1 De meeste mensen voeden voornamelijk hun eigen kinderen op, maar je hebt altijd mensen die het liefst de hele wereld een lesje zouden willen leren. Opvoeden is macht uitoefenen. Hoe vanzelfsprekender de macht, hoe makkelijker het opvoeden gaat. Elk kind zal de grens van zijn opvoeder opzoeken om de macht van de opvoeder te testen.
2 In de praktijk komt een groot gedeelte van de opvoeding neer op dingen verbieden. Eet niet uit je neus. Kijk niet de hele tijd op je telefoon. Zit niet zo onderuitgezakt.
3 Het andere gedeelte van de opvoeding is dingen afdwingen, omdat die dingen goed zouden zijn voor het kind. Maak je huiswerk. Speel op je gitaar, je wilde toch zo graag gitaar spelen? Laat de hond uit, je wilde toch zo graag een hond?
4 Opvoeding is een ander woord voor conflict, al kan opvoeding in het gunstigste geval ook conflictbeheersing blijken te zijn.
5 Opvoeden is oordelen zonder dat het oordeel in twijfel kan worden getrokken, in veel gevallen echter zijn er geen goede argumenten voor het oordeel behalve dan: omdat het zo hoort.
6 Men noemt opvoeding liefde, omdat het zo’n smerige taak is.
7 Huisdieren worden ook opgevoed, oftewel afgericht. Het huisdier, met name de hond, is gehoorzamer en loyaler dan het kind. Mocht de kruising tussen mens en robot ooit werkelijk gestalte krijgen, zal de vraag naar het mensenkind met eigenschappen van een bordercollie gigantisch zijn. Wij moeten niet uitsluiten dat veel mensen dan ook de voorkeur zullen geven aan kinderen met een vachtje omdat die zo lekker warm zijn, maar dat is een zijpad.
8 Opvoeding gaat gepaard met kennisoverdracht. Kennisoverdracht is zelden neutraal. De hoofdstad van Frankrijk is Parijs, dat kun je nog neutraal noemen, maar alles wat daaromheen gebeurt, is verre van neutraal. Het kind wordt gekneed; het kind is het deeg en de opvoeder de bakker. Ik zeg dit zonder waardeoordeel. Een alternatief is er niet: als u uw kind niet kneedt, zal een ander het doen.
Een kleine verhandeling over opvoeding.