Het onderzoek: noorderlicht
Wiskunst Heeft u een wiskunde-knobbel, duik dan het atelier in! Want de combinatie kunst en wiskunde is niet zo vreemd als op het eerste gezicht lijkt. Al eeuwen proberen kunstenaars schoonheid door middel van wiskunde te vangen. Zo hadden de Grieken bijvoorbeeld al een op rekenkunde gebaseerde muziektheorie en schreven zij heldenverhalen op strak bepaalde ritmes. In de beeldende kunst wordt de wiskunde duidelijk zichtbaar bij de geometrisch abstracte kunst van de twintigste eeuw. Geometrische figuren en wiskundige verhoudingen vormen daarbij een bron van inspiratie. Dat is onder andere te zien bij de tentoonstelling ‘De Bomen van Pythagoras’ in het Mondriaanhuis. Luistert u naar een reportage van Wopke Hoeben over de zoektocht naar schoonheid in wiskundige kunst. Zij bezocht het Mondriaanhuis en werd door Ankie de Jongh en Aad Goddijn rondgeleid langs kunst, wiskunde en bomen. Wilt u zelf bepalen of wiskunde en kunst leiden tot schoonheid, de tentoonstelling ‘De Bomen van Pythagoras’ is nog tot 23 november te zien in het Mondriaanhuis in Amersfoort. ----- Koel en zakelijk mediteren Met de hulp van meditatieteksten over het lijden van Christus moest de late middeleeuwer een diepe emotionele beleving van dat lijden bereiken, om zich zo met Hem te vereenzelvigen en zodoende te leven zoals Hij. Jose van Aelst, medievist en promovendus aan de Universiteit Utrecht, ontdekte dat dat niet gebeurde door emotioneel gekleurde en gruwelijk beschrijvingen van Christus’ foltering en dood, maar door een koele en welhaast zakelijke benadering van Zijn lijden. ----- WETENSCHAPSNIEUWS Fictieve herinneringen zijn te herkennen in de hersenen. Ooggetuigen zijn niet altijd betrouwbaar. Ze denken dat ze iets gezien of gehoord hebben, terwijl dat niet werkelijk het geval is. Maar dankzij nieuw onderzoek kunnen fictieve herinneringen worden onderscheiden van echte herinneringen. Onderzoekers van Harvard University lieten proefpersonen eerst figuren zien en vroegen vervolgens of ze een figuur herkenden of niet. Ondertussen werden hun hersenen gescand. Sommige figuren hadden ze niet gezien maar die leken veel op figuren die ze wel hadden gezien. Heel vaak werd zo’n figuur ten onrechte herkend. Hoewel de proefpersonen niet doorhadden wanneer hun herinneringen fictief waren of echt, zagen de onderzoekers in hun hersenen wel een verschil. Bij het terughalen van een echte herinnering zijn de sensorische gebieden van de hersenen erg actief. Dit zijn de gebieden die je nodig hebt om te kunnen zien, horen, ruiken, voelen en proeven. Hier liggen, verspreid over de hersenen, de fragmenten van de herinnering opgeslagen. Maar als er niets is gebeurd, zullen er geen beelden, geuren en dergelijke zijn vastgelegd. Fictieve herinneringen verraden zich dus doordat de sensorische gebieden veel minder actief zijn bij het ophalen van de herinnering. ***** Slecht geheugen door zwangerschap Zwangere vrouwen zijn vergeetachtiger en reageren langzamer dan normaal. Dit wordt veroorzaakt door de afname van DHA tijdens de zwangerschap. Dit vetzuur komt onder meer voor in vette vissoorten, zoals zalm, makreel en tonijn en is een bouwsteen voor onder andere hersencellen. Renate de Groot onderzocht het verband tussen DHA en de denkvaardigheden van zwangere vrouwen. Geheugen en selectieve aandacht bleken tijdens de zwangerschap duidelijk minder goed te functioneren. Ze veronderstelt dat het embryo voor de ontwikkeling veel DHA nodig heeft. De moeder kan hierin niet voldoende voorzien. Daarom wordt DHA uit de hersenen van de moeder gehaald en naar het embryo gebracht. Bewijs voor deze hypothese is dat het hersenvolume van vrouwen tijdens de zwangerschap afneemt. Renate de Groot promoveerde 6 november aan de Faculteit der Gezondheidswetenschappen van de Universiteit Maastricht en ze licht haar onderzoek telefonisch toe. ***** De overige nieuwsberichten, over vissenwinderigheid, en het transeksuele wormpje, zijn te lezen door de links hier links in de kantlijn te volgen. ----- BUITEN DE WETENSCHAP: Church Mediation Ruziemaken, het komt in de beste kringen voor. En dus ook in de kerk. Nu wil zo’n conflict nog wel eens helemaal uit de hand lopen. Het oerwoud aan verschillende kerken en kerkgenootschappen in Nederland is daar getuige van. Dat kan ook anders, vinden 45 ‘church mediators’. Deze conflictbemiddelaars besloten afgelopen zaterdag tot de oprichting van het platform Church Mediation. Voortaan kunnen de ruziemakers bij dit platform terecht voor neutrale bemiddeling in hun conflict. Dominee Tom Rijken, doopsgezind predikant Walcheren, is één van de ‘mediators’.