Satyajit Ray

Depardieu... le regard des autres

Frankrijk 2000. Documentaire van Catherine Jivora en Pierre-André Boutang. Met o.a. Le Dœuff, Nathalie Baye, Claude Berri, Michel Blanc en Bertrand Blier.

Parvozi zanbur

Tadzjikistan 1998. Min Boung Hun en Jamshed Usmonov. Met o.a. Mardonqul Qulhubo, Fakhriddin Fathiddin, Tagmoimurod Roziq, Mastura Ortiq en Muhammadjon Shodi.

Parvaz-e zanbur

Zuid-Korea​/​​Rusland 1998. Drama van Jamshed Usmonov en Min Biong Hun. Met o.a. Muhammadjon Shodi, Mastura Ortik, Taghoymurod Rozik, Fakhriddin Fakhriddin en Beknazar Kabirov.

Agantuk

India​/​​Frankrijk 1991. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Dipankar De, Mamata Shankar, Deepankar De, Bikram Bhattacharya en Utpal Dutt.

Anila Bose (Shankar) ontvangt van haar oom Manmohan Mitra (Dutt), die bijna drie jaar ervoor op wereldreis was gegaan, een brief dat hij haar in Calcutta zal bezoeken. Anila's echtgenoot is tegen het bezoek: is Mitra wel haar oom of is het een bedrieger, die komt profiteren? Zwanenzang van de grote meester van het witte doek uit India vol speelse dialogen en een warm pleidooi voor tolerantie en een fel pamflet tegen het vooroordeel. Een mooie rol van Dutt. Ray schreef, regisseerde en overwon! De fotografie is van Barun Raha. Een must voor cinefielen.

Shaka Proshaka

Frankrijk​/​​India 1990. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Ajit Bannerjee, Haranda Bannerjee, Soumitra Chatterjee, Deepankar De en Ranjit Mullik.

Vier broers staan aan het ziekbed van hun vader voor wie eerlijkheid de grote deugd is. Twee zoons trekken voordeel uit de mogelijkheden die de moderne maatschappij hen biedt, een wil onkreukbaar blijven, terwijl de ander ondergedompeld is in de onschuld als het gevolg van een auto-ongeluk. De laatste wordt de redder van de oude man. Ray confrontreert de kijker door middel van deze eenvoudige, maar mooie parabel met een kernvraag: kunnen luxe en eerlijkheid in de moderne maatschappij samengaan? De regisseur geeft ons hoop en zegt dat uitzonderingen de regel bevestigen en dat vriendschappen bestaan. Het werk van Ray wordt gekenmerkt door een groot menselijk gevoel. Deze voorlaatste film is wederom een getuigenis van Ray's grootse talent. Camerawerk van Barun Raha.

Ganashatru

India 1989. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Soumitra Chatterjee, Dhritiman Chatterjee, Ruma Guhathakurta, Mamata Shankar en Dipankar Dey.

De eerste film die Ray sinds vijf jaar gemaakt heeft, is een moderne bewerking van een toneelstuk van Ibsen dat hij gesitueerd heeft in Bengalen. De boodschap die gebracht wordt, over het risico van hebzucht, religieus fanatisme en milieuverontreiniging, mag dan actueel zijn, de film is te statisch om een echt schokeffect teweeg te brengen. Er zitten echter genoeg briljante staaltjes van Ray in deze film om hem de moeite waarde te maken. De regisseur schreef tevens het scenario. Camerawerk van Barun Raha.

The Home And The World

1984. Satyajit Ray. Met o.a. Gopa Aich, Swatilekha Chatterjee, Soumitra Chatterjee en Victor Banerjee.

De eerste film die Ray sinds vijf jaar gemaakt heeft, is een moderne bewerking van een toneelstuk van Ibsen dat hij gesitueerd heeft in Bengalen. De boodschap die gebracht wordt, over het risico van hebzucht, religieus fanatisme en milieuverontreiniging, mag dan actueel zijn, de film is te statisch om een echt schokeffect teweeg te brengen. Er zitten echter genoeg briljante staaltjes van Ray in deze film om hem de moeite waarde te maken. De regisseur schreef tevens het scenario. Camerawerk van Barun Raha.

Ghare Baire

India 1984. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Soumitra Chatterjee, Victor Banerjee, Swatilekha Chatterjee, Gopa Aich en Jennifer (Kendal) Kapoor.

In 1905 gesitueerd sociaal-psychologisch drama van de bekendste Indiase regisseur. Met als achtergrond de onafhankelijkheids-strijd van de maharadja Nikhil concentreert de film zich op de bewustwording en geleidelijke drang naar zelfstandigheid van diens vrouw Bimala. De maharadja moedigt een en ander aan en stelt zelfs een lerares aan om Bimala Engels te leren. De sinds A PASSAGE TO INDIA ook internationaal bekende Victor Bannerjee is schitterend in de rol van Nikhil, hoewel de film vaak langdradig is. Ook bekend als THE HOME AND THE WORLD.

Sadghati

India 1981. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Om Puri, Smita Patil, Mohan Agashe, Gita Siddharth en Bhaialal Hedao.

Een boer, die tot de kaste der ongenaakbaren (de allerlaagsten) behoort, gaat naar de brahmaan om diens zegen te vragen voor de verloving van zijn dochter. Om hem te vernederen draagt deze hem een aantal zware taken op die voor de door ziekte verzwakte boer de doodsteek betekenen. De man valt dood neer en voor de eerste keer wordt de brahmaan geconfronteerd met de moedwil van de lagere klasse, die weigert het lichaam te verwijderen. Pessimistische allegorie op het Indische klasseverschil. De brahmaan en zijn hovaardige vrouw (schitterende rollen van Agoshe en Siddharth) worden afgeschilderd als wereldvreemde wezens die zich boven alles verheven achten. Een film die, ondanks zijn korte speelduur, lang blijft nazinderen, geschreven door Ray en Amrit Rai naar een verhaal van Munshi Premehand. Knappe fotografie van Soumendu Roy.

The Chess Players

India 1977. Satyajit Ray. Met o.a. Saeed Jaffrey, Sanjeev Kumar en Richard Attenborough.

Een boer, die tot de kaste der ongenaakbaren (de allerlaagsten) behoort, gaat naar de brahmaan om diens zegen te vragen voor de verloving van zijn dochter. Om hem te vernederen draagt deze hem een aantal zware taken op die voor de door ziekte verzwakte boer de doodsteek betekenen. De man valt dood neer en voor de eerste keer wordt de brahmaan geconfronteerd met de moedwil van de lagere klasse, die weigert het lichaam te verwijderen. Pessimistische allegorie op het Indische klasseverschil. De brahmaan en zijn hovaardige vrouw (schitterende rollen van Agoshe en Siddharth) worden afgeschilderd als wereldvreemde wezens die zich boven alles verheven achten. Een film die, ondanks zijn korte speelduur, lang blijft nazinderen, geschreven door Ray en Amrit Rai naar een verhaal van Munshi Premehand. Knappe fotografie van Soumendu Roy.

Shatranj ke kilhari

India 1977. Historische film van Satyajit Ray. Met o.a. Sanjeev Kumar, Saeed Jaffrey, Richard Attenborough, Amjad Khan en Shabana Azmi.

Twee Indiase aristocraten spelen liever schaak dan dat ze zich bewust zijn van de gebeurtenissen, die zich om hen heen afspelen: de British East India Company annexeert in 1856 een gebied en onttroont de plaatselijke maharadja. Parallel aan de zetten op het schaakbord bereidt een Engelse generaal de militaire operatie voor van de gebiedsiname. Een werk van de grote Indiase meester, waarin hij de apathie van zijn landgenoten versus de bezetters te kijk heeft willen zetten dat toch niet altijd de aandacht vasthoudt ondanks het degelijke spel. De westerse kijkers zullen bovendien niet al te zeer begaan zijn met de dikwijls schandalige geschiedenis van het subcontinent. Regisseur Ray componeerde zijn eigen muziek en schreef het scenario naar het verhaal van Munshi Premshand. Soumendu Roy verzorgde fotografie. De verhaalstem is van Amitabh Bachchan.

Shantranj Ke Kilhari

1977. Drama van Satyajit Ray.

Twee Indiase aristocraten spelen liever schaak dan dat ze zich bewust zijn van de gebeurtenissen, die zich om hen heen afspelen: de British East India Company annexeert in 1856 een gebied en onttroont de plaatselijke maharadja. Parallel aan de zetten op het schaakbord bereidt een Engelse generaal de militaire operatie voor van de gebiedsiname. Een werk van de grote Indiase meester, waarin hij de apathie van zijn landgenoten versus de bezetters te kijk heeft willen zetten dat toch niet altijd de aandacht vasthoudt ondanks het degelijke spel. De westerse kijkers zullen bovendien niet al te zeer begaan zijn met de dikwijls schandalige geschiedenis van het subcontinent. Regisseur Ray componeerde zijn eigen muziek en schreef het scenario naar het verhaal van Munshi Premshand. Soumendu Roy verzorgde fotografie. De verhaalstem is van Amitabh Bachchan.

Ashani Sanket

India 1973. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Soumitra Chatterjee, Babita, Sandhya Roy, Ramesh Mukherjee en Chitra Bannerjee.

Een vlijmscherp portret van menselijke zwakte die zich onder bijzondere omstandigheden - WO II - manifesteert als jungle- mentaliteit, overlevingsdrang en fatalisme. Ego[KA3]isme en hebzucht voeren de boventoon en veroorzaken dood en verderf. Aanvankelijk was de oorlog voor de bewoners van een dorpje in Bengalen een machtig vuurwerk (vandaar de titel 'donder in de verte') totdat er gehamsterd werd, de prijzen opgedreven raakten en voedseltekorten ontstonden, waardoor mensen aan de hongerdood stierven. Maatschappijkritisch, hard en poëtisch, waarbij de gehate, arrogante Engelse bezetter een veeg uit de pan krijgt. Groots werk van de Indiase meester, die zelf het scenario schreef naar de roman van Bibhuti Bhushan Bandopadhyay. De sobere fotografie is van Sumendu Roy.

Simabaddha

India 1972. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Barun Chanda, Sharmila Tagore en Parumita Chowdhary.

Shyamal Chatterjee, directeur van een grote firma, leidt met vrouw en kinderen een rustig, comfortabel leventje. De komst van zijn vrouws jongste zuster en een zakelijke crisis doen dit leventje eventjes wankelen. Een kritische film over de jacht naar succes en het daarvoor aan de kant zetten van de menselijke waarden.

Shakespeare-Wallah

India​/​​Indonesië​/​​Verenigde Staten 1965. Drama van James Ivory. Met o.a. Shashi Kapoor, Felicity Kendall, Geoffrey Kendall, Laura Liddell en Madhur Jaffrey.

Playboy Kapoor - die een vriendin heeft die actrice is - gaat met Kendall om, een lid van een tweederangs Engels theater gezelschap dat met Shakespeare India afreist. Een simpel, zinvol drama.

Kapurush-o-Mahapurush

India 1965. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Soumitra Chattapadhya, Madhabi Moukhopadhya en Haradhon Bandopadhya.

Tijdens een verkenningstoer in de provincie heeft de wagen van scenarist Chatterpadhya (wiens naam ook Chatterjee gespeld wordt) af te rekenen met pech. Hij zal enkele dagen in een verloren gat moeten doorbrengen. De rijke thee-teler Bandopadhya (of Banerjee) nodigt hem uit op zijn plantage. Tot zijn grote verbazing herkent hij in diens vrouw zijn vroegere geliefde Moukhopadhya (of Mukherjee), die duidelijk ongelukkig is in haar huwelijk. Ooit liet hij haar, uit lafheid, in de steek. Zal hij deze fout uit zijn verleden nu kunnen goedmaken? Aan de hand van een doodgewoon liefdesromannetje brengt Ray een vlijmscherpe satire op het Indische kastesysteem. De plantage-eigenaar behoort tot de hoogste laag en doorspekt zijn gesprekken steeds met Engelse zinnen om dit aan te tonen. Het scenario, dat hijzelf baseerde op de roman Story Of A Coward van Premendra Mitra, is soms echter wat verward en op andere plaatsen doorzichtig. Toch een leuke zeldzaamheid in het œuvre van deze Indiase cineast.

Charulata

India 1964. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Madhabi Mikherjee, Soumitra Chatterjee, Shyamal Ghoshal en Sailen Mukherjee.

Probleemfilm rond de emancipatie van een jonge vrouw, wier man al zijn krachten steekt in een tijdschrift. Met zijn gebruikelijke soberheid weeft Ray een subtiel portret van een jonge vrouw die moet kiezen tussen traditie en persoonlijke vooruitgang. Naar westerse normen vermoedelijk traag, maar daarom niet minder interessant.

The Big City

1963. Satyajit Ray. Met o.a. Jaya Bhaduri, Vicky Redwood, Haradhan Banarjee, Anil Chatterjee en Madhabi Mukherjee.

Probleemfilm rond de emancipatie van een jonge vrouw, wier man al zijn krachten steekt in een tijdschrift. Met zijn gebruikelijke soberheid weeft Ray een subtiel portret van een jonge vrouw die moet kiezen tussen traditie en persoonlijke vooruitgang. Naar westerse normen vermoedelijk traag, maar daarom niet minder interessant.

Two Daughters

India 1962. Komedie van Satyajit Ray.

Twee verhalen ineen. Het eerste 'The Postmaster' is een rustig, maar indringend verhaal over een jong dienstmeisje en haar toewijding voor haar baas, de postmeester. 'The Conclusion' is een alleraardigst verhaal over een jonge bruid die uit haar gedwongen huwelijk wegrent, maar naar de lieve man terugkeert en alsnog verliefd wordt.

BF's daughter

1961. Satyajit Ray. Met o.a. Aparna Das Gupta, Chandana Bannerjee, Soumitra Chatterjee en Anil Chatterjee.

Twee verhalen ineen. Het eerste 'The Postmaster' is een rustig, maar indringend verhaal over een jong dienstmeisje en haar toewijding voor haar baas, de postmeester. 'The Conclusion' is een alleraardigst verhaal over een jonge bruid die uit haar gedwongen huwelijk wegrent, maar naar de lieve man terugkeert en alsnog verliefd wordt.

Devi

India 1960. Drama van Satyajit Ray.

Twee verhalen ineen. Het eerste 'The Postmaster' is een rustig, maar indringend verhaal over een jong dienstmeisje en haar toewijding voor haar baas, de postmeester. 'The Conclusion' is een alleraardigst verhaal over een jonge bruid die uit haar gedwongen huwelijk wegrent, maar naar de lieve man terugkeert en alsnog verliefd wordt.

The World of Apu

India 1959. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Soumitra Chatterjee, Sharmila Tagore, Swapan Mukherji en Alok Chakravarty.

De arme student Apu gaat met zijn vriend Pulu naar een bruiloft van diens nicht, maar de bruidegom blijkt zo gek als een deur te zijn. Omdat het ongeluk zou brengen als ze niet precies op die dag trouwt, offert Apu zich op: hij trouwt wel met Aparna, een dochter uit een rijke familie. Maar zal ze kunnen wennen aan een leven zonder luxe? Prachtig derde deel uit een trilogie van autodidact Ray, waarmee hij de filmwereld in India op zijn kop zette. Beeldschoon geschoten, sterk geacteerd drama, over liefde, het noodlot en het leven zelf. Met muziek van de toen nog niet zo bekende Ravi Shankar.

Jalsaghar

India 1958. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Chabbi Biswas, Ganda Pada Basu, Kali Sarkar, Tulsi Lahari en Padma Devi.

Een eenzame, oude maharadja denkt terug aan de dag toen hij een feest gaf in zijn muzieksalon om de geboorte van zijn zoon te vieren. Intussen is er veel veranderd. Zijn vrouw en zoon zijn verdronken na een bootongeval, zijn land werd geconfisqueerd door de Engelse bezetter, zijn meubels werden verkocht om z'n schulden te betalen. De maharadja besluit nog één keer een groots feest te organiseren en dan in schoonheid te sterven. Een sobere, subtiele bezinning over eenzaamheid, cultuur, traditie en aristocratie. De regisseur bewerkte het verhaal van Trashankar Banerjee tot scenario. Het camerawerk is van Subrata Mitra.

Aparajito

India 1956. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Pinaki Sen Gupta, Smaran Ghosal, Karuna Banerjee, Ramani Sen Gupta en Kanu Banerjee.

De tweede van Ray`s Apu-trilogie is een ontroerend, prachtig gefilmd verhaal over leven en dood binnen een arm Indiaas gezin, waarvan de zoon Apu (Ghosal) naar Calcutta gaat om te studeren. Het scenario is van de regisseur naar de roman van Bibhuti Bhushan Bandopadhaya. Het camerawerk deed Subrata Mitra. Ook bekend als THE UNVANQUISHED.

Pather Panchali

India 1955. Drama van Satyajit Ray. Met o.a. Karuna Banerjii, Uma Das Gupta, Chunibala Devi, Runki Banerjee en Subir Bannerjee.

Pather Panchali (1955) is het eerste deel van Rays drieluik over het tragische bestaan van een doodgewone, arme Indiase familie. Het jongetje Apu groeit op met een afwezige vader, een verbitterde moeder, een stokoude tante en zijn liefhebbende zus. Rampspoed is nooit ver weg in de sprankelende vertelling, die realisme combineert met lyrische lichtvoetigheid. Regisseur Ray liet zich sterk beïnvloeden door het neorealistische Ladri di biciclette (1948) van Vittorio De Sica, maar gaf een eigen draai aan de stroming. De filmmuziek van sitarspeler Ravi Shankar geldt inmiddels ook als klassiek.