Foto van John Eijlders, met zijn autobiografie (op latere leeftijd)

John Eijlders

De meeste bedienden in Hotel Schiller waren gehoorzaam en voerden hun opgedragen taken uit. Ze moesten wel: niet luisteren of je uitspreken tegen de baas werd niet getolereerd. Ober John Eijlders besloot hier tegenin te gaan. Zijn timing daarvoor was niet vreemd: het Interbellum was een onstuimige tijd, waarin de democratie op gang kwam en de ‘gewone’ burger in de lagere klasse steeds meer inspraak kreeg. Er leek een eind te komen aan de jarenlange gevestigde hiërarchie in de maatschappij. Op naar een nieuwe tijd! 

Stakingen kwamen steeds vaker voor, overgewaaid uit Amerika. Het personeel van verschillende Amsterdamse winkeliers hield zogenoemde sit-down stakingen. Ze hielden de winkels dicht, maar waren wel aanwezig: ze speelden kaartspellen, lazen een boek of deden een dutje, zichtbaar vanuit de etalage. Personeel van winkels en horeca werd in de tijd van het Interbellum enorm uitgebuit. Er werden lange dagen gemaakt en werknemers moesten altijd ter beschikking staan. Met de stakingen, die Eijlders in gang zette in Hotel Schiller, uitte het personeel hun onvrede.

(tekst loopt door onder de afbeelding)

Artikel over John Eijlders en zijn gelijknamige café in De Telegraaf, 1971
(klik op de foto voor een betere resolutie)

Café Eijlders

Jaren later verliet Eijlders het hotel van de Schillers. Met zijn horecahart en opgedane kennis besloot hij in 1940 een eigen café te openen in de Korte Leidsedwarsstraat: Eijlders. Ook in zijn eigen zaak liet Eijlders merken niet bang te zijn om tegen de regels in te gaan. Met een bordje voor de deur liet hij tijdens de oorlog weten dat de Duitsers niet welkom waren: ‘Für Wehrmacht verboten’. Ook aan het weren van de Joden deed hij niet. In Hotel Schiller kwam Eijlders nog weg met zijn tegendraadse gedrag, maar in dit geval pakte het anders uit: hij werd meerdere malen gearresteerd en moest onderduiken.

Het café overleefde de oorlog en groeide uit tot een bekende plek onder kunstenaars, met name in de schrijverswereld. Dit was vergelijkbaar met het artistieke publiek dat Hotel Schiller kende, waar Eijlders zich in zijn eerdere horecajaren al thuis tussen voelde.

Naast het werk dat Eijlders in zijn café verrichte, schreef hij tijdens zijn latere levensjaren ook een autobiografie: Eijlders, het leven van een tegendraadse Amsterdammer. De titel sluit aan bij de persoon die Eijlders was: iemand die streed tegen onrecht en onvrede in de maatschappij.

Eijlders: iemand die streed tegen onrecht en onvrede in de maatschappij