Actrice, schrijver en theatermaker Nazmiye Oral is de derde Zomergast van 2020. Waar gaat zij het over hebben en waarom? Dit zijn vijf talenten van Nazmiye Oral die de basis vormen van haar avond.

1. Ze is een veelgevraagd actrice met enorme staat van dienst

Naast de toneelplanken kent Nazmiye Oral de camera ook goed. Wat begon als rollen in series als Baantjer (1995) en A’dam E.V.A. (2011) groeide uit tot de hoofdrol in In vrijheid (2016) waarvoor ze een Gouden Kalf won, en de series Flikken Maastricht (2017) en dit seizoen Koppensnellers en Nieuw Zeer (2020). Acteren zit in haar bloed en het is niet onverwacht dat ze verschillende filmfragmenten meeneemt naar haar Zomergastenavond, waaronder de actiefilm Revolver (2005) met Jason Statham.

2. Ze maakt theater dat verbindt

De tijd van passief achterover leunen bij een theaterstuk is voorbij. Dat besef je wel als je een stuk hebt bijgewoond van Adelheid|Zina, de toneelgroep waarvan Oral één van de oprichters is. Met dit gezelschap maakt ze Wijksafari’s: ze laat zich door bewoners van een wijk voor enkele weken ‘adopteren’ om in hun huid te kruipen. Op basis van die lokale verhalen wordt theater gemaakt en opgevoerd in de wijk.

Tijdens een van de Wijksafari’s werd de Utrechter Ries van Dijk geadopteerd, die tegen de komst van een asielzoekerscentrum was. Oral laat een fragment zien van Danny zoekt problemen, waarin verslaggever Danny Ghosen de spanningen in probleemwijken onderzoekt en met Van Dijk spreekt over zijn mening over de komst van het AZC.

3. Ze vindt manieren om je te verhouden tot andersdenkenden zonder jezelf te verloochenen

Oral noemt zichzelf ‘de brievenschrijver van het dorp’, een verwijzing naar brievenschrijvers in Turkse dorpen met veel analfabeten. Ze biedt zichzelf aan om een brief te schrijven namens iemand, voor diens familielid, partner of vriend. Het is een goede manier om Het Gesprek te openen.

Op haar Zomergastenavond wil ze een lans breken voor openheid en het volledig accepteren van de ander zoals die is. Dat illustreert ze bijvoorbeeld aan de hand van psychotherapeut en YouTuber Dr. Kirk Honda met zijn show Psychology in Seattle, waarin hij op een luchtige manier en zonder te oordelen relaties in populaire media - zoals 90 Days Fiancé - voorziet van commentaar en tips voor de kijker.

4. Ze heeft honderden columns op haar naam staan

Van 2003 tot 2012 schreef ze voor de Volkskrant, daarna droeg ze columns voor in de talkshow De Nieuwe Maan en tegenwoordig schrijft ze voor de Gelderlander. Dit jaar wordt haar roman ‘Zehra’ opnieuw uitgebracht, waarvoor zij genomineerd werd voor de E. du Perronprijs. Het verhaal gaat over een 13-jarig meisje dat verstoten wordt door haar moeder en na omzwervingen in de leer komt bij een oudere vrouw die de lijkenwasser van het dorp is.

Al van jongs af aan had Nazmiye Oral een zwak voor het schrijversvak en dat kwam deels door de Nederlandse film Bastille (1984), over een geschiedenisleraar die al jaren bezig is met het schrijven van een roman, gespeeld door Derek de Lint. Van die film laat ze een fragment zien op haar Zomergastenavond en ze zal toelichten hoe Bastille haar inspireerde tot het schrijverschap.

5. Ze is niet bang om zichzelf te laten zien

Voor een acteur kan een rol heel persoonlijk zijn, maar Nazmiye Oral gaat nog een stapje verder: ze vecht ruzies met haar eigen moeder uit op het toneel. In de intieme opvoering Niet meer zonder jou stond ze twee jaar lang samen met haar traditioneel Turkse moeder Havva op het podium. In de voorstelling komen taboes aan bod en wordt er over tradities, religie, maar ook seksualiteit gesproken. Na een tournee van twee jaar, waarbij ze onder andere in New York met haar moeder op het toneel stond, werd de voorstelling ook voor hun familie en vrienden bij hun thuis in Hengelo opgevoerd. Dat werd een documentaire, die in première ging op het Nederlands Film Festival. 

Nazmiye Oral is opgegroeid met een broertje met verstandelijke beperking en een zusje met laag IQ, over wie ze ook een theaterproject maakte. Ze herkent haar oude thuissituatie in de documentaire Only Human: The Strangest Village in Britain (2005), over een Brits dorpje waarin mensen met een leerachterstand en verstandelijk gehandicapten samen leven en werken. Ze zal vertellen over de spagaat waarin ze verkeert, omdat ze zich aan de ene kant schuldig voelt maar aan de andere kant ook haar eigen leven wil leiden.