Samsø energieproject

Met vlag en wimpel benoemd tot 'hero of the environment' gaat Søren Hermansen de uitdaging aan: een heel eiland overtuigen over te stappen op duurzame energie. 'Je kan een eiland niet in één keer bekeren. Je doet het per persoon, en uiteindelijk heb je iedereen aan boord.'

'Hero of the Environment'

In 2008 is Søren Hermansen, directeur van de Samsø Energiakademi en hoofd van het Samsø energie project, uitgeroepen tot één van de Heroes of the Environment door Time Magazine. In 2009 ontving Hermansen de Göteborg Award – de Nobelprijs op het gebied van duurzame ontwikkeling. Zelf is Hermansen verbaasd door al die eerbetonen. Waar de beloning voor hem op wijst: 'You have done a good piece of work'.

Boer van oorspong en uitgegroeid tot Deense island hero. Door de inzet en toewijding van Hermansen en zijn Energiakademi op Samsø zijn de eilanders erin geslaagd de CO2-uitstoot met 140 procent te verminderen. 'Een bewoner van Samsø heeft een gemiddelde CO2-uitstoot van minus (!) 3.7 ton per jaar, terwijl het nationale gemiddelde op 10 ton ligt,' licht Hermansen toe in een interview met Evolution.

Off-grid island

Samsø (spreek uit: SOM-suh) is een klein eiland middenin de wateren van de Deense binnenzee Kattegat. Het eiland is naar eigen zeggen CO2 neutraal (ze produceren meer duurzame energie dan ze in totaal aan energie verbruiken) en daarmee bij uitstek het duurzame visitekaartje van Denemarken.

De nieuwe missie van de Deense showcase is volledig Fossilifri worden: losgekoppeld van fossiele brandstoffen. Dit betekent dat alle kolen, olie en gas in 2030 moeten zijn vervangen door alternatieven: om dat te halen moeten de huidige windmolens efficiënter worden en moet al in 2020 50% van de auto's electrisch rijden.

Denen en energie

Denemarken is al decennia energiebewust door een gebrek aan eigen (fossiele) grondstoffen, het eiland heeft geen gasbel zoals Nederland. In de introductie van de Danish Energy Policy wordt, naast de wereldoorlogen, ook de oliecrisis in de jaren 70 aangehaald als katalysator voor het Deense besef van hun kwetsbaarheid in energievoorziening. De urgentie voor energiezekerheid heeft ertoe bijgedragen dat het schiereiland inmiddels voorop loopt in het overstappen op duurzame alternatieven.

Al begin jaren 90 begon Denemarken daarom met een actief beleid om duurzame energie en energieonafhankelijkheid te stimuleren. Het land hief een energiebelasting op fossiele brandstoffen en electriciteit (beschreven in het Energy 2000 plan), vanaf 1992 vervangen door een combinatie van die energiebelasting met CO2-belasting, met een uitzondering voor hernieuwbare energie, en de invoering van subsidie op de productie van milieuvriendelijke electriciteit. In 1996 stimuleert Energy 21 de productie van duurzame energie, vooral windenergie, nog verder.

Gezamelijk zijn de inwoners van Samsø op de duurzame weg. Het Samso Renewable Energy Island project onder leiding van Søren Hermansen is eind vorige eeuw gesubsidieerd door de Deense overheid. Het experiment op Samsø demonstreert dat een energietransitie mogelijk is, en dat de voortrekkers van onderop komen: een off-grid eiland ondersteunt Denemarken in haar missie om een land zonder fossiele brandstoffen te worden.