OVT

OVT 13 november

Met o.a. Martin Sommer over Alexis de Tocqueville's Democratie in Amerika, Fik Meijer over Petrus en hoe vooruitstrevend wetenschappelijk onderzoek naar homoseksualiteit begin 20e eeuw de aanleiding vormde om een anti-homowet aan te nemen.

trumpland en onze democratie

De volgende leider van de wereldmacht Amerika heet President Donald Trump. Maar wat betekent het, voor Amerika, voor Europa, voor de internationale verhoudingen met Rusland en in het Midden-Oosten, en -- het belangrijkst -- voor de liberale democratie?
Historicus en kenner van de twintigste eeuw, Philipp Blom, is te gast

bruine bonen en kouseband

De vader had de hit ‘Bruine bonen met rijst’ en de zoon scoorde met ‘Rijst met kouseband’ op de hitlijsten. De Surinaamse Max senior en Max junior Woiski hebben nu hun gezamenlijke biografie gekregen. Over hun verblijf in Nederland, in jazz-clubs en in nachtclubs, en over hun dagelijkse leven.
De biografie heet heel toepasselijk Bruine bonen en kouseband en is geschreven door Patrick van den Hanenberg.
De auteur is te gast

steenrots petrus

Hij was de steenrots, hij verraadde Jezus driemaal, hij sloeg een Romein die de Verlosser kwam inrekenen met een zwaard een oor af . En hij was een eenvoudige visser uit een eenvoudig rotdorpje die het bracht tot opvolger van Gods zoon.
Classicus Fik Meijer schreef de biografie Petrus. Leerling, leraar, mythe en komt praten over de eerste onder de apostelen.

eigenwijze liberaal treub

‘Wie voor zijn dertigste geen socialist is, heeft geen hart, wie het na zijn dertigste nog is, heeft geen verstand.’ Deze beroemde uitspraak wordt vaak ten onrechte toegedicht aan Sir Winston Churchill, maar hij komt van de vergeten vroeg twintigste-eeuwse politicus Wim Treub. De liberale voorman  behoorde tot de oprichters van de Vrijzinnig Democratische Bond  -- een soort voorloper van de VVD en D66 -- en richtte aan het slot van zijn loopbaan, uit teleurstelling in de politiek, een paar eigen eenmanspartijtjes op.
Historicus Diederick Slijkerman schreef Enfant Terrible en is te gast.

abraham kuypers antihomowet

Veel erger moest het niet worden, zo vonden Abraham Kuyper en de orthodox-christelijke zijnen. Een zekere criminoloog Aletrino had in 1901 beweerd dat homoseksualiteit oftewel ‘uranisme’ geen ziekte was maar een natuurlijk fenomeen. Voor Abraham Kuyper toonde het onderzoek duidelijk aan dat wetenschappelijk onderzoek dat losgezongen was van religie de “christelijke grondslagen van het volksleven” zou aantasten. Een maatschappelijk gevaar dus, dat alleen beperkt kon worden met een antihomowet en het behoud van bijzonder onderwijs. En zo leidde voor homo’s een vooruitgang binnen de wetenschap tot een achteruitgang binnen de maatschappij.
Jolanda van der Lee verdiepte zich in het politieke misbruik van de bijkans universele afkeer van homoseksualiteit in het begin van de twintigste eeuw en schreef het artikel Bezield door gedeelde afkeer voor academisch tijdschrift Religie & Samenleving.
De cultuurhistorica is te gast.

het amerika van de tocqueville

Er is geen tweede boek over de democratie in Amerika als dat van Alexis de Tocqueville. Hij was schrijver en socioloog avant la lettre en ging als man van adel in Amerika halverwege de negentiende eeuw op zoek naar het antwoord op de vraag: hoe moet het verder met de samenleving, nu de tijd van koningen en adel op haar eind loopt? Hij schreef er een boek van ruim 1100 pagina’s over en ontdekte de hartslag van de moderne tijd. Nu Trump het voorlopig eindresultaat is van de Amerikaanse democratie, een gesprek over het wezen van de Amerikaanse democratie en van de democratie als zodanig.
Met journalist, historicus en De Tocqueville-vertaler Martin Sommer


Dit item maakt onderdeel uit van de OVT-podcastserie Het laatste woord over belangrijke historische boeken. Luister hier naar andere afleveringen in de reeks of abonneert u zich hier op de podcast in iTunes.