Noorderlicht radio
Bio-geologie Het is niet alleen de mens die het aanzicht van de aarde verandert. Al 4 miljard jaar heeft het leven zélf de aarde veranderd en gevormd want de aarde is in de diepste zin te beschouwen als een levende steenklomp. Darwin wist dat al en hij was dan ook zowel biologie als de geoloog. Toch is dat besef na Darwin min of meer in de vergetelheid geraakt. Pas sinds een jaar of 5 begint de wetenschap weer te zien dat de schijnbaar dode geologie en de levende biologie één systeem vormen. Om erachter te komen waarom er leven is ontstaan op aarde en wat de invloed van het klimaat op het verdwijnen van soorten moeten biologen en geologen samenwerken. Bert van der Zwaan, hoogleraar bio-geologie aan de Universiteit Nijmegen wil het liefst zelfs een Nationaal centrum voor bio-geologie en spreekt daarover komende donderdag op een congres van het Nederlands Instituut voor Ecologisch Onderzoek. In het op te richten Darwin Centrum zouden de Nederlandse universiteiten hun krachten moeten bundelen. Het symposium Global Ecology dat op 17 april gehouden wordt in Wageningen, is de eerste stap in de oprichting van dit centrum. ----- NIEUWSBERICHTEN Schapen zonder wol Op de website van het wetenschappelijk tijdschrift Nature een berichtje over de Amerikaanse geneticus Kreg Leymaster, die schapen probeert te fokken zonder hun karakteristieke wollen jasje. De nagenoeg kale schapen zijn lekker makkelijk in het onderhoud, betoogt Leymaster, want je hoeft ze niet meer te scheren. Ook zijn ze minder gevoelig voor parasieten. En last but not least: ze smaken minder naar schaap dan hun wolliger soortgenoten. En dat komt goed uit, want Amerikanen houden niet zo van de typische smaak van lams- en schapenvlees. ***** Aanstekelijke emoties Als je ziet dat iemand anders zich bezeert, zal je zelf ook een pijnlijke grimas trekken. Dit imitatie-gedrag zorgt ervoor dat je de emotie van de ander ook echt voelt. Dat hebben onderzoekers aan de Universiteit van Californië vastgesteld met behulp van hersenscans. Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Science. Elf mensen kregen plaatjes te zien van 6 belangrijke gezichtsuitdrukkingen: blijdschap, verdriet, woede, verbazing, walging en angst. De proefpersonen moesten de gezichtsuitdrukkingen imiteren, of ze bekijken zonder ze na te doen. Als de emoties nageaapt werden, bleken de proefpersonen meer activiteit te vertonen in de zogeheten ‘insula’, een hersengebied dat diep in het brein verborgen ligt. Dit gebied zou ervoor zorgen dat de imitatie wordt omgezet in de bijbehorende emotie. Om mee te voelen met anderen, helpt het dus om hun gezichtsuitdrukkingen na te apen, zeggen de onderzoekers. Deze ontdekking is vooral belangrijk voor beter begrip van autisme, een ziekte waarbij zowel imitatie-gedrag als emoties verstoord lijken te zijn. ***** Het Tsjernobyl-sex-effect Wormen die leven in de radioactief vervuilde omgeving van Tsjernobyl, hebben meer seks met elkaar dan met zichzelf. Onderzoekers uit de Oekraïne zouden hiermee voor het eerst hebben aangetoond dat ook dieren last hebben van een kernramp. Wormen kunnen kiezen tussen geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting. Het seksuele gedrag van drie soorten wormen in een meer nabij Tsjernobyl, werd vergeleken met het gedrag van dezelfde soorten in ander meer, 20 kilometer verderop. Twee van de drie soorten uit de radioactief vervuilde plas deden veel vaker aan geslachtelijke voortplanting dan aan zelfbevruchting. Volgens de onderzoekers is de overgang van zelfbevruchting naar seksuele voortplanting een strategische keuze. Door seksuele reproductie onstaat meer variatie, waardoor de kans toeneemt dat er wormen geboren worden die beter beschermd zijn tegen stralingschade. De onderzoekers hebben echter geen verklaring voor het gedrag van de derde wormensoort, die zich juist vaker ongeslachtelijk voortplant in het vervuilde meer. Het onderzoek is overigens al uitgevoerd in 1996. Na 7 jaar is het nu eindelijk gepubliceerd in het Journal of Environmental Radioactivity. ***** De overige nieuwsberichten over donkere materie en onkloonbare primaten vindt u terug onder 'Noorderlicht Nieuws'. ----- BUITEN DE WETENSCHAP: Volkert van der G. Verslaggever van het Radio 1 journaal, Joris van der Kerkhof, doet live-verslag over het vonnis in de zaak tegen Volkert van der G. De Amsterdamse rechtbank heeft 'slechts' 18 jaar gegeven, in plaats van levenslang. In de studio is strafrechtpleiter Jan Boone. Hij geeft commentaar op de uitspraak.