Deze maand brengt Metropolis geld in het laatje. Geld in de vorm van een welverdiend salaris. Want dat heb je nodig als je de huur of je Netflix abonnement moet betalen. In deze online story zoeken de correspondenten van Metropolis uit hoe mensen aan hun salaris komen en wat ze ermee doen.

In Congo investeert Mathieu zijn zuurverdiende centen in God. Want wie nu geeft, krijgt het later in meervoud terug. In India kun je vissen naar je salaris. Daar verdienen een paar slimme jongens goed geld dankzij een supersterke magneet die ze in de Yamuna rivier gooien. In de VS daarentegen drukt Walmart-groeter Edward zijn salaris niet uit in munten, maar in het contact dat hij dagelijks heeft met de klanten.  

Maar we beginnen dichter bij huis, want ook in Estland hebben ze zo hun eigen ideeën over het verdienen van een eerlijk salaris. Wie zegt bijvoorbeeld dat je naast je reguliere werk niet ook gewoon je hand op kan houden?

De Estse Martin is overdag radiomaker, maar gaat na werktijd voor een paar extra knaken op zijn knieën. Hij beoefent de kunst van het bedelen en beleeft daar erg veel plezier aan. Hij ziet het bedelen voor muntjes bovendien als een eerlijke manier om zijn huidige salaris aan te vullen. Maar of zijn vriendin het daarmee eens is?

Bekijk meer video's van correspondent Sasha uit Tallinn, Estland.

zuinigste land van Europa

In 2004 trad Estland officieel toe tot de Europese Unie en stelde het zichzelf als doel het zuinigste land van Europa te worden. Niet afhankelijk zijn van anderen en niet roekeloos je salaris spenderen aan producten die niet in het levensonderhoud voorzien. Lees verder...

Toch is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Nadat Estland hard werd getroffen door de economische crisis van 2008 is hard werken en het verantwoordelijk uitgeven van geld een nationaal doel geworden. Een houding die past bij de Esten nadat ze in 1991, na 47 jaar Sovjet-bezetting en onderdrukking, onafhankelijk zijn geworden. De ervaring van de Russische onderdrukking heeft van de Esten echte doeners gemaakt - ze verwachten geen hulp van anderen en proberen hun eigen geluk te creëren.

wist je dat

Een 100-jarige blinde vrouw uit Saoedi-Arabië heeft haar hele leven op straat gebedeld en hier ruim 700.000 euro aan geld en goederen mee verdiend.

© Wikpedia / Saudi Souq

eerlijk zullen we alles delen

Geld biedt kansen. Maar die kansen zijn niet gelijk gespreid. De salariskloof tussen mannen en vrouwen is wereldwijd aanwezig en zo'n 190 miljoen mensen hebben geen baan. Daar willen de Verenigden Naties wat aan doen. Het heeft zichzelf als doel gesteld om armoede tot verleden tijd te maken. Voor 2030 moet volgens de Duurzame Ontwikkelingsdoelen iedereen toegang hebben tot waardig werk met een eerlijk salaris.


 

En dat is nog een hele uitdaging. In het West-Afrikaanse Burkina Faso moeten werkende mensen gemiddeld rondkomen van een schamele twee dollar per dag. Dat is al geen vetpot, laat staan als je het ook nog moet delen met anderen.

Zoals kostwinner Yobi. Hoewel hij meer verdient dan twee dollar per dag moet hij daarvan niet alleen zichzelf en zijn familie, maar een hele gemeenschap onderhouden. Hij is de enige in zijn dorp met een baan. En dat maakt hem erg populair. De rest van het dorp leeft van het vee en de landbouw, maar verdient daar geen geld mee. Dus als Yobi weer eens thuiskomt met een enveloppe vol met bankbiljetten, dan zijn de dorpsgenoten er als de kippen bij. Metropolis-correspondent Seidou ging een dag met hem mee.

Bekijk meer video's van correspondent Seidou uit Ouagadougou, Burkina Faso

ik ben omdat wij zijn

Burkina Faso ligt in het hart van West-Afrika. In het Moore, de inlandse taal die de meeste inwoners spreken, betekent Burkina Faso ook wel ‘het land van de oprechte mensen’. Op het platteland geldt de wet van ubuntu: ik ben omdat wij zijn. Ubuntu sluit niets of niemand uit en als individu ben je niks zonder de hele groep of familie. Een principe dat niet alleen in het dorp van Yobi heerst: het is leidend voor de manier waarop families hun bedrijven runnen. Lees verder...

 

De landbouw is de belangrijkste economische sector in Burkina Faso. Kleine familiebedrijfjes verbouwen voedsel op eigen grond. Een groot deel van de oogst belandt op de (brood)plank van de familieleden zelf en de overige opbrengsten worden door de mannen uit het dorp besteed aan goederen die in het levensonderhoud van het hele dorp moeten voorzien.

Al sinds het jaar 2000 heeft Burkina Faso als doelstelling de landbouwproductiviteit te verhogen. Maar tot op heden is dit niet terug te zien in het salaris van de gemiddelde Burkinees. Hoewel het Bruto Nationaal Product (BNP) van het land tussen 2008 en 2013 een gestage groei van 6,2 procent kende, komt dit vooral door de explosieve groei van de export van goud en katoen. Jonge mensen zijn de laatste jaren op ontdekkingstocht gegaan naar goud in de mijnen. Dit om hun afhankelijkheid van de landbouwexport te verkleinen en alternatieve inkomsten te genereren. Toch blijft het slechts een handjevol Burkinezen dat deelneemt in deze activiteit, en dus betekent de groei van het BNP niet dat elke inwoner uit Burkina Faso hier van profiteert. 
© VPRO

investeer in de heer

In het Centraal-Afrikaanse Congo kun je je salaris prima investeren in de Heer. Het geloof in God is er groot. Ook is de katholieke kerk onder veel Congolezen populair omdat die een leidende rol speelt in de protesten tegen de Congolese president Jospeh Kabila. Die regeert volgens de grondwet al veel te lang en had eigenlijk in 2016 moeten aftreden. Het zo openlijk uiten van kritiek op machtsmisbruik verschaft de kerk moreel gezag waar de Congolezen wel in willen investeren. Veel mensen schenken hun salaris daarom ruimhartig aan de kerk.

Zo ook Mathieu, die zijn geld verdient met het mooi oppoetsen van schoenen. Het kleine beetje salaris dat hij hiermee verdient, investeert hij met plezier in de Heer. Het briefgeld stopt hij elke maand in een envelopje en brengt het naar de pastoor die hem en de andere kerkgenoten op het hart drukt ruimhartig te geven aan de kerk. Zo hoopt Mathieu Gods zegening te ontvangen – en dat extra beetje salaris aan het einde van de volgende maand. Metropolis correspondent Paul ging een dag met hem op pad.

Bekijk meer video's van correspondent Paul uit Kinshasa, Congo.

Thomas Young / Unsplash

vissen naar je geld

Waar de een geld in de handen van een veelbelovende pastoor stopt, gooien anderen het simpelweg in een rivier. De wens die ze daarbij uitspreken wordt misschien niet altijd gehoord, maar wanneer muntjes in de Yamuna rivier in India verdwijnen, komen ze wel goed terecht. Metropolis-correspondent Neeraj ging kijken bij deze 'geluksput' en laat zien hoe Vicky en Raju - door slim gebruik te maken van een magneet - er iedere dag met een fortuin vandoor kunnen gaan.

Bekijk meer video's van correspondent Neeraj uit New Delhi, India.

creatief met de armoedegrens

Met de munten die deze jongens opduiken, overstijgen ze met gemak de armoedegrens die internationaal is vastgesteld op 1,90 dollar per dag. Lees verder...

Hoewel ze iedere dag moeten duiken om te overleven, ervaren de jongens het als een vrijheid om niet voor een baas te werken. Deze waterratten laten zien dat het mogelijk is om met creatieve baantjes boven de armoedegrens uit te komen.

Dat leven op de armoedegrens ingewikkeld is, kan iedereen wel bedenken. Bij wijze van experiment om de keuzes van arme mensen beter te begrijpen, leefden de Indiërs Tushar Vashisht and Mathew Cherian een maand lang op de armoedegrens. Hun conclusie is hard, maar glashelder: sparen om uit de armoede te komen is haast onmogelijk en door gebrek aan goede voeding vielen de mannen kilo’s af. Alles over deze ‘nederige ervaring’, zoals meneer Vashisht het zelf omschrijft, is terug te lezen op hun blog.

© India Today

Tushar Vashisht en Mathew Cherian leefden een maand op de Indische armoedegrens.

wist je dat

Vrouwelijke medewerkers van Nederlandse gemeenten voor het eerst meer salaris krijgen dan hun mannelijke collega’s. Namelijk 26 euro per maand.

© Sharon McCutcheon / Unsplash

geld maakt niet gelukkig

Ook in de Verenigde Staten, het land van ‘onbegrensde dromen en mogelijkheden’, is veel armoede. Volgens de Amerikaanse equivalent van het Centraal Bureau voor Statistieken leven bijna 40 miljoen Amerikanen in armoede. In Nederland kan je dan aankloppen bij de overheid, Amerika is daarentegen meer gericht op de arbeidsmarkt. Hard werken voor een salaris, zodat je op je oude dag van een rijkelijk pensioen kunt genieten. Maar wat als je helemaal geen zin hebt om achter de geraniums te gaan zitten?

Zo zie je Edward elke dag met enthousiasme voor de ingang van de Walmart staan om mensen te groeten. En dat terwijl hij al lang met pensioen is. Voor Edward biedt werken geen economische meerwaarde, maar hij staat hier dag in dag uit, klant in, klant uit, mensen welkom te heten en een prettige dag te wensen. Sociale welvaart is ook welvaart. Zijn werk is een investering in zijn eigen geluk. 

geluk kopen met je salaris

‘If you think that money can’t buy you happiness, you are not spending it right’. Volgens Michael Norton, een hoogleraar aan de Universiteit in Princeton in de Verenigde Staten, kunnen we ons geluk wel degelijk kopen met ons salaris. Lees verder...

Hoe meer we verdienen, hoe gelukkiger we worden, zegt hij. Pas alleen op dat je de grens van 75.000 dollar per jaar niet overschrijdt. Amerikanen die meer dan dat bedrag verdienen, geven het vaak uit aan de ‘verkeerde’ dingen: de dingen die niet bijdragen aan hun staat van geluk. Bekijk hier zijn TEDtalk en laat je inspireren.

bruto nationaal geluk

Natuurlijk zijn er ook veel mensen die beweren dat je geluk helemaal niet kunt kopen en dat vooruitgang in een land niet bepaald kan worden aan de hand van economische statistieken.

Zo is in Bhutan het Bruto Nationaal Product als welvaartsindicatie vervangen door het Bruto Nationaal Geluk. Volgens Jigme Singye Wangchuk, voormalig staatshoofd van Bhutan, zou de focus op materiële zaken, de economische crisis juist hebben veroorzaakt. Immateriële welvaart is daarom de focus van het Aziatische land: een systeem dat de levenskwaliteit niet aan een prijskaartje hangt, maar uitdrukt in zaken zoals ecologie, gezondheid, onderwijs, cultuur en onderling vertrouwen. Niet money, maar happiness makes the world go ‘round.
Mirza Babic / Unsplash

verder kijken?

Zijn je ogen nog niet gaan tollen van alle dollartekens? Gelukkig maar, want er is nog veel meer te vertellen over waardig werk en een eerlijk salaris! Zo gingen de correspondenten van Metropolis eerder al op zoek naar luizenbaantjes, de meest relaxte in hun soort. En aan de andere kant van het spectrum: hondenbanen. Met de slechtste baantjes die je je maar kunt verzinnen.

meer VPRO programma's over geld

In de VPRO Dorst documentaire Mocromode volgen de makers Nederlands-Marrokaanse jongeren die hun salaris uitgeven aan de duurste merkkleding; naast geluk bestaan er dus ook mogelijkheden om je status en zelfvertrouwen te kopen. Maar wat als de economie niet meer op rolletjes draait en je salarisstrookje nauwelijks iets waard is? Wat kun je dan nog kopen? Dit alles en meer in de aflevering stilte voor de crash van Tegenlicht.