Met ruim driehonderdduizend woningzoekenden op een huizenmarkt waar prijzen en huren steeds verder worden opgestuwd, is de wooncrisis in Nederland groter en complexer dan ooit. In de vierdelige serie Half Holland dakloos vertelt programmamaker Yora Rienstra, zelf ook woningzoekende, de verhalen achter de wooncrisis. Ondertussen probeert ze zelf voet aan de grond te krijgen op de woningmarkt.

Half Holland dakloos zoomt in op mensen die te maken hebben met de oorzaken en gevolgen van de wooncrisis, in de stad én op het platteland. De een is slachtoffer, terwijl de ander juist gebaat is bij een krappe markt. Yora trekt in Half Holland dakloos dwars door Nederland en spreekt allerlei woningzoekenden, vastgoedondernemers, studenten, huizenflippers en krakers en ziet hoe mensen ook met inventieve oplossingen komen. Lukt het Yora ondertussen zelf een woning te vinden?

over de maker

Yora Rienstra (1981) is cabaretier en programmamaker. Ze studeerde in 2006 af aan de Amsterdamse Toneelschool & Kleinkunstacademie. Yora maakte zes theaterprogramma’s en was tot 2019 vaste presentatrice van het BNNVARA-programma Rambam. In 2021 maakte ze voor de VPRO de documentaire Ik deed aangifte tegen de minister van Onderwijs.

Aflevering 1

3 maart, 20.55 uur, NPO 3

In de eerste aflevering is Yora getuige wanneer alleenstaande moeder Angelique uit Spijkenisse met haar baby uit haar woning wordt gezet. Voor haar lijkt het onmogelijk om aan een woonruimte te komen. Het staat in schril contrast met pandjesbaas Wesley, die met meer dan twintig huizen een dikke boterham verdient aan vastgoed. Wat kan Yora van hem leren? Ondertussen wordt Friesland overspoeld door randstedelingen die massaal goedkope opknappertjes kopen als weekend verblijf en zo de oorspronkelijke bewoners de kans ontnemen op een eigen huis. Ook huizenflipper Jeanine maakt handig gebruik van opknappertjes. Ze legt net de laatste hand aan de zoveelste visgraatvloer waarmee je een pandje flink in waarde kan laten stijgen.

Aflevering 2

10 maart, 20.55 uur, NPO 3

In de tweede aflevering spreekt Yora met jonge mensen, de zogeheten 'pechgeneratie, over de schrijnende gevolgen van de woningcrisis. Op het Amsterdamse studentenprotest blijkt al snel dat de meeste jongeren een studieschuld hebben van zo'n zestigduizend euro en enkel nog kunnen dromen over een eigen huis. Zelfs in Putten is de wachttijd voor een huurwoning 17 jaar en gaan Tessa en Ingeborg de strijd aan met de gemeente om een eigen stekkie te bemachtigen in hun eigen dorp. Ook ziet Yora hoe studenten in Groningen worden uitgeknepen door hun malafide huisbaas. Ze betalen te veel huur en bevinden zich in een gevaarlijke situatie door slecht onderhoudt aan hun cv-ketel. De piepjonge pandjesbaas Charlotte weet zich juist wel raad in deze woninggekte en koopt het ene huisje na het andere met als doel om starters te helpen. Hoe doet ze dat? Financieel expert Thierry Stokkink probeert met Yora haar hypotheek tot het maximale op te rekken. Tot slot ontmoet Yora een groep jonge bewoners van een flat in Utrecht. De achterstandsflat werd nog niet zo lang geleden bevolkt door hoeren en drugdealers. De nieuwe jonge bewoners kunnen hier betaalbaar wonen omdat ze met een aantal oorspronkelijke bewoners de flat weer leefbaar hebben gemaakt.

Aflevering 3

17 maart, 20.55 uur, NPO 3

In de derde aflevering van Half Holland dakloos onderzoekt Yora Rienstra of er voor mensen met een laag of gemiddeld inkomen nog plek is in de stad, en ze ontmoet mensen die zich daar al een tijdje niet meer welkom voelen. 

In Rotterdam ziet Yora hoe Mustapha zijn sociale huurwoning moet verlaten. Zijn geliefde wijk met karakteristieke panden wordt gesloopt om er duurdere nieuwbouw (koop)woningen voor in de plaats te zetten. Yora vraagt zich af of het niet beter was geweest om deze panden te renoveren, zodat er voldoende woonaanbod zou blijven. Op de vastgoedbeurs bevestigen projectontwikkelaars haar idee.

Stadsgeograaf Cody Hochstenbach legt uit wat de oorzaken zijn van de stedelijke huisvestingsproblematiek. Ook gaat Yora langs bij Hotel Mokum waar krakers strijden tegen leegstand en met hun actie de stad weer toegankelijk willen maken voor iedereen. Wat is de oplossing? Hoe blijft het voor iedereen mogelijk om in de stad te wonen?

Een groep jonge mensen lijken een oplossing te hebben gevonden. Hen lukt het wel om betaalbaar in de stad te wonen. Ze laten gezamenlijk een pand bouwen waar iedereen zijn eigen woonruimte krijgt. De prijzen kunnen er niet stijgen en het is ook nog eens duurzaam gebouwd.

Aflevering 4

24 maart, 20.55 uur, NPO 3

In de laatste aflevering van Half Holland dakloos onderzoekt Yora Rienstra oplossingen voor de wooncrisis. Ze ontmoet een gezin in Borger dat met drie verschillende generaties in tiny houses gaat wonen. Teunisse uit Schiedam heeft haar heil gevonden in het camperleven en laat zien hoe je met een andere mindset prima zonder koophuis kunt leven. 

De woonmachine is vastgelopen, en de crisis zorgt ervoor dat we opnieuw moeten nadenken over de toekomst van wonen in Nederland. Is het veel gehoorde credo: bouwen, bouwen, bouwen wel de oplossing? Of is er zoveel leegstand dat er met wat aanpassingen van regels genoeg ruimte is voor iedereen? En als er gebouwd gaat worden, wat is dan de beste manier?

Yora ontmoet een groep jonge architecten die met een soort bouwpakket leegstaande panden omtovert tot modulaire woningen, een wethouder die zijn nek wél uit durft te steken en ze duikt in de wereld van de houtbouw. Kan Yora nieuwbakken minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordering Hugo de Jonge een eindje op weg helpen?

Presentatie:
Yora Rienstra

Eindredactie:
Willem Alkema

Regie:
Tom Roes

Montage:
Arnold Kijk in de Vegte

Research:
Yora Rienstra
Mady Siahaya
David van Unen
Yvette Nieuwstad
Hagar Jobse

Camera:
Naf Oortgijsen
Duco Coops
Marnix Oldenburg
Dennis Krijgsman

Geluid:
Erik Muller

Kleurcorrectie:
Noortje Muller
Petro van Leeuwen

Audionabewerking:
Rogier Habraken

Vormgeving:
Martin Jan van Dalen

Marketing & Communicatie:
Christa Niekamp
Joanne Wens

Webredactie & Social media:
Jim Schulpen
Dewi Oudijk

Productie:
Jos van Genderen
Anne Hooijmans

Eindredactie VPRO:
Renate Verhoofstad

Productie VPRO:
Karin Vermeulen

Producent:
Human Factor TV
Irene van den Brekel