Regie: Tjitske Mussche en Laura Stek
Research: Monique Lesterhuis
Mixage: Alfred Koster
Tune en lied: Wisse Beets
Productie: Zoë de Wilde
Vormgeving: Julia Veldman
Samenstelling online: Arja van den Bergh
Eindredactie: Bregtje van der Haak en Doke Romeijn
Pioniers zijn mensen met grote idealen die de wereld niet nemen zoals die is en zich met volledige overgave in een avontuur storten.
Mensen die in tijden van klimaatverandering, de stikstofcrisis, plattelandskrimp en de corona-pandemie, hard nodig zijn.
Onderweg komen ze obstakels tegen: geldgebrek, ongeloof vanuit hun omgeving, bureaucratie die tegenwerkt of gewoon domme pech. Maar ze gaan door en bereiken hun doel. Of niet.
Dit soort karakters vind je niet alleen in romans en films, ze zitten soms gewoon om de hoek. In een garage in Limburg, in een Brabantse boerderij of een dorpshuis in Noordoost-Groningen. Mensen die met een goed idee zelf het heft in handen nemen om te wereld te verbeteren. En wat gebeurt er dan?
aflevering 1
Kharim en Saīdi en hun tomatenmachine
De Marokkaans-Limburgse broers Kharim en Saīdi Pani bedachten een aantal jaren terug de WALTER-PRO: een aluminium apparaat ter grootte van een wasmachine, waar verschillende gewassen optimaal in gekweekt kunnen worden.
In hun garage maakten ze een volledig werkend product, maar daarna begon de strijd pas echt: hoe krijgen ze hun product aan de man? En welke impact heeft de uitvinding op de familiaire relaties?
aflevering 2
Frans, Pieter en hun energieneutrale dorp
Als het aan Frans Pool en Pieter Kroon ligt, is hun Friese dorp Wijnjewoude in 2025 helemaal energieneutraal. Dat zou moeten lukken als er maar een weide met zonnepanelen aangelegd zou worden, en een mestvergister komt die mest omzet in biogas. De gemeente en de overheid staan te springen: dit zou een voorbeeld voor de rest van Nederland kunnen zijn. Nu moeten Frans en Pieter alleen de rest van het dorp nog zien te overtuigen.
aflevering 3
Abdelhamid en zijn studiezalen
In het arme gezin in Amsterdam-West waar Abdelhamid (30) opgroeide, was studeren niet vanzelfsprekend. Toen hij afgestudeerd was als bouwkundig ingenieur, besloot hij andere kinderen uit kwetsbare gezinnen te helpen door studiezalen op te richten. Wekelijks komen er nu bij hem 600 kinderen huiswerk maken. Toen die kinderen door de coronacrisis thuisbleven, belde hij ze allemaal op om te vragen wat er nodig was. En dat was veel meer dan een plekje om te studeren.
aflevering 4
Geert en zijn boerderij van 200 mensen
Na een persoonlijke crisis besluit landbouwconsulent Geert dat het anders moet. Hij bedenkt een systeem waarbij de voedselproductie zo snel mogelijk van grond naar mond gaat: de Herenboerderij. Onderweg komt hij wel wat regeltjes tegen. En laat dat nou net zijn waar hij nìet van houdt.
aflevering 5
Amber en haar digitale modehuis
Amber is virtual fashion designer en studeerde als eerste ontwerper ter wereld af met een geheel digitale collectie. Voor de uitbraak van de corona-crisis werd haar bedrijf The Fabricant door de bestaande industrie nog met scepsis bekeken, maar sinds een aantal weken heeft ze het drukker dan ooit...
aflevering 6
Hans en zijn krimpende dorp
Het is 2015 als huisarts Hans Berg (dan 60) uit het Oost-Groningse dorp Wedde de kans op een jonge opvolger ziet slinken. In zijn praktijk ziet hij vooral ouderen die hun huis door de krimp niet meer verkocht krijgen en daarmee hun appeltje voor de dorst verliezen. De armoede en eenzaamheid trekt Berg zich aan. Daarom start hij een project om vrijwilligers en hulpbehoevenden aan elkaar te koppelen: Wedde dat ’t lukt. En lukt het hem dan ook om een opvolger te vinden?
over de makers
Pioniers is een samenwerking tussen VPRO Tegenlicht en radiomakers Tjitske Mussche en Laura Stek. Zij begonnen in 2010 met het maken van persoonlijke verhalen voor de VPRO-radio/podcastprogramma’s Plots, Toendra en Het leven een gebruiksaanwijzing.
Sinds 2014 maken ze samen de succesvolle podcast Ongesigneerd, over het onopvallende design van onder andere de straatlantaarn, het asielzoekerscentrum en de stoeptegel, en wat de verhalen daarachter ons vertellen over Nederland.