gescheurde hemden

Wilfred de Bruijn

8 oktober 2015

Iedere twee weken schrijft presentator Wilfred de Bruijn over het maken van de serie 'Op zoek naar Frankrijk'. In de tweede aflevering: 'Het blijven denken in klassieke vijandbeelden is natuurlijk de doodsteek voor elke vorm van moderne samenwerking en vooruitgang.'

Wilfred de Bruijn

Niet schrikken hoor. Ik misbruik de VPRO niet als platform om de wereldrevolutie te beginnen. Maar dit is het trotse Facebook-tekstje dat mijn linkse vrienden deze dagen delen:

'Voor hun gewelddadige daden hebben de grote bazen geen grove gebaren nodig, ze hoeven niet te schreeuwen. Een paar heren vergaderen, achter gesloten deuren, veilig en geborgen, onder elkaar, zonder geweld, zonder drukke gebaren, zonder stemverheffingen. Ze besluiten dat het redelijk loon geweigerd zal worden aan de arbeiders, ze beslissen dat de harde kern van onruststokers eruit gezet zal worden, en dat ze niet snel elders aan de bak zullen komen. En terwijl we harde actie van de arbeider meteen als geweld definiëren, is de diepe en dodelijke verantwoordelijkheid van het patronaat, van de grote kapitalisten, onzichtbaar.'

U begrijpt het, mijn rode kennissen staan achter de boze werknemers van Air France. Het echte geweld komt van de uitbuitende bazen, niet van die arme sloebers. De hele wereld heeft met verbazing de beelden gezien van de halfnaakte, vluchtende topmanagers. Achtervolgd door een groep woeste vakbondsleden.

Accepteer de 'social' cookies om deze 'youtube'-content te bekijken.

Klik hier om je cookie-instellingen aan te passen.

Een moment geduld, de content wordt geladen.

ontoelaatbaar!

Bijna unaniem werd deze actie veroordeeld, ook in Frankrijk. Ontoelaatbaar om iemand het hemd van het lijf te rukken. Zelfs als je te horen krijgt dat je binnenkort met 2900 collega's op straat komt te staan. Dit gaat te ver, riepen politici van links tot rechts.

Het incident laat vooral zien hoe ongelooflijk slecht de dialoog tussen sociale partners in Frankrijk functioneert. Het is makkelijk om het hele probleem maar te wijten aan een stel verwende piloten die niets van hun privileges willen inleveren. Die daarmee het bedrijf tot een faillissement zouden dwingen.

De ronkende tekst over de gemene kapitalisten werd meer dan honderd jaar geleden uitgesproken door Jean Jaurès. Deze rode leider is inmiddels bijgeschreven in de veilige canon van grote Franse staatsmannen. Jaurès wordt met graagte geciteerd, zelfs door Sarkozy tijdens de campagne van 2007. Niet deze tekst natuurlijk. Maar de kleine grote president noemt zich wel Jaurès' erfgenaam.

Uiteraard voel ik mee met de duizenden mannen en vrouwen die hun baan dreigen te verliezen. Maar toen Jaurès zijn discours uitsprak in 1906, staakten duizenden arbeiders voor de achturige werkdag. Ze woonden met hun gezinnen in krotten zonder warm water en elektriciteit. Kwamen met honderden tegelijk om in de mijnen. Van vakantiedagen had nog niemand gehoord en gezondheidszorg was ontoegankelijk. Om de staking tegen te gaan, mobiliseerde de regering 45 duizend soldaten en politieagenten in Parijs.

onderklasse

Mag je de dramatische situatie van toen gebruiken om werknemers nu te verdedigen? Laten we eerlijk zijn: die totale verelendung uit 1906 bestaat niet meer. Althans niet voor Franse werknemers. Als de vakbonden net doen alsof de Air France-werknemers nog steeds de totaal uitgebuite en mishandelde onderklasse vormen, ontkennen ze de enorme materiële vooruitgang en de sterk gegroeide sociale rechtvaardigheid van de afgelopen eeuw.

En dat ontkennen, het blijven denken in klassieke vijandbeelden, is natuurlijk de doodsteek voor elke vorm van moderne samenwerking en vooruitgang. Daar lijken de Fransen zo verdomd sterk in: we delen de wereld in in goed en kwaad. De absolute waarheid bestaat. En die behoort tot ons kamp. Je wint niks zonder strijd, die ander moet er onder. Tja, dan is hervormen praktisch onmogelijk.

Op pad voor de serie ontmoeten we ook flink wat achterdocht en wantrouwen. Wie zijn die Hollanders en wat is toch die VPRO? Zouden zij ook bij het vijandelijk kamp horen? Ik heb er dan wel vijf, ik hoop toch dat m'n blauwe hemden ongeschonden de komende maanden doorkomen.

uniform

Iedere twee weken schrijft presentator Wilfred de Bruijn over het maken van de serie Op zoek naar Frankrijk. In de eerste aflevering: ‘Werkt u bij een bank of zo, dat u vijf identieke overhemden laat maken?’

Op zoek naar Frankrijk

De Nederlandse Parijzenaar Wilfred de Bruijn ontrafelt de ziel van Frankrijk en ontdekt achter de clichés een intrigerend land vol tegenstellingen.

gescheurde hemden

uniform

Op zoek naar Frankrijk

Glenn Helberg

de gevreesde banlieue

erger dan rusland