Als eerste met blote handen de duizelingwekkend steile El Capitan beklimmen. Wie doet nou zoiets? Alex Honnold in Free Solo.

Free solo op IDFA:

18, 19, 22 en 24 november

El Capitan is vooral bekend als benaming en bureaubladafbeelding van een computerbesturingssysteem. Het gaat om een negenhonderd meter hoge steile bergwand in nationaal park Yosemite in Californië, beroemd om zijn klimroutes, die al menig alpinist het leven heeft gekost. Voor de bekendste route, The Nose, waren in 1958 nog 47 dagen benodigd, in 1975 ging het al in één dag. Het kon nog moeilijker en gevaarlijker. Alex Honnold is een free climber, die het dus zonder touw, zekeringen en stijgbeugels kan stellen. Hij droomde er al jaren van om als eerste zonder hulpmiddelen El Cap te beklimmen via de Freerider-route, waar hij juni 2017 in slaagde. Wat daaraan voorafging en hoe hij dit uiteindelijk lapte is te zien in Free Solo van Jimmy Chin en Elizabeth Chai Vasarhelyi. De filmmakers trokken langdurig met Honnold op en legden van nabij diens voorbereiding op het waagstuk vast, het aangelijnd verkennen van de uit 31 secties bestaande route, secties die elk een andere aanpak behoeven. Tot Honnold het traject kon dromen.

Een MRI-scan wijst uit dat Alex geen talent heeft voor angst. Ook de dood van een aantal collega-free climbers verandert daar niets aan.

koele kikker

Ook al weet je dat het goed afloopt, kijken naar een man die zich vrijwel zonder houvast op duizelingwekkende hoogte met ware doodsverachting tegen een loodrecht stuk graniet drukt is een benauwende ervaring. Wie doet nou zoiets? Alex, als kind al verlegen en eenzelvig, lijkt een solist pur sang die per camper de VS doorkruist en al duizend free climbs heeft volbracht. Een intrigerende persoon die leeft voor zijn klimwerk, weinig nodig heeft en zelfs een derde van zijn inkomsten aan goede doelen besteedt. In zijn camper blijft hij de eenpansgerechten het liefst verorberen zonder borden vuil te maken. Aan een sociaal leven bestaat geen behoefte, en vriendin Sanni dient te begrijpen dat Alex een vreemde eend is en dat zij na El Cap op de tweede plaats komt. Wanneer Alex tot twee keer toe een val maakt, een keer door toedoen van Sanni, die ook meeklautert en een keer door eigen mistasten, blijft de schade beperkt en is dat voor hem geen reden om zijn hoogst riskante plan te laten varen. Een MRI-scan wijst uit dat Alex geen talent heeft voor angst. Ook de dood van een aantal collega-free climbers verandert daar niets aan. Kijk hem daar gaan, met als enige hulpmiddel een op zijn rug bevestigd potje met magnesiumpoeder om de handen mee in te smeren. De leden van de filmcrew, die eerst nog afspraken hoe te handelen als Alex zou doodvallen, durven bij de Boulder Problem, de gevaarlijkste passage, niet meer te kijken. Binnen vier uur wordt de top bereikt. ‘I’m so delighted’, zegt koele kikker Alex. Hij zou er bijna van gaan huilen.