Als de overheid faalt #3: Financiële steun aan de scheepsbouw

OVT 24 juli 2022

In de derde aflevering van de zomerserie 'Als de overheid faalt' onderzoeken Jos Palm en Michal Citroen de parlementaire enquête van 1983 naar de overheidssteun aan 'Nederlands trots': de scheepsbouw. Ook is het deze week precies twee eeuwen geleden dat wereldwijd de eerste wet tegen dierenmishandeling werd aangenomen: Martin’s Act. Historicus Dirk-Jan Verdonk is te gast.

Verder in OVT: Vakantieman Melanie During reist af naar de prehistorie en in het Spoor Terug 'De Mallemolen' van Jan Maarten Deurvorst.

Abonneer je op de OVT-podcast

De OVT-podcast vind je op ►iTunes, ►RSS-feedStitcher en alle andere podcast-kanalen.
Lees hier meer over hoe je OVT als podcast terug kan luisteren op smartphone of computer.

De Vakantieman: Melanie During in de prehistorie

Deze week neemt onze Vakantieman (m/v) de luisteraar mee naar de prehistorie.

Om de reistip van paleontoloog Melanie During te volgen heb je geen vliegticket of treinkaartje nodig. Ogen dicht, en gaan. 

Als de overheid faalt #3: Financiële steun aan de scheepsbouw

Parlementaire enquête van 1983-1984

In de 8-delige serie 'Als de overheid faalt' onderzoeken Jos Palm en Michal Citroen hoe de parlementaire enquête in het verleden wanbeleid aan de kaak stelde. Deze week: de enquête naar de overheidssteun aan scheepsbouwconcern Rijn-Schelde-Verolme.

Heel Den Haag wist van dit schandaal, maar niemand durfde in te grijpen. Want Nederlands trots, onze scheepsbouw die de concurrentie met Japan niet aan kon, stond op het spel. De overheid pompte in totaal 2,2 miljard in de zieltogende bedrijfstak, waarvan geen cent werd terug gezien. In 1983 was de maat vol: het was tijd voor een enquête.

De commissie concludeerde dat de staat zich had laten oplichten, en stelde een pakket maatregelen samen om dat in de toekomst te voorkomen. In het nationale geheugen bleef vooral het beeld hangen van zichzelf goedpratende topbestuurders, die tijdens de drie grote enquêtes van nu weer de beeldbuis zullen vullen.

Met voormalig kamerlid Arie van der Hek, ex-woordvoerder Economische Zaken Jan Schoenmakers en journalist Robert Jan Blom blikken we terug.

Het Spoor Terug: De Mallemolen

Een documentaire van Jan Maarten Deurvorst

Op een autovrij hofje in Den Haag met piepkleine huurwoningen werden talloze grootheden geboren. Jonge kunstenaars in alle disciplines kwamen vanaf de jaren vijftig op de Mallemolen wonen en bouwden er een gemeenschap zonder regels, waar woest werd gedronken en wild gevochten en waar de creativiteit moest ontstaan uit totale vrijheid.

De Mallemolen. Hier leefden schrijvers als Jan Cremer en Helga Ruebsamen, beeldend kunstenaar Lotti van der Gaag, cabaretier Paul van Vliet en F.B. Hotz, die later de P.C. Hooftprijs zou winnen, te midden van inbrekers en ander gajes, om zich volledig te wijden aan de kunst. Sommigen van hen waren van goede komaf, maar daar wilden ze niets meer van weten, want ook rijkdom werd gezien als beknellend voor de vrije geest. Jan Maarten Deurvorst maakte een portret van dit hofje.

Dit is de ingekorte versie van de Radio Doc van januari 2021. Benieuwd naar meer documentaires van Radio Doc? Abonneer u op de podcast DOCS

De eerste wet tegen dierenmishandeling

Waarschijnlijk is er nooit meer zo veel gelachen in het Britse parlement, als tijdens het debat over de eerste wet tegen dierenmishandeling, in 1821 en 1822. Als je de verslagen leest, waarin Richard Martin met verve voor zo’n wet pleit, dan zie je namelijk dat hij bijna om de zin wordt onderbroken door gejoel en gelach. En toch kreeg Martin uiteindelijk zijn zin. Het is deze week precies twee eeuwen geleden dat wereldwijd de eerste wet tegen dierenmishandeling werd aangenomen: Martin’s Act.

Te gast over hoe deze diervriendelijke wet tot stand kwam is Dirk-Jan Verdonk. Dirk-Jan is historicus en directeur van World Animal Protection Nederland.