De eerste Zomergast van 2019 is misdaadverslaggever John van den Heuvel. Waar wil hij ons naar laten kijken en waarom? Vijf redenen:

1. Hij vertelt over de jacht op Ridouan Taghi

Deze week berichtte John van den Heuvel in De Telegraaf dat het Openbaar Ministerie sterke vermoedens heeft dat Ridouan Taghi, die verdacht wordt de opdrachtgever van meerdere moorden te zijn en naar wie al langer gezocht wordt, zich in Dubai bevindt. Een nieuwe ontwikkeling in een zaak waarmee Van den Heuvel sterk betrokken is: als journalist schrijft hij met grote regelmaat over Taghi, wat ertoe heeft geleid dat er een ernstige bedreiging voor Van den Heuvel geldt waardoor hij dag en nacht beveiligd moet worden. In Zomergasten zal John van den Heuvel meer vertellen over zijn leven met constante dreiging en over de man van wie die dreiging afkomstig is.

2. Hij heeft een geschiedenis met Holleeder

Misdaad intrigeert. Niet alleen in boeken, films en series, maar ook in het echte leven. Zo kent iedereen inmiddels wel een hoofdstuk uit het leven van Willem Holleeder. Sinds zijn vrijlating in 2012 dook hij steeds vaker op in de media en binnen korte tijd groeide hij uit tot ‘knuffelcrimineel’ en kreeg hij een populaire status. Het boek Judas, waarin Astrid Holleeder schrijft over haar familie en band met haar broer Willem heeft een nieuw licht geworpen op de topcrimineel.

Al meer dan dertig jaar, sinds 1983, volgt John van den Heuvel Willem Holleeder. Pas in de jaren negentig zag hij hem in levende lijve tijdens een freefight-gala in een Utrechtse sporthal, zo beschrijft Van den Heuvel in zijn boek De spiegel van het recht. Hij vergelijkt de bekende crimineel met een tropische malaria: ‘Iedere keer als je denkt dat je ervan af bent, kom je hem weer tegen.' Tijdens zijn avond in Zomergasten vertelt John van den Heuvel aan de hand van een fragment uit Judas over de relatie tussen hem en Holleeder.

3. Hij is fanatiek PSV-fan

John van den Heuvel is opgegroeid in Eindhoven en fanatiek PSV-fan. En dat steekt hij niet onder tribunestoelen of -banken. Van den Heuvel schuift in tv-programma’s niet alleen aan als misdaadexpert, hij wordt ook regelmatig gevraagd om zijn kijk op de voetbalwereld.

Hij was een van de 34 supporters in Wit-Rusland in het uitvak bij een wedstrijd tegen BATE Borisov en tijdens een wedstrijd tussen PSV en Tottenham Hotspur in het Wembley-stadion vorig jaar, waar hij met zijn zoon bij was, juichte hij voor PSV. Helaas voor Van den Heuvel en zijn zoon was het verboden om je op de tribune als uitfan te profileren en werden ze per direct uit het stadion gezet. We maken kennis met John de voetbalsupporter.

4. Hij blikt terug op de grootste politieflater in onze geschiedenis

Wie aan undercoveragenten in Nederland denkt, denkt (naast de populaire serie Undercover op Netflix) waarschijnlijk ook aan de IRT-affaire. Dat was het moment waarop opsporingsmethoden in Nederland voorgoed zouden veranderen. In 1993 bleek dat het Interregionaal Recherche Team (IRT), dat grootschalige drugssmokkel in kaart moest brengen, tientallen regels had overtreden.

Om door te kunnen dringen tot de top van de criminele organisatie, waaronder de drugsbende van Klaas Bruinsma, werden meerdere containers met hasj doorgelaten, zonder dat er getraceerd werd waar de inhoud uiteindelijk terecht kwam. Bovendien hadden criminelen miljoenen verdiend onder toeziend oog van de politie.

Het inzetten van een criminele burgerinfiltrant werd ter discussie gesteld en het gevolg was een parlementair onderzoek en een nieuwe reeks wetten omtrent opsporingsbevoegdheden: Wet BOB. Voortaan moest van alle opsporingsmethoden expliciet verslag worden gemaakt en waren geheime operaties niet meer toegestaan. John van den Heuvel zal op zijn Zomergastenavond terugblikken op de impact van de IRT-affaire.

5. Hij vertelt over feit en fictie in gevaarlijk politiewerk

Tijdens zijn werk bij politievoorlichting miste John van den Heuvel de spanning van het operationele politiewerk en besloot hij aan de slag te gaan als undercoveragent. Volgens een nieuwe methode bij het korps, pseudokoop, zou hij gaan infiltreren in de drugs- en wapenwereld. Als pseudokoper moest John zich voordoen als iemand die drugs wilde kopen, om vervolgens drugsdealers te kunnen ontmaskeren.

Bij zijn opleiding tot deze functie kregen John van de Heuvel en zijn studiegenoten het fragment van Scarface (Brian De Palma, 1983) te zien waarin iemand vastgeketend in een douchecel koelbloedig wordt vermoord met een kettingzaag. De boodschap: ‘Dit is waar je straks mee te maken krijgt.' Gelukkig voor Van den Heuvel heeft hij deze scène in de twee jaar dat hij undercoveragent was – langer mocht je het niet zijn omwille van de veiligheid – niet letterlijk meegemaakt. John van den Heuvel laat op zijn avond dit fragment zien om te praten over zijn tijd als undercoveragent.