Mensen, huisdieren, dingen en geld – voor zover geld geen ding is – kun je kwijtraken of verliezen.

Bestaat er een verschil tussen verliezen en kwijtraken? Verliezen wordt zoals bekend ook gebruikt als een eufemisme voor de dood: ‘Ik heb mijn man verloren.’
Opmerkelijk is dat bij mijn weten dit eufemisme niet wordt gebruikt bij het overlijden van huisdieren.

Kwijtraken impliceert een zekere eigen verantwoordelijkheid. Wie zegt ‘ik ben mijn kind kwijt’ lijkt daarmee aan te geven dat hij zelf beter had kunnen opletten. Wellicht is dat ook de reden dat ‘verliezen’ een eufemisme voor overlijden is en ‘kwijtraken’ niet, doorgaans ben je niet verantwoordelijk voor de dood van geliefden. Stel dat een vrouw een dodelijke val in de badkamer maakt, dan wil vrijwel niemand suggereren dat als haar echtgenoot wat beter zijn best had gedaan, zijn echtgenote de val in de badkamer wel had overleefd.

Wat kwijt is, kan weer worden teruggevonden. Een kind, een weggelopen huisdier, ja zelfs een geliefde die de benen neemt kan toch weer terugkomen.

Verliezen is definitief. Mensen verlies je zoals gezegd aan de dood, al zijn er sommigen die geloven dat wat de dood ons ontneemt wij in een volgend leven weer zullen terugvinden. Geld dat je hebt verloren, in een casino of op de beurs, kun je ook niet terugvinden, hooguit kun je je verliezen compenseren met winst.

Wat verloren is gegaan, vertegenwoordigt vaak een grote sentimentele waarde.

Geld is bij uitstek onsentimenteel, het ene briefje van tien is gelijk aan het andere, maar geld is natuurlijk wel een existentiële aangelegenheid en kan daarom veel emoties oproepen. In nogal wat landen leidt het verlies van geld soms tot het verlies van het eigen leven of dat van familieleden. En tijdens een bezoek aan de acute dienst van de psychiatrie in Rotterdam in juni werd mij verteld dat veel depressies werden veroorzaakt door financiële omstandigheden; mensen zaten in de schulden en kwamen daar niet meer uit.

Verliezen of kwijtraken gebeurt meestal niet op vrijwillige basis en veroorzaakt pijn in diverse gradaties. Een remedie zou onthechting kunnen zijn, zij stelt dat je feitelijk alles wat je nog gaat verliezen al verloren hebt.