VPRO Tegenlicht

Alfamannen

De zogenaamde 'mannenbeweging' heeft een grote groei doorgemaakt. Veel mannen in deze online ‘manosphere’ vinden dat de man vervreemd is geraakt van zijn wezen, zijn wortels en zijn waarde. Waar worstelen mannen precies mee?

Wat betekent het om man te zijn, in de huidige maatschappij? Het online mannendomein wordt in de mainstream media vooral in verband gebracht met extreem-rechts. Maar is dit wel het hele verhaal? Wie zijn deze mannen precies? En waar worstelen zij mee? In deze uitzending van VPRO Tegenlicht gaan we op zoek naar een antwoord op die vragen vanuit het mannelijk perspectief.

De opkomst van vrouwen in onderwijs, economie en maatschappij: veel mannen in de online ‘manosphere’ vinden dat de wereld te ver is ‘door-gefeminiseerd’. Sommigen van hen zeggen dat de man hierdoor vervreemd is geraakt van zijn wezen, zijn wortels en zijn waarde. In de VS bestaat, vooral online, een levendige mannengemeenschap die zich verenigen op duizenden sites, blogs en fora. 

VPRO Tegenlicht: 'Alfamannen'
8 maart 2020, 22.05 uur, NPO2

over de uitzending

Het einde van de man

Ook in Nederland vinden de life coaches en helden uit de Amerikaanse manosphere veel weerklank. Het online mannendomein wordt in de mainstream media vaak in verband gebracht met extreem-rechts. 

leesvoer ↓

Maar is dit wel het hele verhaal? Wie zijn deze mannen precies? Waar worstelen zij mee? En hoe verhoudt deze worsteling zich tot de toenemende macht van vrouwen in het post-industriële tijdperk?

In 2012 verscheen The end of men, een geruchtmakend boek geschreven door de Amerikaanse journalist en feminist Hanna Rosin. Zij komt tot een interessante conclusie: de westerse post-industriële samenleving is vooral gunstig voor vrouwen. Mannen delven in toenemende mate het onderspit. In de VS hebben nu meer vrouwen betaald werk dan mannen. En van de 8 miljoen banen die verloren gingen in de economische crisis, was driekwart bezet door mannen. Ook levert werk waar spierkracht voor nodig is, zoals de bouw en zware industrie, steeds minder inkomen en aanzien op.

'We are moving from a muscle to a mental economy. The postindustrial economy is indifferent to men’s size and strength', aldus Rosin.

Regie: Nordin Lasfar 
Research: Tom Reijner 
Productie: Marie Schutgens 
Eindredactie: Bregtje van der Haak & Doke Romeijn

'the postindustrial economy is indifferent to men’s size and strength'

Hanna Rosin – schrijver van 'The end of men'

beluister de podcast

Het aandeel van fysieke arbeid, traditioneel vaak door mannen verricht, neemt af door automatisering. Banen in de haven, in de mijnbouw en in de fabriek verdwijnen. Wat betekent dat voor het gevoel van man-zijn? Wat is een typische mannenbaan? Tom Reijner stak zijn licht op in de Amsterdamse haven, bij de mannen die olietankers en containerschepen met touwen aan de kade vastleggen.

Abonneer je hier: Apple PodcastsStitcher of RSS-feed op alle afleveringen

over de sprekers

'deze egalitaire samenleving geeft mannen niet de kans ergens naar te streven'

 – Elliott Hulse

‘de afgelopen jaren hebben vrouwen meer mogelijkheden gekregen, terwijl de mogelijkheden van mannen zijn ingeperkt’

Warren Farrell

mannenrechtenactivist

Warren Farrell (1943) is een bekende mannenrechtenactivist. Ooit noemde de Amerikaan zichzelf een feminist, maar uit onvrede over de beperkte aandacht voor mannenzaken brak hij met de beweging. Nu is hij een van de meest prominente gezichten van de mannenbeweging.

Farrell heeft verschillende boeken over het onderwerp op zijn naam staan. Een daarvan is The Boy Crisis. Daarin zet hij nauwgezet uiteen wat de oorzaak is van de jongenscrisis in het Westen, waar deze uit bestaat en wat de consequenties zijn. En hoe door het hoge aantal scheidingen in de westerse wereld de vader vaak op afstand wordt gezet in de opvoeding van zowel meisjes als jongens. Die ontwikkeling heeft volgens hem echter vooral gevolgen voor opgroeiende jongens, die door een afwezige vader stuurloos raken. 

In de uitzending zien we Farrell spreken op een mannenconferentie in Oslo, waar hij probeert bij te dragen aan het verbeteren van de rechten van mannen in Noorwegen.

Hanna Rosin

journalist en schrijver

Hanna Rosin (1970) is schrijver en journalist. Ze publiceerde in 2012 het boek The End of Men. Hierin beschrijft ze de grotere sociaal-economische context waarbinnen de 'manosphere' is gegroeid. Het boek gaat over de overgang van het industriële naar het postindustriële tijdperk – 'we are moving from a muscle to mental economy' – een transitie die volgens Rosin vooral voordelig heeft uitgepakt voor vrouwen.

Want, zo zegt Rosin: de vaardigheden van vrouwen passen beter bij de huidige economie. De spierkracht van mannen raakt meer en meer overbodig en daarmee ook het kostwinnerschap en de autoriteit die daar vaak aan verbonden was.

Vrouwen doen het in Amerika nu al economisch beter dan mannen, vooral in de arbeiders- en middenklasse, stelt Rosin: ‘De vijftien beroepscategorieën in de VS waarvan wordt voorspeld dat ze de komende tien jaar het hardst zullen groeien, worden op twee na allemaal vooral bezet door vrouwen’.

Podcastliefhebbers kunnen Rosin overigens ook kennen van de gelauwerde podcast Invisibilia. Ook schrijft ze voor onder andere The Atlantic en The Washington Post.

'de huidige economie verandert in een plek waar vrouwen succesvoller kunnen zijn dan mannen'

Elliott Hulse

mannencoach

Elliott Hulse (1979) is fitness- en mannencoach. Hij is groot geworden via YouTube, en heeft inmiddels ruim 800.000 abonnees. In zijn veelbekeken video’s pleit hij voor het traditionele gezin, waarbij de rolverdeling tussen man en vrouw duidelijk is. Het huwelijk staat volgens hem onder druk in de huidige ‘gedegenereerde’ samenleving en moet daarom worden verdedigd. 

Mannen zouden meer voor zichzelf moeten opkomen, zegt Elliott. Krachttraining is volgens hem daarbij een heel handige, zo niet essentiële manier om het hoofd te ordenen en het humeur te verbeteren. Hulse was een van de belangrijkste sprekers op de befaamde 21convention, een bijeenkomst voor mannen uit de manosphere.

 

Rollo Tomassi

schrijver

Rollo Tomassi (1968) staat bekend als de 'Godfather' van de Red Pill-community. Hij is de schrijver van het belangrijkste boek van deze gemeenschap, The Rational MaleTomassi houdt online consults met mannen die met zichzelf worstelen of in moeilijkheden zijn gekomen, bijvoorbeeld in relaties. 

meer zoals 'Alfamannen'