Noorderlicht
Speciale uitzending van de Ochtenden waarin de VPRO drie uur zendtijd afstaat aan BNN. Ook het wetenschapsuur Noorderlicht is in samenwerking met BNN tot stand gekomen. ----- Morgenochtend speelt zich aan de hemel een uitzonderlijk zeldzaam schouwspel af: de planeet Venus trekt dan langs de zon, 'alsof er een vlieg over de zon loopt,' zoals een waarnemer het verschijnsel in 1761 omschreef. Het fenomeen is legendarisch: al eeuwenlang probeert de mensheid er de maten van het zonnestelsel uit af te lezen. Een live-verslag van de venusovergang langs de zon, met Rijk-Jan Koppejan, medewerker bij de Volkssterrenwacht in Middelburg. ----- Marinka Copier doet onderzoek aan computerspelletjes. Een zoektocht naar het ultieme computerspelletje voor vrouwen. ----- Adidas ontwikkelde een sportschoen die meedenkt, '1', zoals de schoen wordt genoemd. Een gesprek met Frank Basters, persvoorlichter van Adidas Benelux. ----- Als je erin slaagt een computer te maken die net zo gezellig kan chatten als een mens, kan je 100.000 dollar winnen met de Loebnerprijs. Eric Postma geeft tips om die prijs te winnen. ----- NIEUWSBERICHTEN * Wetenschappers redden kwetsbare LP’s Oude LP’s zijn zo kwetsbaar dat zelfs een pick-upnaald de plaat nog zou beschadigen. De Californische natuurkundige Carl Haber en zijn collega’s bedachten een manier om breekbare LP’s toch af te spelen zonder aanraking met een pick-upnaald. Een truc die ze leenden uit hun eigen natuurkundige experimenten. Met enorm nauwkeurige foto-opnamen legden de onderzoekers de groeven van een LP vast op een computer. Daarna speelde een virtuele pick-up de platen af. Zo kan je de platen luisteren zonder dat ze ervan slijten. Maar een nog groter voordeel is dat de computer een kras kan onderscheiden van een groef en zo de krassen eruit kan filteren. * Visjes op de versiertoer Er bestaan ook wezens waar de vrouwtjes de haantjes zijn, en de mannetjes zich laten versieren. Sterker nog, bij het zeevisje ‘Gobiusculus flavescens’ vervullen vrouwtjes en mannetjes die rollen om en om. Vroeg in het seizoen verdringen de mannetjes zich rond de vrouwtjes, maar daarna sterven de heren massaal. Misschien omdat ze zo hard vechten, misschien door een seizoensziekte. Een tekort aan mannetjes is het gevolg. Daar laten de vrouwtjes het niet bij zitten: de visjes maken de mannetjes het hof en gaan elkaar zelfs te lijf om een vent. * Eendjes Hoe doet een eendje? Dat vroeg taaldeskundige Victoria de Rijke aan kinderen uit verschillende landen. Je hoorde een Arabische, Bengalese, Cantonese en Engelse versie van kwak kwak. Misschien niet zo verrassend dat kinderen eenden verschillend imiteren. Maar eenden over heel de wereld kwaken toch zeker wel het zelfde? Nee, was de conclusie van Victoria de Rijke, alias Dr. Quack van Meddlesex University. Want eenden uit Londen maken een harder geluid dan hun soortgenoten buiten de stad. Ze moeten wel, anders komen ze niet boven het lawaai het verkeer uit. Het kwaken van een Londense eend klinkt als schreeuwen en lachen. Een plattelands eend maakt meer een giechelend geluid, beweert De Rijke. Zij heeft daarmee aangetoond dat eenden zich, net als mensen, aanpassen aan hun omgeving. *Het wereldrecord sperma invriezen. Een gezonde baby is geboren uit 21 jaar oud sperma. Een absoluut wereldrecord! De eigenaar liet op 17-jarige leeftijd zijn sperma invriezen, toen ontdekt werd dat teelbalkanker had. 21 jaar later werd het sperma weer ontdooid en gebruikt om eicellen van zijn vrouw te bevruchten. Bij de 4e poging werd zijn vrouw zwanger en kregen ze een gezond kind. * De zelfvernietigende DVD Een Frans bedrijf heeft een wegwerp dvd ontwikkeld die de inhoud na een uur of 8 wist. De nieuwe dvd bevat een extra deklaag die reageert op een oxidatieproces dat begint zodra het schijfje in contact komt met zuurstof in de lucht. Het zelfvernietigingproces kan van tevoren worden ingesteld op 8 tot 24 uur. De inhoud zal daarna niet of nauwelijks meer terug te halen zijn. De zelfvernietigende dvd’s zijn bedoeld voor de verhuurmarkt. Je hoeft je dvd’tje dan niet meer terug te brengen naar de videotheek.