Chirurg als industrieel ontwerper Jack Jakimowicz werkte tot aan zijn pensioen als chirurg. Hij had zich in de loop der jaren zo geërgerd aan allerlei technische zaken in de operatiekamer, dat hij een tweede carrière begon als hoogleraar bij de faculteit Industrieel Ontwerpen van de TU Delft. Het gaat vaak om kleine dingen: een wegschuivend voetpedaal of de plaats van een beeldscherm, maar het komt ook voor dat artsen niet weten hoe een onlangs aangeschaft apparaat werkt. Of dat een nieuw apparaat veel onhandiger in het gebruik is dan het oude gereedschap dat voor hetzelfde doel gebruikt werd. ----- Wetenschapsnieuws Muggenduet in de hoogte ----- De Amanuensis Achter elke onderzoeker staat een assistent: een laborant, een dierenverzorger of een instrumentmaker. Zonder assistenten geen onderzoek, maar hun namen prijken zelden boven de publicaties. Remy van den Brand maakte een serie reportages over de onmisbare hulpjes van de wetenschap. Vandaag het tweede deel, met de 67-jarige ganzenvanger Harry van Kessel. De vogels die de Brabander vangt verdwijnen niet in de pan, maar worden geringd en daarna weer losgelaten, zodat biologen de trek van de ganzen kunnen bestuderen. ----- Leren en Herinneren Neurowetenschappers nemen aan dat leren en herinneren in de hersenen niet tegelijkertijd kunnen plaatsvinden, omdat bij beide activiteiten dezelfde hersenstructuren betrokken zijn. En die kunnen blijkbaar niet multitasken. Om te onderzoeken of deze aanname klopt, dwong psycholoog Sander Daselaar proefpersonen twee dingen binnen korte tijd te doen: iets nieuws leren en herinneringen ophalen. Hij liet ze een lijstje woorden leren. Vervolgens kregen ze in een hersenscan een serie woorden te lezen, geprojecteerd op een achtergrondfoto. Daarbij moesten ze aangeven of het bekende of onbekende woorden waren. Na de woordentest kregen ze een serie foto’s te zien, waarvan ze ook moesten zeggen of het achtergrondfoto’s waren die ze al gezien hadden of nieuwe. Als een woord correct onthouden is, herinnerden proefpersonen zich de bijbehorende achtergrondfoto slechter. De aanname dat leren en herinneren niet samengaat, klopt dus. Maar sommige proefpersonen bleken een uitzondering op deze regel. Zij konden namelijk zowel woorden als bijbehorende plaatjes goed onthouden. Bij die mensen bleek in de scanner dat in het experiment een klein hersengebiedje actief was. Leren en herinneren vonden niet tegelijkertijd plaats, maar het hersengebiedje werkt als een soort ‘switchboard’ dat zo snel schakelt tussen beide hersenfuncties dat het lijkt of de hersenen beide functies even goed uitvoert.