VPRO Tegenlicht

Handel in voorkennis

Beleggen is populair. Maar de eindeloze datastromen die we met zijn allen genereren hebben de dynamiek op de aandelenbeurs veranderd. Wie heeft daarvan het meeste profijt?

vanaf 11 september online, 12 september om 22:05 uur op NPO2

De aandelenbeurs hoort een gelijk speelveld te zijn: iedereen heeft dezelfde informatie. Maar ongemerkt hebben terabytes aan data hun intrede gedaan op de aandelenbeurs. Slimme bedrijven duiken in de berg data die over ons wordt verzameld, om zo eerder dan de rest van de markt te kunnen zien wat de omzet van Apple is, of het aantal abonnees van Netflix. VPRO Tegenlicht duikt in de wereld van ‘alternative data’, om te kijken wie er wint op de beurs, en wie niet.

VPRO Tegenlicht: 'Boeren, burgers en beren'
26 september, 22.05 uur NPO2

over de uitzending

Door de coronacrisis en de lage rentes op spaarrekeningen stortten grote groepen nieuwe particuliere beleggers zich de afgelopen jaren op de aandelenbeurs. In de hoop op hogere rendementen, en soms als puur entertainment. 

Waar beleggers voorheen moesten wachten op jaarverslagen, berichten van analisten, kwartaalcijfers en de persberichten die vanuit bedrijven werden gepubliceerd, blijkt het inzetten van oneindige hoeveelheden data uit andere bronnen voor grote beleggers zeer lucratief. Deze ‘alternative data’ blijkt goed te kunnen voorspellen of bepaalde koersen omhoog of omlaag zullen gaan.

Hoe beïnvloedt 'alternative data' de aandelenbeurs?

Alle data die over ons wordt verzameld blijkt een goede voorspeller te zijn van de aandelenbeurs. Een data-analyse van creditcard-afschriften van miljoenen mensen kan de cijfers met grote precisie voorspellen. En een bedrijf als Thinknum helpt beleggers door alle data van sociale media sites te analyseren op signalen die kunnen verklappen wat een bepaald aandeel zal doen.

De zucht naar data om beleggers een beter inzicht te geven, houdt niet op bij creditcard-informatie en Twitterberichten. Ook de emoties in de stemmen van CEO’s worden geanalyseerd door het bedrijf Helios Life Enterprises, die uit elke zin kan destilleren of de persoon in kwestie vrolijk is, zelfverzekerd of juist geïrriteerd.

Wie heeft er toegang tot al deze waardevolle, voorspellende data? Tot nu toe zijn het vooral grote beleggers zoals hedgefunds die miljarden euro’s per jaar neertellen om toegang te hebben tot deze datasets. Maar voor beleggers met een kleine portemonnee is toegang tot deze data lastig. In ‘Handel in voorkennis’ biedt Tegenlicht inzage in hoe nieuwe datastromen de beurs veranderen en wie hier het meeste profijt van heeft.

Regie: Martijn Kieft
Research: William de Bruijn
Productie: Jeroen Beumer
Camera: Jackó van ‘t Hof
Montage: Michiel Hazebroek
Animatie: Julia Veldman
Eindredactie: Doke Romeijn en Geert Rozinga

over de sprekers

Justin Zhen
Thinknum Alternative Data

Colby Howard
Paragon Intel

Emmett Kilduff
Eagle Alpha

Gerwin Schalk
Helios Life Enterprises

James Kardatzke & Christopher Kardatzke
Quiver Quantitative

Justin Zhen

Thinknum Alternative Data

Justin Zhen is de medeoprichter en directeur van Thinknum Alternative Data in New York. Thinknum handelt in alternatieve data en is oorspronkelijk opgericht voor institutionele beleggers. De datasets waarin ze handelen bevatten onder andere prijstrends voor losse producten, maar ook informatie over of bedrijven mensen werven, of juist ontslaan. Dit helpt beleggers, bedrijven en overheden om beter te beleggen. 

Zhen gelooft dat alternatieve data investeerders slimmer en sneller zullen maken en dat iedereen die in financiën werkt niet zal ontkomen aan het gebruiken van alternatieve data. Als je over tien jaar nog niet op die manier werkt, zul je volgens Zhen niet meer meedoen.

'Het is nuttig dat de markt transparanter wordt'

Colby Howard

Paragon Intel

Colby Howard is directeur van Paragon Intel in New York. Bij Paragon Intel wordt iedereen gevolgd die een groot bedrijf runt en worden gegevens over leidinggevenden inzichtelijk gemaakt. Alle verzamelde informatie is openbaar. Zo verzamelt Paragon Intel bijvoorbeeld vluchtdata van vliegtuigen waarmee de zakelijk leiders zich verplaatsen.

Howard hecht waarde aan privacy, maar stelt dat je bepaalde dingen moet opgeven als je eenmaal miljoenen per jaar verdient en de top bereikt hebt. Jouw achtergrond heeft invloed op jouw beslissingen als CEO, en deze beslissingen beïnvloeden de prestaties en dus de beurskoers van jouw bedrijf. Volgens Howard is transparantie geboden en hebben aandeelhouders recht op deze inzichten, zodat ze van leidinggevenden weten hoe hun arbeidsverleden eruit ziet, welke keuzes ze maken in hun privéleven en hoe dat impact heeft op de koers van hun bedrijf.

'Als je de top bereikt hebt en tientallen miljoenen per jaar verdient, moet je in ruil daarvoor een stukje privacy opgeven'

Emmett Kilduff

Eagle Alpha

Emmett Kilduff is oprichter en CEO van Eagle Alpha, gevestigd in Dublin, New York en Londen. Eerder was hij werkzaam als investeringsbankier bij Morgan Stanley en Credit Suisse. Eagle Alpha is een marktplaats waar datasets van anderen worden aangeboden. Je kunt hierbij denken aan creditcard-, locatie-, social media-, en bestellingendata. Deze data worden verkocht aan onder andere hedgefondsen en grote bedrijven.

Ze hebben bij Eagle Alpha een team met zogenoemde “datajagers”. De datajagers zoeken naar datasets, die vervolgens worden aangeboden op de marktplaats. In totaal biedt Eagle Alpha nu toegang tot zo’n 1200 datasets. Kilduff denkt dat, op de lange termijn, vooral institutionele en grote beleggers hiervan zullen profiteren.

'Uiteindelijk profiteert niet de kleine belegger, maar de grote belegger van de transparantie in de markt'

Gerwin Schalk

Helios Life Enterprises

Gerwin Schalk is neurowetenschapper en academisch ondernemer gespecialiseerd in AI/machine learning en software-engineering toegepast op fintech en medische apparaten. Ook is hij medeoprichter en Chief Science Officer (CSO) van Helios Life Enterprises in Albany, New York. Hier wordt belangrijke informatie over aandelen gewonnen uit de stem van leidinggevenden.

‘Een van de dingen die wij meten, is de stress in de stem van een bestuurder,' legt Schalk uit. ‘Als je dit elk kwartaal doet, kun je zien hoe een bedrijf het doet aan de hand van de stem van de bestuurder.’ Zo hebben Schalks analyses signalen opgepikt in de stem van Elon Musk die erg positief klonken. Hiermee voorspelde Helios life op 23 oktober 2019 een forse koersstijging voor Tesla. Die bleek te kloppen: de koers steeg van 200 dollar in oktober naar 350 dollar in november.

'In de toon van de stem sijpelt veel emotionele informatie door. Dit is enorm bruikbaar voor beleggers'

James Kardatzke & Christopher Kardatzke

Quiver Quantitative

James en Christopher Kardatzke zijn tweelingbroers van 21 jaar oud. Tijdens hun studies richtten zij samen Quiver Quantitative op, waar Christopher technologisch directeur is (CTO) en James CEO. James studeerde economie en Christopher studeerde statistiek.

Als honkballiefhebbers lazen ze vroeger het boek ‘Moneyball’ van Michael Lewis. Hierin legt een kleine, arme honkbalclub het af tegen een grote club, tot de manager van de kleine club het over een andere boeg gooit. In plaats van te kijken naar de spelers, kijkt hij naar de statistieken over de spelers. Hierop gebaseerd stelt hij zijn team samen, waarna ze genoeg wedstrijden winnen om het seizoen te winnen.

Het doel van de Kardatzke-broers is dan ook om alternatieve data beschikbaar te maken voor het brede publiek. Ze willen de informatiekloof dichten tussen Wall Street en een niet-professionele belegger, zodat beiden even verstandig kunnen beleggen. 

'Kleine beleggers hebben het nakijken, daarom hebben wij ons bedrijf opgericht'

meer lezen, zien & luisteren

Wanneer wordt het gebruik van 'alternative data' verboden handel met voorkennis?

lees het artikel

Veel grote beleggers wachten niet meer op de kwartaalcijfers, maar weten door slim gebruik te maken van data allang hoe bedrijven ervoor staan. Maar is dat wel eerlijk, of is het een vorm van handelen met voorkennis?

Wat zijn alternatieve data en hoe beïnvloeden ze de aandelenbeurs?

lees het artikel

Grote beleggers gebruiken alternatieve data om kennis te vergaren over de aandelenbeurs. Wat zijn alternatieve data eigenlijk?

'Alternatieve data maakt beleggers sneller en slimmer'

Groen geld

bekijk de uitzending

Een derde van alle investeringen heeft een groene bestemming. Beleggers realiseren zich maar al te goed dat het toekomstige geld zich in de duurzame sector bevindt. Maar waar komt al het groene geld terecht? En heeft elke belegger de juiste intenties?

Never waste a good crisis

bekijk de uitzending

Je zal maar minister van Financiën zijn en de grootste naoorlogse crisis breekt uit in het laatste jaar van je ambtstermijn. Hoe te handelen? Wat is de impact van het openzetten van de geldkraan? En hoelang mag dat duren?

De donut economie

bekijk de uitzending

Markten zijn inefficiënt en groei is niet alles zaligmakend: tijd voor een nieuw economisch model.

Nederlandse alternatieve data

Ook in Nederland ontstaan er bedrijfjes die handelen in alternatieve data. De startup van Sjoerd Leemhuis verzamelt en analyseert zakelijk nieuws
van over de hele wereld.

De voorkennis van nu

Lees het artikel

De dynamiek op de aandelenbeurzen wordt steeds meer bepaald door nieuwe datastromen, zogeheten alternative data.