Voor bedrijven zijn de kosten om duurzaam te worden vaak een drempel. Duurzaamheid kan echter juist geld opleveren. Voor bedrijf en individu.
Duurzaamheid heeft een imago van geldverslindende investeringen. Het kan soms een tijd duren voor die investeringen worden terugverdiend. In deze les zien we hoe Ford grootschalig voor duurzaam produceren koos, toen ze eenmaal doorhadden dat dit geld oplevert. Er zijn ook zakenmannen voor wie duurzame producten op de markt brengen, belangrijker is dan er zelf rijk van worden. Maar uiteindelijk willen we allemaal het liefst rijk worden van de wind. In het Deense Samsø lijkt ze dat te lukken.
Fragmenten
1. Een duurzaam industrieterrein
2. Duurzaam belangrijker dan geld
3. Leven van de wind
FRAGMENT 1: Een duurzaam industrieterrein
In Detroit ligt een van de grootstse en oudste industrieparken: het Ford Rouge Center. Hier kwamen de eerste Fords van de lopende band rollen. De vervuiling was hier enorm. Ford stond voor de keuze: of het terrein verlaten of het terrein vernieuwen. Er werd gekozen voor het laatste. Stafchef Timothy O'Brien van Ford vertelt hoe architect William McDonough en chemicus Michael Braungart hem wisten te overtuigen dat hun methode economisch en ecologisch de beste was voor het renoveren van het Ford Rouge Center.
Dit fragment komt uit de aflevering Afval = voedsel. Afval verdwijnt niet, omdat de aarde een gesloten systeem is. Het lijkt soms alsof afval weg is, maar dat komt omdat het verdunt wordt met water of bedekt met aarde. Door afval als voedsel te zien en als grondstof voor een nieuw productieproces, kan dit probleem worden opgelost.
FRAGMENT 2: Duurzaam belangrijker dan geld
Frans Otten zet zich met zijn bedrijf in voor schone ledlamptechnologie. Hij wil deze lampen in China op de markt brengen, maar weet dat er het gevaar dat de technologie wordt gekopieerd. Toch wil hij de technologie van zijn bedrijf delen, omdat hij het belangrijker vindt dat de energiezuinige producten op de markt komen, dan dat hij er zelf geld aan verdient.
Dit fragment komt uit de aflevering Cleantech. In deze aflevering worden allerlei technologische ontwikkelingen getoond die kunnen zorgen voor een schonere en duurzamere wereld.
FRAGMENT 3: Leven van de wind
In de energiebehoefte voorzien en geld verdienen. Søren Hermansen vertelt hoe dat ze lukt op het Deense eiland Samsø. Het eiland draait volledig op zelf opgewekte windenergie. De energie die ze overhouden, verkopen ze terug aan het netwerk. De windmolens zijn coöperatief eigendom van de bewoners van dit eiland en van mensen van buiten dit eiland. De winstmarge op deze aandelen is ongeveer 8 procent. Econoom en politiek adviseur Jeremy Rifkin legt uit hoe het feed-in tariff werkt dat dit mogelijk maakt.
Die financiële maatregel geldt niet alleen in Denemarken, maar ook in Duitsland. In Nederland heeft de energiemarkt een andere structuur. Peter Breithaupt, directeur Grunneger Power, vertelt over de voordelen van lokaal opgewekte energie. Verduurzamer Marjan Minnesma vertelt dat Nederland achterloopt op het gebied van duurzame energie, maar ziet wel dat er een kentering gaande is.
Dit fragment komt uit de aflevering Power to the people. Deze aflevering laat zien hoe burgers het heft in eigen hand nemen. Als antwoord op de multinationalisering van de wereld kiezen burgers ervoor om kleinschalig en lokaal zelf alles te regelen. Het decentraliseren van de energiemarkt staat hierin centraal.
Opdrachten
De fragmenten kunnen in de klas behandeld worden met de volgende opdrachten.
Discussie
1. Economische belangen en duurzaamheid gaan hand in hand
2. Duurzame producten moeten gesubsidieerd worden door de overheid
3. Bedenkers van duurzame oplossingen moeten nadenken over geld verdienen
4. De Nederlandse energiemarkt moet het Duitse voorbeeld volgen
Essay
Schrijf een essay dat begint met de volgende zin:
"Financieel gewin is een slechte prikkel om duurzamer te worden, want..."
Duurzaamheid moet niet afhankelijk zijn van een prikkel op korte termijn, zoals een financiële prikkel. In dit essay betoogt de student waarom duurzaamheid die wordt gemotiveerd door een financiële prikkel, nooit werkelijk duurzaam kan zijn. Met deze opdracht willen we de student motiveren om argumenten en informatie te verzamelen die niet direct uit de fragmenten en bijbehorende afleveringen zijn te halen.
Praktijk
In Nederland zijn er inmiddels kleinschalige aanbieders van duurzame energie. De student brengt deze aanbieders in kaart en vergelijkt het aanbod van een kleinschalige producent van duurzame energie met het aanbod van de traditionele energiebedrijven. Wat wordt er aangeboden en wie is financieel voordeliger? Het resultaat van dit onderzoek verwerkt de student in een kort verslag.