Na zijn bezoek vorige week aan het pittoreske Volendam doet hokjesman Michael Schaap deze week verslag van zijn verblijf onder Molukkers. Zijn onthaal is bijna overal even gastvrij, terwijl deze gemeenschap toch aardig wat zorgen kent. Eén daarvan was de penibele financiële situatie van het Moluks Historisch Museum in Utrecht, waar de hokjesman nog net voor de definitieve sluiting een kijkje kon nemen. Die sluiting is klein leed vergeleken bij het gestaag in rook opgaande ideaal van een Vrije Republiek der Zuid-Molukken. Niemand van hen zal het hardop zeggen, maar de hoop op een eigen land wordt steeds kleiner. De hokjesman is onder meer in woonoord Lunetten in Vught bij de jaarlijkse herdenking van de proclamatie van deze staat, hoort verhalen over strenge opvoedingsmethoden en prikt een vorkje mee bij een echte Molukse maaltijd. Als hem een verijdeld plan om wijlen Koningin Juli- ana te ontvoeren uit de doeken wordt gedaan, weet hij niet wat hij hoort. Wij weten niet wat we zien als de jongens van Molukse Motorclub Satudarah zich van hun andere kant laten zien. Waar zou de hokjesman volgende week zijn?

Na zijn verblijf onder de Veluwse boeren bezoekt de hokjesman deze week de adel. Deze groep bestaat in Nederland uit ongeveer tien- duizend personen en dat aantal blijft redelijk constant. Hoewel het aantal adellijke families afneemt, worden ze gemiddeld groter. Ook met de adel verstaat de hokjesman zich prima. Dat is voor een deel te danken aan zijn snobistische grootmoeder. Die leerde hem al vroeg dat je nooit koelkast zegt en dat de pink bij het theedrinken juist niet om- hoog moet. Ondanks deze baga- ge beziet de Nederlandse Adels- vereniging hem met de nodige argwaan. Als hij daar vraagt of zij de “poortwachters van de beschaving” zijn, volgt een veelzeggend antwoord: ‘De poort is te groot, en wij te klein.’ De hok- jesman doet de afwas in een studentenhuis bij twee zussen van wie er slechts een van adel is, bezoekt de Ridderdag van de Johanniter Orde en geeft bijna aanstoot op het Debutantenbal. Daar blijkt steeds minder jonge adel te komen. En de adel die er wel is, vindt zichzelf niet bijzonder. ‘Het is gewoon aangeboren. Punt.’ Volgende week gaat de hokjesman naar autonomen en subversieven. Die donderstenen zeggen vast nog smakelijk eten.

Man overboord!’ Gelukkig, het blijkt loos alarm en onze favoriete onderzoeker is niet te water geraakt bij zijn bezoek aan de gemillimeterde mannen van het korps Mariners. Die vinden hem een rare snuiter. Mariniers geven zich niet graag bloot en onzichtbaar zijn hoort bij hun vak. Al trotseert de hokjesman wind en sneeuw, salueert hij vriendelijk en biedt hij in de kombuis zelfs kroepoek aan als ijsbrekertje, hij blijft een burger. Een buitenstaander dus en dat betekent op je woorden letten. Daarom doet de hokjesman zelfs onderzoek tussen de persoonlijke spullen van de groepsleden, wat niet echt in de korpsgeest past en dat is hier het allerbelangrijkste. Het korps is sneuvelbereid. Niet alleen voor elkaar, ook voor burgers als de hokjesman. Die boodschap laat hem niet onberoerd. Opmerkelijk is dat mariniers elkaar soms uit dankbaarheid een knuffel geven. Geen fysieke, stel je voor, maar eentje uit de speelgoedwinkel.

'U ziet er helemaal niet uit als een SP’er.’ Wat krijgen we nou? Terwijl we de hokjesman nooit eerder op vooroordelen hebben betrapt, lijkt de onderzoeker bij zijn laatste veldwerk last te hebben van enige vooringenomenheid. Hij is in Schijndel, in een volkswijk waar het rondbrengen van de partijkrant nog een serieuze klus is. Als daar een goed verzorgde dame vertelt ook van de partij te zijn, kan hij zijn ongeloof niet verbergen. Deze Brabantse SP’ers zijn naar zeggen ‘gewone mensen; wij hebben geen air’. In de wandelgangen van het Kamergebouw hoort hij dat SP’ers vooral verongelijkt zijn. Die kwalificatie komt echter van de SP-watcher bij de VVD, dus uit verdachte hoek. Op het partijcongres is de eensgezindheid opvallend groot. Wellicht hangt dat samen met de lesjes die men heeft geleerd op de door de hokjesman ook bezochte SP-kaderschool of tijdens een SP-zomerkamp voor jongeren. Natuurlijk wordt ook een bezoek gebracht aan de woning van stamhoofd Jan Marijnissen. Daar gaat alle aandacht naar zijn boekenkast. Komt het daar allemaal vandaan? Dag hokjesman. Wanneer kom je terug?