehuwelijkt aan een lelijke en afstotelijke markies; in de huwelijksnacht is zij hem ontrouw met een komediespeler, maar die wordt gedood. Ze is voor haar verdere leven veroordeeld tot het monster, waarmee ze gedwongen werd te trouwen. Het tweede luik speelt in 1839. Juliette, een naaistertje (Simone Simon) wil trouwen met graaf Hubert (Dauphin), maar zijn machtige oom, de aartsbisschop (Michel Simon) beslist ten gunste van zijn nichtje. Juliette bezwijkt onder het verdriet als het huwelijk voltrokken wordt. In het laatste deel, dat in 1939 speelt, behoort het kasteel aan een rijke bankier (wederom Michel Simon), die voor zijn dochter een geschikte echtgenoot wil zoeken. Zij is daarover niet enthousiast totdat zij de jongeman ontmoet: het is (wederzijdse) liefde op het eerste gezicht, dus eind goed al goed. Escapisme uit de Franse Gouden Eeuw van de cinema met een uitgekiende sterbezetting (van toen) en uitstekende dialogen van niemand minder dan Jean Anouilh en Jean Aurenche die ook het scenario voor hun rekening namen. Het camerawerk is van Robert Le Febvre. Een groot commercieel succes toen de film uitkwam.

Pygmalion

Verenigd Koninkrijk 1938. Drama van Anthony Asquith en Leslie Howard. Met o.a. Leslie Howard, Wendy Hiller, Wilfrid Lawson, Marie Lohr en David Tree.

Buitengewoon goede verfilming van G.B. Shaws toneelstuk dat later als MY FAIR LADY zeer bekend werd. Howard munt uit als de professor met Hiller als zijn platsprekende (cockney) leerlinge.

Farinet

Zwitserland​/​​Frankrijk 1938. Drama van Max Haufler. Met o.a. Jean-Louis Barrault, Suzy Prim, Alexandre Rignault, André Gérald en Janine Crispin.

Hedendaagse bewerking van het leven van de smokkelaar Farinet, een populaire valsemunter in de Val d'Aoste. We volgen zijn avonturen en zijn liefdes tot aan het tragische slot. Het gaat om een provocerende film die een enorm schandaal teweegbracht, want het is een verfilming van de roman Farinet ou la fausse monnaie van Ramuz. Hij was het zwarte schaap van Zwitserland omdat hij had verklaard: 'Hoe kan ik spreken over een land dat niet bestaat?' Innemende, gevoelige en opmerkelijke regie van Haufler, verwant aan het Franse poëtisch realisme. Deze film onthutste, stoorde en shockeerde het publiek en dat betekende een fiasco die de carrière van Haufler veel schade berokkende. Het scenario is van Louis Robert, Charles-Ferdinand Vaucher en regisseur Haufler naar het boek van C.F. Ramuz. Achter de camera stonden Georges Million en Maurice Barry. Ook bekend als L'OR DANS LA MONTAGNE en L'HORS-LA-LOI.

Regain

Frankrijk 1937. Komedie van Marcel Pagnol. Met o.a. Fernandel, Orane Demazis, Marguerite Moreno, Gabriel Gabrio en Édouard Delmont.

Een dorpje op een onvruchtbaar plateau in de Provence raakt steeds verder ontvolkt tot slechts een handjevol bewoners overblijft. Uit angst dat haar zoon ook zal vertrekken zoekt een moeder een vrouw voor hem en vindt een door het leven misdeeld dienstmeisje dat geen eisen kan stellen. Er is echter ook nog een dorpsgenoot die uit pure luiheid is gebleven. Pagnols verfilming van de roman van Giono is serieuzer dan zijn eigen scenario's, maar blijft een lofzang op de natuur en degenen die daarmee in harmonie proberen te leven, met zijn vertrouwde acteursensemble. Scenario van Jean Renoir en André Girard naar een roman van Jean Giono.

Passeurs d'hommes

Frankrijk 1937. Romantiek van René Jayet. Met o.a. Junie Astor, Myno Burney, Dora Casati, Rita Francis en Jane De Carol.

Boer Nelissen (Remy) en zijn dochter Elisabeth (Astor) helpen tijdens de Duitse bezetting in WO I heel wat mensen ontsnappen van België naar Nederland. Als boer Nelissen verraden wordt, wordt hij gefusilleerd door de Duitse bezetter. Zijn dochter zet het werk in d'r eentje voort. Als ze kapitien Galland moet overzetten, wordt ze op hem verliefd. Romantisch melodrama tegen de achtergrond van verraad, angst en krijgsrumoer. Er zitten enkele meters celluloid in, die met de hand zijn ingekleurd. Georges Asselin en Marius Roger bemanden de camera. Jean-Louis Bouquet schreef het scenario naar de roman van Martial Lekeux.

Marthe Richard au service de la France

Frankrijk 1937. Historische film van Raymond Bernard. Met o.a. Edwige Feuillère, Erich von Stroheim, Jean Galland, Marcel Dario en Delia Col.

Marthe Richard, die werkelijk heeft bestaan, wint het vertrouwen van het hoofd van de Duitse geheime dienst en maakt zo de landing van de Amerikanen in Frankrijk tijdens de Eerste Wereldoorlog mogelijk. Een verzorgde maar oppervlakkig geregisseerde film. Het spel en de muziek zijn goed. Ook bekend als MARTHE RICHARD ESPIONNE en MARTHE.

Mademoiselle Docteur

Frankrijk 1937. Romantiek van Georg Wilhelm Pabst. Met o.a. Dita Parlo, Pierre Blanchar, Pierre Fresnay, Louis Jouvet en Jean-Louis Barrault.

Een duitse spionne weet tijdens WO I aan de Franse contraspionage te ontkomen en vlucht naar Saloniki waar een Franse officier verliefd op haar wordt. Deze film naar authentieke gebeurtenissen, kreeg een sfeervolle en verrassende actie en wordt vooral door de kwaliteit van het acteren en de fotografie bepaald. Scenario van Irma von Cube en Georges Neveux. Camerawerk van Eugen Schüfftan en Paul Portier. Alternatieve titel: SALONIQUE NID D'ESPIONS. In dezelfde periode werd met deels dezelfde acteurs een Engelse versie gemaakt onder regie van Edmond Gréville. De hoofdrol inspireerde in 1968 de Italiaanse film FRÄULEIN DOCTOR. In 1997 restaureerde Eric Le Roy van het Franse filmarchief CNC in Parijs de daaraanwezige kopie, die op de tv werd uitgezonden door de Frans-Duitse zender ARTE.

Les Mutinés de l'Elseneur

Frankrijk 1936. Drama van Pierre Chenal. Met o.a. Jean Murat, André Berley, Winna Winfried, Robert Le Vigan en René Bergeron.

Naar de roman van Jack London. Had de pech bijna tegelijkertijd met de Amerikaanse film MUTINY ON THE BOUNTY uit te komen, die stukken beter is. Blijft over een aanvaardbare produktie binnen het genre films dat in havens en op zee speelt.

Anne Marie

Frankrijk 1936. Avonturenfilm van Raymond Bernard. Met o.a. Annabella, Jean Murat, Pierre Richard-Willm, Paul Azaïs en Pierre Labry.

Annabella speelt Anne-Marie, een jonge vrouw, die vliegenierster is geworden. Ze wil een solo-vlucht van 5.000 km maken, waardoor zij een record kan breken. Er zijn vijf piloten, die allen op haar verliefd zijn, maar zij houdt van een ander: een jonge vliegtuigbouwer, die haar leven tijdens een bijna fatale nachtelijke oefenvlucht weet te redden. Een film over kameraadschap, waar ook plaats is ingeruimd voor een vrouw. Het dichterlijke scenario is van niemand minder dan literator Antoine de Saint-Exupéry, zelf een gepassioneerd vlieger. Marc Fossard en Jules Krüger bemanden de camera.

Les Misérables

Frankrijk 1934. Drama van Raymond Bernard. Met o.a. Harry Baur, Charles Vanel, Orane Demazis, Charles Dullin en Marguerite Moreno.

De tweede sprekende verfilming van Victor Hugo's beroemde sociale roman is waarschijnlijk de beste, vooral dankzij het spel van Baur als Jean Valjean die wegens brooddiefstal twintig jaar gevangenisstraf krijgt en van Vanel als inspecteur Javet, die hem ook daarna levenslang blijft achtervolgen. De grote lengte van de film-in-drie-delen volgt alle verhaalsontwikkelingen uit het boek, maar blijft boeiend. Opmerkelijke fotografie en muziek. Het scenario is van de regisseur en André Lang. Het camerawerk is van Jules Krüger. Deel 1 is getiteld UNE TEMPÊTE SOUS UN CRÂNE, deel 2 LES THÉNARDIER en deel 3 LIBERTÉ, LIBERTÉ, CHÉRIE.

Rapt

Frankrijk​/​​Zwitserland 1933. Drama van Dimitri Kirsanoff. Met o.a. Geymond Vital, Nadia Sibirskaïa, Lucas Gridoux, Auguste Bovério en Dyk Rudens.

Trouwe bewerking van de sombere roman [KL]La s[KA1]eparation des races[KLE] van Ramuz. Die wordt er niet slechter op dankzij het talent van de van oorsprong Russische regisseur Kirsanoff (het begin van zijn carri[KA2]ere was heel wat sprankelender dan het einde), de muziek van Honegger, het scenario van Benjamin Fondane en Stefan Markus en een tegelijk zeer geloofwaardige en nuchtere vertolking. Volgens Herv[KA1]e Dumont vertegenwoordigt Rapt vijf bijzondere eigenschappen die hem onderscheiden van de rest: eerste bewerking van Ramuz voor het witte doek; internationaal team met een sterk Slavisch aandeel; subtiel gebruik van de tweetaligheid in de begintijd van de geluidsfilm (ieder spreekt zijn eigen taal); muzikale compositie; en suggestieve stijl verwant aan de esthetica van de stomme film. Voeg daar nog aan toe de invloed van de montage, het zoeken naar zowel akoestisch als visueel tegenwicht, de betoverende werking die de beelden hebben en zie daar: de eerste grote Franstalige Zwitserse film in de filmgeschiedenis.

La fin du monde

Frankrijk 1930. Sciencefiction van Abel Gance. Met o.a. Colette Darfeuil, Sylvie Grenade, Wanda Vangen, Jeanne Brindeau en Abel Gance.

Jean Novalic (Abel Gance) heeft zichzelf uitgeroepen tot een soort profeet die de aarde van de verdoemenis wil redden. Zijn broer Martial (Francen) is astronoom, een nuchtere man die zich aan de feiten houdt. Martial ziet dat een komeet op de aarde afkoerst en berekent dat hij binnen tien dagen tegen onze planeet zal opbotsen en verwacht dat de aarde uiteen zal spatten. Regisseur Gance schetst een beeld van het gedrag van de mensen als zij weten dat zij nog maar tien dagen te leven hebben. Het is een cynisch beeld, dat wellicht het best ge[KA3]illustreerd wordt door de effectenbeurzen, die tot op het laatste moment openblijven en mensen die op het allerlaatste ogenblik een fortuin bijeen hopen te vergaren. In de finale scheert de komeet langs de aarde en raakt hem slechts lichtjes. De decors zijn naar huidige maatstaven superna[KA3]ief, terwijl het verhaal vaart mist. Indertijd werd er een versie met geluid maar zonder dialogen gemonteerd van Gance en Andr[KA1]e Lang door Eug[KA2]ene Deslaw en was er een ingedubde Spaanse-, Duitse- en Engelse versie. Het scenario is van Camille Flammarion en het camerawerk was in handen van Jules Kr[KA3]uger, Nicolas Roudakoff, Forster en Roger Hubert. In de V.S. circuleerde vanaf 1934 een versie, waarvan het oorspronkelijke verhaal was teruggesneden tot 55 minuten, voorafgegaan door 48 minuten proloog omdat men er `politiek` anders dacht. De meeste versies die men tegenwoordig nog tegenkomt (in Frankrijk) zijn tien miuten korter dan de oorspronkelijke film.

Maldone

Frankrijk 1928. Drama van Jean Grémillon. Met o.a. Charles Dullin, Marcelle Charles-Dullin, Génica Athanasiou, André Bacqué en Roger Karl.

Olivier Maldone (Dullin) is de telg uit een rijk geslacht. Hij heeft zijn familie in de steek gelaten en verdient als eenvoudige arbeider de kost. Hij is gelukkig met zijn zelf gekozen vrijheid. Tijdens een zomers straatfeest ziet hij de oogverblindende Zita (Athanasiou), een jonge zigeunerin op wie hij verliefd wordt. Hij weet haar van haar begeleider los te maken en drinkt met haar een glas. Dan komt het bericht van de oude butler L[KA1]eonard (Séroff) dat zijn broer gestorven is en dat zijn overkomst dringend gewenst is om het familiebezit te besturen. Maldone trouwt braaf met een vrouw uit zijn eigen kringen, ze krijgen een kind, maar hij kan Zita niet vergeten. Door een toeval ontmoet hij haar op een avond en hij laat alles in de steek. Hoofdrol Dullin die dit magisch realistische en romantische drama produceerde, was beïnvloed door de sociaal getinte drama's uit de nog jonge Sovjetunie, die bol stonden van de propaganda. Deze teneur heeft zich geuit in de tegenstellingen die de voorwaar prachtige decors moesten uitbeelden om te laten zien hoe de rijken op het land leefden - er werd gefilmd in kastelen; de held liet zich niet door de pracht en praal verblinden en koos voor een eerlijk, paradijselijk arbeidersbestaan. Het publiek deelde die mening niet en deze film werd Dullin's laatste productie; bovendien deed de geluidsfilm een jaar later zijn intrede en raakten dergelijke werken heel snel in het vergeetboek. De Cinémathèque française restaureerde al eens een kopie, maar in 2001 liet ZZ Productions met steun van de Fransduitse cultuurzender ARTE en het Franse ministerie van Cultuur via het filmmuseum CNC door Centrimage de film grondig restaureren. Hij werd voorzien van muziek die wordt gevoerd door het Orchestre de Saint-Quentin-en- Yvelines onder leiding van François Feuillette. De accordeonmuziek wordt uitgevoerd door Richard Galliano. Ondanks al deze interessante aspecten is en blijft het een achterhaald drama dat voor filmstudenten echter heel interessant is. Het scenario is van Alexandre Arnoux. Het camerawerk is van Georges Périnal en Christian Matras.

Napoléon

Frankrijk 1927. Historische film van Abel Gance. Met o.a. Albert Dieudonné, Gina Manès, Philippe Hériat, Abel Gance en Antonin Artaud.

Een film over de jeugd en de militaire loopbaan van Napoleon Bonaparte tot en met zijn triomfantelijke invasie van Itali[KA3]e. Door de gelijktijdige opkomst van de geluidsfilm is deze film internationaal te weinig opgemerkt. Dit grotendeels verloren gewaande historische epos waarvoor Gance het `triple [KA1]ecran` ontwikkelde, werd door de Britse historicus Kevin Brownlow in de loop der jaren zo volledig mogelijk gereconstrueerd en in de presentatie van Francis Coppola tot h[KA2]et spraakmakende evenement van 1980 gelanceerd. (De oorspronkelijke muziek van Arthur Honneger ging verloren en er zijn twee nieuwe partituren gecomponeerd, door Carl Davis en Carmine Coppola.) De werking van de finale met gelijktijdig drie beelden zal op het tv-scherm verloren gaan, maar er blijft meer dan genoeg imponerends over.