De eerste Zomergast van 2020 is rapper Typhoon (Glenn de Randamie). Waar wil hij ons naar laten kijken en waarom? Vijf redenen:

1. Hij laat de kracht zien van samen muziek maken

Of het nu gregoriaanse koorzang is, islamitische qawwali of gospel: muziek is onlosmakelijk verbonden met een groepsgevoel, al dan niet verweven in een religie. De Randamie haalt veel inspiratie uit zijn geloof – na zijn burn out liet hij zich opnieuw dopen. Voor zijn album Lobi da Basi putte hij uit diverse muziekgenres, van jazz tot gospel, waarin samenspel centraal staat.

Hoe samen muziek maken kan ontroeren is goed zichtbaar in de concertfilm Amazing Grace (2018), waarin Aretha Franklin haar live-album uit 1972 met dezelfde naam opneemt. Die opname was een reactie op de rassenrellen in Amerika. Met haar muziek wilde ze terugkeren naar de muziek van haar jeugd en naar liederen van hoop. Het koor kan al snel niet stil blijven zitten en het wordt de pianist en Franklin zelfs even teveel, waarna ze zichzelf met nog meer energie herpakken. Gospel op z’n best.

2. Hij heeft een vooraanstaande positie in het racismedebat

Op 1 juli dit jaar werd bekend dat De Randamie onderdeel uitmaakt van het adviescollege dat de komende maanden gesprekken organiseert over het Nederlands slavernijverleden en de doorwerking daarvan in de hedendaagse samenleving. De Randamie heeft dagen doorgebracht in de archieven om meer te weten te komen over zijn familiegeschiedenis. Hij dacht dat zijn voorouders tot slaaf gemaakten waren, wat aan zijn moeders kant inderdaad zo bleek te zijn. Maar hij ontdekte ook dat aan zijn vaders kant een directe lijn is naar een slavenhouder. Dat bevestigde voor hem dat de werkelijkheid altijd genuanceerder is dan je denkt.

In zijn uitzending toont hij een fragment uit de film I Am Not Your Negro (2016), waarin Malcolm X, Martin Luther King en James Baldwin aan het woord komen. Drie zwarte activisten die het racismeprobleem ieder op hun eigen manier te lijf gingen, maar streden voor hetzelfde doel.

I Am Not Your Negro

Verenigde Staten/Frankrijk 2016. Documentaire van Raoul Peck.

3. Hij wil het gesprek aangaan over de emancipatie van de man

Waarom mogen mannen in de huidige maatschappij niet huilen? Waarom is woede de enige emotie die mannen is toegestaan? Die thema’s vind je ook terug in Typhoons songteksten; in "Sta me toe" zingt hij over hoe hij zich als moderne man moet verhouden tot een moderne vrouw.

De keuzefilm van Glenn de Randamie sluit aan bij dit thema. Hij laat een fragment zien van Billy Elliot (2000), over een jongetje in een mijnwerkersdorp dat graag ballet danst, maar door vrijwel iedereen met de nek wordt aangekeken. Dansen is immers iets voor meisjes.

Met enige jaloezie neemt De Randamie ook een fragment mee van Sekszusjes TV (2019), een webserie waarin twee zussen alle gêne naast zich neer leggen en openlijk praten over alles wat met seks te maken heeft. Een kwetsbaarheid die je bij mannen niet zo snel ziet.

4. Hij geeft inzicht in de relatie tussen hiphop en jazz

Tijdens zijn onderzoek naar het slavernijverleden ontdekte De Randamie ook veel over de oorsprong van jazz, blues en de moderne hiphop. Hoewel hiphop vaak als een moderne muziekstijl wordt gezien heeft het verrassend veel overlap met jazz: beide stijlen weerspiegelen de tijdgeest van de Afro-Amerikaanse cultuur en hebben vaak een activistische ondertoon. Ook de manier van componeren is vergelijkbaar met veel ruimte voor improvisatie.

De Randamie maakt in zijn muziek veel gebruik van jazz-invloeden. Hij neemt een fragment mee uit de documentaire 1959, The Year That Changed Jazz (2009) waarin aan de hand van vier wereldberoemde jazzalbums de relatie tussen muziek en de Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging wordt geïllustreerd. Eind jaren vijftig veranderde jazz in een muziekstijl waarin muzikale regels werden losgelaten. Artiesten speelden met elkaar, in plaats van voor het publiek, en ze eisten hun plek op in de muziekindustrie en maatschappij.

lees een interview bij 3voor12

Typhoon is terug: ‘Ik moest de lobi herdefiniëren’

5. Hij vertelt over natuur en liefde als inspiratie

Glenn de Randamie is opgevoed in een protestants-christelijk gezin, op de Veluwe, omringd door natuur. Niet vreemd dat hij zijn debuutalbum Tussen licht en lucht bedacht in de bossen aan het water, en zijn succesalbum Lobi di Basi opent met natuurgeluiden. Er is nog een beroemde muzikant die uitdrukkelijk inspiratie uit de natuur haalde: Ludwig van Beethoven. Het deel van zijn leven waarin hij doof begint te worden wordt verteld in de film Copying Beethoven (2006). Daarin legt hij aan een studente uit dat muziek de taal van de natuur en daarmee van God is.

Voor Glenn de Randamie staat God gelijk aan liefde; hij wordt dan ook wel de rapper van de liefde genoemd. Op zijn Zomergastenavond laat hij een fragment van Copying Beethoven zien en licht hij toe hoe zijn geloof en de natuur een rol spelen in zijn muziek en songteksten.

Copying Beethoven

Verenigde Staten/Duitsland/Hongarije 2006. Drama van Agnieszka Holland. Met o.a. Ed Harris, Diane Kruger, Joe Anderson en Matthew Goode.

Zomergasten met Typhoon

bekijk meer over deze Zomergast

VPRO Zomergasten

ga naar de voorpagina